Artikel 36 NGB: Een Hinderlijke Steen?

Mr. D. Vergunst wil dat de SGP dit artikel loslaat, zo blijkt uit een lezing van hem die op 3 november 2018 in het RD werd gepubliceerd. ¹ Want zo zegt hij: “Zolang de SGP artikel 36 van de NGB en de daarmee samenhangende onderdelen in het program van beginselen handhaaft, is er sprake van een principiële strijdigheid met de beginselen van de rechtsstaat. Je kunt voor jezelf geen voorrechten claimen die je de ander niet gunt.” Met andere woorden: hij pleit voor een gelijk recht voor alle godsdiensten en levensbeschouwingen in de publieke ruimte.

Dr. R. Bisschop, Tweede Kamerlid voor de SGP, is artikel 36 in het beginselprogram ook liever kwijt dan rijk: “Sprekend over artikel 36 NGB gaf Bisschop aan dat hij, als hij nu voor die keuze zou staan, ‘er niet voor zou pleiten dit artikel in de grondslag van de SGP op te nemen. Dit is namelijk geen actieprogramma voor de overheid, maar een belijdenis van de kerk en een appel vanuit de kerk op de overheid’.” ²

Kennelijk begrijpt Bisschop niet dat de eerste Tafel van Gods Wet van de overheid eist dat deze afgoderij en valse godsdiensten uit de openbare ruimte weert en uitroeit en dat artikel 36 NGB daarvan een correcte vertolking is. Zou hij dit wel begrijpen, dan zou hij niet zeggen dat artikel 36 “geen actieprogram voor de overheid” is, want de eisen van Gods Woord en Wet gelden onverkort voor iedere overheid.

Rechter Vergunst gaat nog een stap verder. Hij pleit in wezen voor een neutrale staat. Daarmee geeft hij dr. Abraham Kuyper en alle neogereformeerden de hand van broederschap. Ja, Vergunst neemt het zelfs voor volkssoevereiniteit op. Hij verwijt - geheel ten onrechte! - ds. P. Zandt inzake de ‘Indische kwestie’ populisme, terwijl hijzelf met betrekking tot de overheid volstrekt on-Bijbelse standpunten inneemt. In feite wisselt hij ‘regeren bij de gratie Gods’ in voor ‘volkssoevereiniteit’. Daarmee verlaagt hij de overheid tot een slaaf van het volk.

Ga er niet in mee!

Wij willen eenieder ernstig waarschuwen om toch niet mee te gaan zingen in het koor van Vergunst, Bisschop en anderen die artikel 36 NGB in het beginselprogram liever kwijt dan rijk zijn. Maar sluit u aan bij wat de reformatoren, de nadere reformatoren en ook de eerste SGP-voormannen ³ op dit punt op grond van Gods Woord hebben voorgestaan. Geheel overeenkomstig de Schrift hebben zij de overheden uitdrukkelijk voorgehouden dat de beide Tafels van Gods Wet - en daarmee ook het onverkorte artikel 36 - hét uitgangspunt van hun regeerbeleid dienen te zijn. Daarom wezen zij zaken als volkssoevereiniteit, een godsdienstneutrale staat en een publieke godsdienstvrijheid voor alle religies met beslistheid af. Ds. J.D. Barth (1871-1942), een van de eerste SGP-voormannen, heeft een en ander helder verwoord in zijn verklaring van de Nederlandse Geloofsbelijdenis. 4 Naar aanleiding van artikel 36 schreef hij onder andere:

“Artikel 36, dat handelt over het ambt van de overheid. Het veel besproken en het door velen bestreden artikel. Het door velen fel gehate en door velen trouweloos verworpen geloofsstuk. Het is het afgodische en bijgelovige rome tot ergernis en gramschap. Het ongeloof in al zijn schakeringen betitelt het als onverdraagzaam, uiting van grove bekrompenheid. Het is de neocalvinist een doorn in het oog, een ergerlijke dwaalleer en overblijfsel van de roomse zuurdesem. Alle aanbidders van het liberalistische en revolutionaire beginsel ‘gelijk recht voor alle gezindten’ stoten zich eraan. Maar tot op de huidige dag wordt het door allen die de waarheid liefhebben en Gods Wet als de grondwet van de staat achten te zijn, onverzwakt en onverkort gehandhaafd. Dit artikel steunt op de Heilige Schrift en is niet in

Dit artikel steunt op de Heilige Schrift en is niet in strijd met de presbyteriale kerkregering. Geen spoor is erin te vinden dat het ingrijpt in de geestelijke rechten van de kerk of dat het aan de overheid zou opleggen zulks te doen. Dit artikel kent en erkent geen neutrale staat, kent en erkent geen overheid wier roeping het zou zijn aan waarheid en leugen of aan afgoderij en de waarachtige dienst van God gelijke rechten en gelijke bescherming toe te kennen.

Onze vaderen hebben in dit artikel open en rond uitgesproken wat naar Gods Woord de roeping van de overheid is, die regeert bij de gratie Gods. En die onbevooroordeeld de historie van staten en kerken leest, zo van ons vaderland, van Genève, van Schotland enz., zal bevinden dat met het onverkorte artikel 36 in de hand het zuivere calvinistische beginsel veel verdraagzamer is geweest en veel meer de ware vrijheid voorstaat dan het beginsel van allen die heimelijk of openbaar remonstrants of pelagiaansgezind of aanbidders zijn van het verderfelijke beginsel ‘gelijk recht voor alle gezindten’. Wie de eer des Heeren en van Zijn waarheid en het wezenlijke heil van een volk en de gelukkige voortgang van Gods Kerk ter harte gaat, moet niet huiveren van de droeve uitspraken, zelfs van gereformeerde hoogleraren, die er openlijk roem in stellen aan alle godsdiensten gelijke bescherming toe te zeggen? (…)

‘Hoor, Israël, de HEERE onze God is een enig HEERE’ (Deut. 6:4). Dat woord is nog van kracht. Voor dat Woord behoort men zich te buigen en alle vreemde goden, alle afgoderij die God tergt, weg te doen. (…) God, Die een enig HEERE is, laat geen gelijkstelling en vrijheid van alle godsdienst toe.

Hiermee is volstrekt geen oproer gepredikt. Integendeel, wie zich aan het Woord Gods onderwerpt, speurt daarin na hoe God in Zijn ontferming vaak overheden gegeven heeft die het bovenstaande hebben betracht, zoals Jozua, Samuël, Asa, David enz. (…) Nee, onze vaderen hebben dit artikel niet opgesteld om de vrijheid van de consciëntie aan banden te leggen, waarvoor zij goed en bloed hebben opge - offerd. Maar de vrijheid van de consciëntie mag niet ontaarden in de openbare vertreding van Gods Wet. Hoezeer zij hebben begrepen dat de vrijheid van de consciëntie moet worden geëerbiedigd, zozeer wisten zij ook dat het de roeping van de overheid is om voor de ere Gods op het openbare erf op te komen en de vertreding daarvan door wettige middelen te beletten.

God heeft aan de overheid nooit opgelegd inzake de godsdienst neutraal te zijn. Het is op grond van de Schrift een tastbare leugen dat de overheid het Koninkrijk van Christus het best bevorderen kan door er zich niet mee in te laten, dan in zoverre dat zij gelijke rechten en gelijke bescherming verleent aan alle godsdiensten. Het is de heilloze leer en de droeve doorwerking van de gemene gratie-theorieën en de consequente uitwerking daarvan dat landen en volken aan verstoring en verwoesting te gronde gaan.

Daarom onverzwakt en onverkort blijve artikel 36 gehandhaafd. Dat in zijn geheel niet anders bedoelt dan: Gods Wet de grondwet van de staat tot heil van volk en vaderland.”

Noten:

1) D. Vergunst, ‘SGP is populistische partij’, in: RD, 3 november 2018. Het is overigens onbegrijpelijk dat een reformatorische krant zich voor een dergelijke on-reformatorische rede leent.

2) Zie: ‘Uitlatingen oud-SGP-voorman ds. Zandt je reinste populisme’, in: RD, 3 november 2018

3) Zie de bij de Landelijke Stichting verkrijgbare brochure: G.H. Kersten e.a., De godsdienstvrijheid veroordeeld, Wijk en Aalburg 2012

4) J.D. Barth, Onze Nederlandse geloofsbelijdenisgeschriften, Veenendaal 1978, p. 401-420 (aangehaald citaat herspeld)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen