DE structuur VAN DE KERKENRAAD

De kerkenraad

De kerkenraad bestaat uit ten minste zeven leden. Daarvan zijn er drie diaken, drie ouderling en één predikant. Alleen als een gemeente minder dan 400 leden telt, is het mogelijk om ontheffing van deze minimumomvang aan te vragen bij het breed moderamen van de classicale vergadering. In de praktijk groeit met de omvang van de gemeente ook de omvang van de kerkenraad. Binnen de kerkenraad zijn er een aantal organen of colleges: het moderamen, het consistorie, het college van diakenen en in sommige situaties het college van kerkvoogden en het ministerie van predikanten. De kerkenraad als geheel moet voor een goede samenwerking tussen deze colleges zorgdragen.

Het moderamen

In de eerste kerkenraadsvergadering van elk (!) kalenderjaar moeten de preses (voorzitter), de scriba (secretaris) en de assessor (vervanger) worden gekozen. Zij vormen samen het moderamen (dagelijks bestuur) van de kerkenraad. In grotere gemeenten wordt dit moderamen vaak nog uitgebreid met enkele leden. Het is wenselijk dat in het moderamen alle drie de ambten vertegenwoordigd zijn. Indien van toepassing is het daarbij ook wenselijk dat een ouderling met kerkvoogdelijke opdracht hierin zitting heeft.

Het moderamen heeft tot taak om de kerkenraadsvergadering voor te bereiden, het stelt de conceptagenda op en zorgt voor de bijbehorende stukken. De kerkenraadsvergadering wordt geleid door de preses. De scriba is verantwoordelijk voor de notulen en de correspondentie en de assessor vervangt hen indien nodig. Op het verdere verloop van een vergadering en de kerkordelijke vereisten, hoop ik in een later artikel terug te komen. Na de vergadering zorgt het moderamen voor de uitvoering van de door de kerkenraad genomen besluiten. Het zorgt voor de dagelijkse gang van zaken en de in de kerkorde toegewezen taken. In noodsituaties draagt het moderamen zorg voor het nemen van de juiste besluiten. Deze besluiten dienen achteraf verantwoord te worden aan de kerkenraad. Kortom, een moderamen heeft geen bevoegdheden buiten de kerkenraad om. Het is ook geen orgaan waar besluiten worden ‘voorgekookt’. De kerkenraad is en blijft verantwoordelijk, neemt besluiten en bepaalt de bevoegdheden van het moderamen. In kleinere gemeenten zal het moderamen slechts een voorbereidende functie hebben voor vergaderingen. In grotere gemeenten zal het dagelijks bestuur meer verantwoordelijkheden dragen.

Het consistorie

De consistorie is de ruimte in het kerkgebouw waar de kerkenraad samenkomt voor en na de kerkdienst en waar deze vergadert. Het consistorie is daarnaast ook een college dat bestaat uit de predikant(en) en de ouderlingen. Het consistorie is verantwoordelijk voor de herderlijke zorg, de toelating tot de doop, de openbare geloofsbelijdenis en het heilig avondmaal. In gemeenten met minder dan 400 leden kan in een plaatselijke regeling worden vastgelegd dat ook de diakenen in deze taken betrokken zijn. Voor het houden van opzicht en het opleggen van een tuchtmaatregel zoals bepaald in ordinantie 11a is dat echter niet mogelijk; dat is principieel een zaak van predikant(en) en ouderlingen. Een consistorie telt ten minste vier leden: drie ouderlingen en de predikant of consulent. In een gemeente met minder dan drie ouderlingen betekent dit dat bij de behandeling en besluitvorming van een tuchtzaak altijd aanvulling vanuit de classis moet plaatsvinden.

Het college van diakenen

Zoals de naam al zegt, vormen alle diakenen samen het college van diakenen. De diaconie zet zich in ‘voor het doen van christelijke handreiking; het betrachten van christelijk dienstbetoon; het spreken van troostende woorden uit het Woord van God en de verzorging of bescherming van hen die dat behoeven’. De diakenen vergaderen apart van de kerkenraad. Predikant en ouderlingen zijn dan ook niet op de hoogte van de concrete hulp die verleend wordt. Wel worden de begroting en de jaarrekening door de kerkenraad vastgesteld. In overleg tussen kerkenraad en college van diakenen wordt het beleid besproken, verantwoord en vastgesteld.

Het college van kerkvoogden

In de twaalfjaarlijkse stemming kiest de gemeente de manier waarop het beheer van de kerkelijke goederen wordt gevoerd. Daarvoor zijn twee hoofdvormen: beheer onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad of beheer onder verantwoordelijkheid van het college van notabelen. Als de eerste vorm van beheer is gekozen, betekent het dat in de kerkenraad één of meerdere ouderlingen een kerkvoogdelijke opdracht hebben. Ook het college van kerkvoogden vergadert apart van de kerkenraad en heeft eigenstandige bevoegdheden. Ook hiervoor geldt dat de kerkenraad de begroting en de jaarrekening vaststelt. In overleg tussen kerkenraad en college van kerkvoogden wordt het beleid besproken, verantwoord en vastgesteld.

In een volgend artikel wordt nog ingegaan op de situatie waarin er aan een gemeente meerdere predikanten zijn verbonden, wordt uiteengezet wat het ministerie van predikanten is en wordt vermeld waar u meer informatie over de in dit artikel genoemde onderwerpen kunt vinden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen