Schuldig, maa niet gestraft ^0

Opnieuw

Opnieuw is de Amsterdamse huisarts P. Sutonus schuldig bevonden vanwege zijn hulp bij zelfdoding. Opnieuw is er geen straf opgelegd. Ik heb hierover reeds eerder geschreven. Dat

Ik heb hierover reeds eerder geschreven. Dat ik dat opnieuw doe, vindt zijn oorzaak hierin dat het nu om een vonnis gaat dat het Amsterdamse Hof in hoger beroep heeft uitgesproken. De zaak is dezelfde. Het vonnis IS hetzelfde. Alleen de gerechtelijke instantie verschilt. Nu oordeelt het Hof (van beroep) m plaats van een rechtbank.

Ik kom er om twee redenen op terug. Allereerst omdat, hoe dan ook, de rechtbank door het Hof wordt gevolgd. De rechtbank - zo ben ik geneigd te zeggen - fungeert als trendsetter.

Hoe is het mogelijk, zeg ik nu opnieuw. Iemand wordt schuldig verklaard aan de dood van een medemens. Hij heeft die - zij het op diens verzoek - veroorzaakt. Dat is - begrijpelijk en terecht - bij de wet verboden. Toch volgt er geen veroordeling in de zin van strafoplegging. Toch is het dat niet. Bij een veroordeling hoort mijns inziens een straf. Laat men het opleggen van straf achterwege, dan ontkracht men de veroordeling. Welnu, zoals de rechtbank heeft gehandeld, zo handelt ook het Hof in hoger beroep. Je mag niet doden. Doe je het in bepaalde gevallen wel, dan zeggen rechtbank en Hof: U hebt iets gedaan wat door de wet verboden is, maar u krijgt er geen straf voor. Ik vind dit onbegrijpelijk. Bij het niet opleg

Ik vind dit onbegrijpelijk. Bij het niet opleggen van een straf bij zo'n ernstig delict als het doden van een medemens, ondergraaft het Hof zijn eigen vonnis. Men neemt de overtreding van de wet en daarmee de wet zelf niet serieus. Een burger mag dit niet doen, maar gaat wat straf betreft vrijuit.

Gedoogbeleid

Dit is een karakteristiek voorbeeld van ons Nederlandse gedoogbeleid. Zelfs het doden van een medemens door een arts, wordt door het Hof gedoogd. Geen strafoplegging dus. De arts gaat vrijuit.

Men beseffe wat het voor de moraal in onze samenleving betekent, dat deze manier van doden wordt gedoogd. Juist de laatste maanden zijn er discussies

Juist de laatste maanden zijn er discussies die vragen om het terugkomen op het gedoogbeleid, dus om een strenger en strakker optreden; om handhaving van de wet. Dan doet het Hof in Amsterdam daaraan niet mee. U kunt uw gang gaan - neen, niet theoretisch maar wel feitelijk en praktisch.

Geen ommekeer

Hiermee ben ik bij de tweede reden waarom ik op dit geval terugkom. Hier en daar heb ik geluiden opgevangen als zou dit vonnis een ommekeer betekenen in de rechtspraak ter zake van hulp bij zelfdoding. Men was blij dat het Hof het feit, en dus de dader, heeft veroordeeld.

Hier wijs ik op de tweeslachtigheid in het vonnis. Als de veroordeelde geen straf krijgt, kan hij zijn daad herhalen. In vergelijkbare gevallen moet het Hof dan hetzelfde vonnis vellen: Wel schuldig, maar geen strafoplegging.

Met deze uitspraak van het Amsterdamse Hof wordt de hulp bij zelfdoding niet aangepakt; en dus ook niet teruggedrongen. Ik moest denken aan wat zich eind zeventiger jaren en kort daarna heeft afgespeeld op het terrein van de abortus. Ook toen moest de rechter erkennen: Het is krachtens de wet niet geoorloofd, maar toch wordt de dader niet veroordeeld. Wij weten hoe het met dit onderwerp verder is gegaan. Wie abortus wil ondergaan krijgt het gedaan, zonder een rechterlijke veroordeling.

Een gat in de wet geslagen

Ik zie het vonnis van het Amsterdamse Hof als een stap achteruit. Men heeft een argument gevonden om de wet niet voor honderd procent toe te passen. Wel schuldig, maar geen strafoplegging.

Dat wil zeggen: men heeft in de wet een gat geboord, waardoor bij overtreding ontsnapping aan straf mogelijk is. Dit kan iedere arts die wil doen wat Sutorius deed, zich voor gezegd houden. Het typeert de ethiek van onze samenle

Het typeert de ethiek van onze samenleving; met de mond belijden dat iets niet mag. Daaraan echter niet de consequentie verbinden dat de schuldige een straf opgelegd krijgt. Het mag niet, maar u hebt niets te vrezen als u het toch doet. Ik voeg eraan toe: in vergelijkbare omstandigheden. Wij weten echter allen dat gaten die in de wet worden geschoten (een afschuwelijke uitdrukking), opgerekt worden en in steeds ruimer mate dienen om de wet te overtreden. De hoogleraar staatsrecht aan de universi

De hoogleraar staatsrecht aan de universiteit van Potsdam, professor E. Klein, heeft in dit verband gesproken van 'het hek is van de dam'. Deze hoogleraar heeft voor het Mensenrechtencomité van de Verenigde Naties de Nederlandse euthanasiewet onderzocht. Hij was er kritisch over.

Een domino-effect

Nu is hij dat niet alleen over de wet, maar kennelijk ook over de praktijk van de rechtspraak. Men bedenke dat waar het recht op één punt geschonden wordt, dus wankelt, dat een domino-effect heeft. Men kan gedoogbeleid karakteriseren als een aanval op het recht in onze samenleving naar analogie van het dominospel.

We zijn er met het bestrijden van het gedogen dus nog lang niet. Dit vonnis brengt ons steeds verder van huis, namelijk van het doen wat de wet ter bescherming van de burgers voorschrijft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen