Stillen in den lande?

‘Ons land is echt niet geholpen met nog meer burgers die een mening hebben over het nut van mondkapjes’

‘Misschien wordt het wel tijd dat we stil worden voor God en ook voor elkaar’

Iedereen spreekt en schrijft erover. Het aantal virologische deskundigen in ons land is de tien miljoen gepasseerd en het lijken er iedere dag nog meer te worden. Iedereen heeft een mening en spant zich in om deze te ventileren. Maar waar zijn ‘de stillen in den lande’ eigenlijk gebleven?

Onrust

Naast de onrust rond het COVID-19 virus, doken ook allerlei berichten op rond de derde vergaderweek van de generale synode van onze kerken. De noodzaak van het besluit van het moderamen om deze in te korten tot een dag werd in twijfel getrokken. De onderwerpen die nog steeds op de tafel van deze synode liggen, vragen om voortvarende behandeling, zo werd gesteld. Het voorstel om bij bepaalde onderwerpen nog langer op de pauzeknop te drukken en de bespreking ervan over deze synode heen te tillen naar de synode die D.V. over drie jaar gehouden zal worden, haalde het niet. Er wordt druk ervaren en uitgeoefend om duidelijkheid te ver schaffen. De classis Groningen voelde zich genoodzaakt om via een schrijven ‘de leden van de synode en collega-ambtsdragers op te roepen juist nu de eenheid in Christus te zoeken, te bewaren en uit te dragen’. Dwars hierdoorheen liep opeens weer een Staphorster kwestie. Bijna vanuit het niets was de kerk weer even nieuws en had een groot deel van het Nederlandse volk een uitgesproken mening over de handelwijze van de Hersteld Hervormde Kerk daar. Vooren tegenstanders vulden dagenlang de landelijke en regionale pers. Ook de landelijke politiek vond het nodig zich er doordacht of ondoordacht over uit te spreken. Op zondag 11 oktober trok menig journalist erop uit om het aantal kerkgangers te tellen en het volume van de gemeentezang te bepalen. Het gebeuren krijgt zoveel aandacht dat het bijna onmogelijk is er niet een mening over te hebben.

Oneerlijk

De Staphorster kwestie werd overigens niet gevoed door feiten en feitelijke risico’s van besmettingsgevaar. Het was veel meer een wat kinderlijk reageren op wat eerlijk of oneerlijk zou zijn. Als er in de sporthal niet meer dan dertig mensen bij elkaar mogen komen, dan ook niet in de kerk, anders is dat niet ‘eerlijk’. Maar helaas, andersom kwam de redenering ook langs dat het niet ‘eerlijk’ zou zijn dat in een groot kerkgebouw een doordeweeks evenement wel honderd gasten mag ontvangen, maar dat de zondagse dienst tot dertig beperkt moet blijven. Opeens werd het nodig gevonden de kerk te vergelijken met de Brabant hallen, waar ook zeshonderd bezoekers toegelaten werden.

Zonder het te willen moest ik in de spiegel kijken en zag ik mijzelf weer als die jonge jongen, die het nodig vond zijn moeder erop te wijzen dat het niet ‘eerlijk’ was dat zijn broer tien schijfjes rookworst had gekregen en hijzelf maar negen. En ergens in mijn hoofd zag ik een wazige foto van haar toen zij met een wat pijnlijke blik een extra plakje rookworst op mijn bord schoof …

Hebben we dit nodig?

Zou de regering, die echt alles op alles moet zetten om in deze crisis letterlijk dag en nacht de juiste afwegingen te maken – en er daarbij niet aan ontkomt om ‘oneerlijke’ keuzes te maken – soms ook dat gevoel hebben dat ik op het gezicht van mijn moeder zag? Zou het moderamen van de generale synode zich hier soms ook in herkennen? Zou het de afgevaardigden soms ook zo vergaan: er wordt van mij duidelijkheid verwacht om keuzes te maken én ik word opgeroepen de eenheid te bewaren? Waar doen we met elkaar goed aan? Hoe borgen we samen dat in een complexe samenleving als de onze, waar nieuwe wetgeving normaliter pas na een zorgvuldig proces van tientallen jaren tot stand komt, er nu in luttele weken crisiswetten gemaakt worden zonder rafelige randen? Wie is tot dat werk in staat? Is het wel ‘eerlijk’ om dat wat ikzelf niet kan en niet doe, wel van anderen te verwachten?

Stil worden

Ik ben ervan overtuigd dat zowel het land als de kerk gebaat zijn bij mensen die minder snel hun mening ventileren en stoppen met het verkondigen van hun persoonlijke mening als de absolute waarheid voor iedereen. Ons land is heus niet geholpen met nog meer burgers die een mening hebben over het nut van mondkapjes, ons land is gebaat bij burgers die gewoon, zonder er lang over na te denken, deze voordoen als ze naar de winkel of de kerk gaan. Onze kerkenraden zijn niet geholpen met leden die haarfijn weten uit te pluizen wat in naburige gemeenten besloten is, maar wel met leden die zich schikken in de besluiten die plaatselijk genomen zijn en die van harte dragen; ook als deze niet altijd logisch en ‘eerlijk’ zijn. Evenmin zijn onze afgevaardigden naar de generale synode geholpen met adviezen van buiten over de besluiten die genomen moeten worden, maar wel met een grote kring van heiligen die hen op ‘gevouwen handen’ dragen, ook en misschien wel juist als er besluiten genomen worden die ingaan tegen eigen overtuiging in. Misschien wordt het wel tijd dat we stil worden voor God en ook voor elkaar.

Niet onverschillig

Ik weet dat bovenstaande gelezen kan worden als een oproep om dan maar slaafs te doen wat anderen zeggen dat goed is en dat het een pleidooi kan lijken om maar weg te kijken als het moeilijk wordt. Helaas, wie dat doet gaat zeker niet vrijuit. Waar wegkijken toe kan leiden legt dit nummer pijnlijk bloot. Het Joodse volk zou in de Tweede Wereldoorlog ook niet geholpen zijn met meer mensen die hun mening gaven over wat goed en fout was, maar de ramp had wel veel minder groot kunnen worden als veel meer medemensen, met gevaar voor eigen leven, het Joodse volk in bescherming hadden genomen door de daad bij het woord te voegen.

Petrus als adviseur

In alle commotie rond kerkelijke bezoekersaantallen wordt met regelmaat een beroep op Petrus gedaan die zich ooit, tegen nota bene de kerkelijke leiders van toen, verweerde door te zeggen dat men aan God meer gehoorzaam moet zijn dan aan de mensen (Hand. 5: 29). Deze tekst wordt nu soms gebruikt om als kerk in te gaan tegen de maatregelen van de wereldlijke overheid. Ik sluit niet uit dat dergelijke situaties zich voor kunnen doen, maar of die momenteel aan de orde zijn trek ik in twijfel. Dezelfde apostel Petrus windt er namelijk in zijn eerste brief in het tweede hoofdstuk geen doekjes om wat christenen te doen hebben als zij in de wereld verdrukt worden: ‘Onderwerp u dan omwille van de Heere aan alle menselijke orde, hetzij aan de koning, als hoogste machthebber, hetzij aan de stadhouders, als mensen die door hem gezonden worden tot straf van de kwaaddoeners, maar tot lof van hen die goeddoen. Want zo is het de wil van God, dat u door goed te doen het onverstand van de dwaze mensen de mond snoert … Want dat is genade, als iemand om het geweten voor God dingen verdraagt die hem pijn doen, en daarbij ten onrechte lijdt. Want wat voor roem is er als u het geduldig verdraagt wanneer u zondigt en daarvoor slagen ontvangt? Maar als u het geduldig verdraagt wanneer u goeddoet en daarvoor lijdt, is dat genade bij God.’

Stillen in den lande

De oproep om tegenover Israël schuld te belijden maakt stil en beschaamd. Het vraagt erom dat wij de hand op onze mond leggen. En nu ons voor de komende periode de gemeentezang ontnomen is en we opnieuw gedwongen worden om vanuit huis verbonden te zijn met de plaatselijke kerkelijke gemeente waar de verzoening bediend wordt, kunnen we nog steeds die oude woorden van de ‘stillen in den lande’ zachtjes meezingen:

Ga, stillen in den lande, uw Koning tegemoet. De intocht is op handen van Hem die wond’ren doet. Gij die de Heer verwacht, laat ons vóór alle dingen Hem ons hosanna zingen. Hij komt, Hij komt met macht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen