‘Ik mag gewoon een schaap met vier poten zijn’

In 2007 komt ds. Het Lam bij de huisarts met verschillende klachten. Maar het gaat over. Tot de klachten in 2010 erger worden en niet meer weggaan. Dan valt het beslissende woord: burn-out. Het roer moest drastisch om. Jaren later schrijft hij in zijn boek Schaap met vijf poten over zijn ervaringen. “Ik heb niet alleen een taak om op mijn eigen grenzen te letten, maar ik hoop ook andere mensen te helpen.”

Hoe heeft het zover kunnen komen? “De oorzaak van mijn burn-out lag in een combinatie van dingen. Ik werkte 60 à 70 uur per week en ik voelde me verantwoordelijk voor iedereen die op mijn pad kwam. Vervolgens leed ik aan de gedachte dat ik in al die uren alsnog mensen niet had kunnen helpen.” Zo hield het werk nooit op en bleef de drang om mensen te helpen op hem drukken. “Ik keek dan naar Jezus als voorbeeld: hoe Hij wegvoer in een bootje, maar er weer was als er mensen achter Hem aankwamen. Dat Jezus zelf ook rustte en oproept tot rust wist ik wel, maar dat nam ik niet serieus genoeg.”

Dit denk ík niet!

Als je Schaap met vijf poten leest, valt het op dat er in het begin weinig over God wordt gesproken. Pas in de loop van het boekje zien we God vaker terug. Gelukkig herkent de predikant uit Harderwijk hierin niet zijn eigen ervaring met Gods aanwezigheid. “Ik had niet het idee dat God weg was. Mijn antenne voor God stond juist heel erg aan. Soms lees je de Bijbel uit gewoonte, maar komt het niet echt binnen. Tijdens mijn burn-out kwam het écht binnen, of snapte ik ineens waarom iemand een bijbeltekst aanhaalde. Dan voelde ik echt dat die voor mij bestemd was.”

Behalve dat God naar ds. Het Lam toekwam, zocht hij God ook actief op. “Dit deed ik vooral door te wandelen. Al lopende sprak ik dan met God. Het is altijd lastig om uit elkaar te houden welke gedachten vervolgens uit jezelf komen en welke gedachten God je ingeeft. Maar soms had ik gebeden, al lopend in het bos, en dan kwam er ineens een tekst, lied of plaatje in mijn hoofd. Dan dacht ik: dit denk ík niet! Kwam het echt van God? Dat weet ik niet bij alles. Maar het was in ieder geval helpend, en daarmee kwam het misschien sowieso wel van God.” Toch is ds. Het Lam voorzichtig met dit zulk uitspraken. “We moeten niet te veel voor God invullen, maar we moeten ook niet te veel twijfelen! God spreekt ook tot ons en we moeten oppassen dat we niet zoveel vraagtekens zetten dat we niet meer luisteren.”

Wat het meeste indruk heeft gemaakt, is een beeld dat hij zag van een schaap met vijf poten. “Ik was aan het wandelen op de hei, bij de schaapskooi. Ineens zag ik een schaap met vijf poten. De herder kwam, en hij gooide een steentje naar dit schaapje. Het vijfde pootje was gewond en viel eraf. Ik realiseerde me: ik hoef geen schaap met vijf poten te zijn; ik hoef niet méér te doen dan ik kan. Ik mag gewoon een schaap met vier poten zijn.”

Al biddend

Langzaamaan leert ds. Het Lam om meer over te laten aan God. “Ik kon mensen beter loslaten, door het aan God over te laten. Dit deed ik heel praktisch door te bidden: ‘Heere God, nu geef ik het weer terug aan U.’ God doet het uiteindelijk Zelf; daar heeft Hij mij niet voor nodig.” Deze les ziet de predikant ook duidelijk terug in de Bijbel. “In de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan zie je heel mooi hoe hij de gewonde man helpt. We kunnen immers niet niets doen en zeggen dat God het wel regelt. Maar dan laat de Samaritaan de man achter in de herberg, met wat geld. Vervolgens vertrekt hij om zijn eigen dingen weer op te pakken. We moeten helpen, maar niet ten koste van onszelf.” Maar hoe weten we of we ons genoeg geven voor het Koninkrijk van God? “Hier heb ik heel lang mee gezeten. God zegt: je moet Mij dienen, jezelf verloochenen. Maar God zegt ook: kom tot Mij allen die vermoeid en belast zijt. Daarnaast rustte Jezus Zelf ook. Die dingen lijken in strijd te zijn met elkaar. Het antwoord zit hier volgens mij in de leiding van de Heilige Geest. Probeer ten eerste de keuze voor te leggen aan God. Neem de tijd om na te denken voordat je ergens ‘ja’ op zegt en leg het biddend voor God neer. Als je dat doet, worden je argumenten duidelijker. Zeg ik ja omdat het goed is voor Gods Koninkrijk? Of zeg ik ja omdat ik geen nee durf te zeggen of voor mijn eigen eerzucht? Als dat nog geen antwoord geeft, gebruik ik mensen om mij heen als spiegel. Zij hebben vaak heel goed door of iets wel of niet goed is. Het derde waar ik altijd oog voor probeer te hebben, is mijn eigen lichaam. Dat is heel slim en vertelt je ook veel.”

Stil worden bij het Woord van God

In steeds meer kerken zien we het aantal actieve leden afnemen, en tegelijkertijd zien we dat mensen waarde hechten aan het brede kerkelijke leven. Hierdoor komt er meer druk op een kleinere groep mensen. “Dit is heel herkenbaar. Maar we gaan hier de fout in door te denken dat we de kerk kunnen redden met meer activiteiten. We moeten hierin Maria en Martha als voorbeeld nemen. Maria heeft het goede deel gekózen. Wij hebben een keuze. En we moeten ervoor kiezen eerst stil te worden bij het Woord van God.” Maar worden we dan niet te passief? “Kijk eens naar Psalm 127: het is tevergeefs om vroeg op te staan en laat naar bed te gaan. De Heere geeft het Zijn beminden in de slaap. Dit is geen oproep om niets te doen, maar wél om rust te vinden bij God. Dáár moeten we beginnen.” En die activiteiten dan? “Ook hierin moeten we keuzes maken. We moeten ook wat dit betreft alles aan God voorleggen. En dan soms de moed hebben om te zeggen: een geweldig idee, maar ik geloof niet dat wij dat moeten doen.”

Ten slotte wil ds. Het Lam nog meegeven: “God is niet afhankelijk van ons. In mijn burn-out kwam iemand naar me toe en die zei: ‘Ik moet tegen jou zeggen: Gideon.’ Dat was alles, dus ik ging het verhaal van Gideon lezen. Hij was zwak, maar kreeg van God een geweldig leger; dat leger moest kleiner en kleiner worden en toen moest Gideon de oorlog in. Uiteindelijk overwint hij, ondanks het kleine leger. De kerk wordt ook kleiner, maar God kan met kleine aantallen veel doen. Hierdoor leren we dat God het doet, en niet wij. Overschat jezelf niet, maar vooral: onderschat God niet!”

‘Overschat jezelf niet, maar vooral: onderschat God niet!’

‘Soms moeten we zeggen: een geweldig idee, maar ik geloof niet dat wij dat moeten doen’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen