Boekbesprekingen

In 2018 promoveerde mevr. ds. A. van Harten-Tip (verbonden aan de Voortgezette Geref. Kerken in Nederland) aan de TUA met een studie over de Dordtse Kerkorde (1619). Daarmee zette zij de kroon op haar afstudeer scriptie (2010) over de ontwikkeling van het kerkrecht in de Gereformeerde Kerken van 1571 tot 1586. Daar belichtte zij de kerkordes die in die periode tot stand kwamen en zette die aan tegen de actualiteit van die jaren (de ‘context’). Nu trekt zij die lijnen door en verdiept zij ze. De DKO is immers een afsluiting van een jarenlange zoektocht, waarin de kerken van de Reformatie een principiële plaats zochten in relatie tot ‘Rome’, maar ook tot de overheid. De auteur onderzoekt dus de historische context, maar weegt de kerkorde die in 1619 op tafel werd gelegd ook af tegen de confessie (eerder was immers de zaak tegen de Remonstranten al afgerond) en zij vraagt zich af hoe de kerkelijke consistentie is ‘tussen de kerkordelijke besluiten en de geformeerde confessie’. Daartoe kruipt zij minutieus door de onderscheiden kerkordelijke documenten vanaf 1571 heen, vergelijkt de DKO met de overige besluiten van Dordt en kijkt wat veranderd is in vergelijking tot eerdere kerkordes, met name die van ’s-Gravenhage 1586, die als basis van de DKO werd gebruikt. Na 1586 kwamen de kerken niet meer in landelijk verband bijeen, tot 1618. Dat is bepaald ‘monnikenwerk’.

Voor een kerkelijk blad als De Wekker zijn de lijnen naar vandaag het meest interessant. De DKO is een ‘format van formaat’, aldus de auteur. Dus aan te passen, maar niet lichtvaardig. Ze komt tot deze waardering nadat ze aangetoond heeft dat deze kerkorde gebaseerd is op de Schrift en consistent is met de confessie. Niet overal: in de DKO hoort bijvoorbeeld de diaken immers niet tot de kerkenraad, terwijl dat in de confessie wel vastgelegd is (NGB art. 30). Onze kerken hebben dat in 1956 rechtgetrokken. Interessant zijn ook de gedachten over de gereformeerde bisschop. De PKN kreeg die onlangs uiteindelijk net niet: het werd een ‘classispredikant’. Ook elders klinkt de roep erom. Niet in overeenstemming met de DKO, zo stelt de auteur. Ik ben het met haar eens. Tegelijk blijft die zelfstandigheid van de plaatselijke gemeente een achilleshiel in ons kerkrechtelijk stelsel. Als er een stevige kerkenraad is, die geestelijk bestuurt (en de auteur pleit daar terecht voor), dan verstomt de roep om een bisschop. Maar als er toch problemen op dat gebied ontstaan, blijft het heel lastig om in te grijpen. Een goede bisschop wordt dan gemist … en de prijs is hoog.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen