‘Een gast is een geschenk van God’

Toen Laura tijdens haar studie tot persoonlijk geloof kwam, rees kort daarna de vraag: wat ga ik nu doen met mijn leven? In die tijd hoorde ze over een ‘band’ van met het Evangelie onbereikte volken die over de aarde loopt tussen de tiende en veertigste breedtegraad op de kaart: delen van Afrika, het Midden-Oosten en Azië.

Laura: “Dit raakte me erg. Vanuit onze gemeente werd in die tijd een jonge vrouw uitgezonden en ik vroeg me af: wat als God dat van mij zou vragen? Met die vraag heb ik een tijd geworsteld, tot ik kon zeggen: als U dat vraagt, dan wil ik volgen. Hij is het waard en Hij zorgt dan ook. Omdat ik zeker wilde zijn dat mijn roeping echt van God kwam, leek het mij goed om na mijn studie drie maanden naar zo’n onbereikt land te gaan. Ik zag een advertentie van een Nederlands gezin: wij wonen in Verweggistan en zoeken een juf voor onze kinderen. Toen dacht ik: dat is wel lang, want een schooljaar is tien maanden. Toch kon ik het niet naast me neerleggen en belde ik iemand van het thuisfrontteam die me vroeg of ik wist om welk land het ging. Ik bleek het een tijdje daarvoor opgezocht te hebben in de atlas. Het is het land waar ik inmiddels al jaren woon. In een telefoontje dat ik tijdens die eerste tien maanden had met thuis, schijn ik gezegd te hebben: het is heel raar, maar ik voel me hier meer thuis dan in Nederland. Mijn moeder wist toen dat ik zou gaan. Terug in Nederland ben ik eerst nog aan het werk gegaan, om werkervaring op te doen en me persoonlijk verder te ontwikkelen.”

Gastvrijheid

In Centraal-Azië woont Laura de eerste paar jaar in een dorp om een netwerk te kunnen opbouwen. Zo maakt ze voor het eerst kennis met de gastvrijheid in ‘Verweggistan’.

“De eerste drie dagen was ik de geëerde gast, die een eigen kamer had waar ik het eten geserveerd kreeg. Uiteindelijk werd ik de grote zus, maar de vrouwen in het gezin aten wel apart van de mannen. Tijdens de Ramadan veranderde dit, omdat er om 3.00 uur in de morgen werd gegeten en het te veel gedoe was om twee tafels te dekken. Uiteindelijk maakte ik deel uit van het gezin. Het was best moeilijk om na tweeënhalf jaar mijn eigen appartement te betrekken in de stad. Bij een gezin wonen biedt bescherming, en als je thuiskomt na je werk, vertel je over je ervaringen. Aan de andere kant heb je dan minder vrijheid.

Mijn stadsgenoten blijven het raar vinden dat een vrouw alleen woont, maar ja, ik ben een buitenlander. Bij mij in de buurt wonen vooral gezinnen. Met de buurvrouwen heb ik vaak korte contactmomenten. Mensen komen niet zo gemakkelijk bij mij thuis binnen. Toch heb ik altijd wel eieren en aardappels in huis, want als je gasten krijgt, dan zet je ze een maaltijd voor.

Bij binnenkomst krijg je meestal eerst een schaal voorgeschoteld met lekkernijen als nootjes en chocolaatjes. Iedereen heeft wel zo’n schaal gereed staan voor onverwachte gasten. Je kunt niet ‘even’ binnenlopen; je moet gaan zitten en ze gaan wat te eten voor je klaarmaken. Een gast krijgt een maaltijd, want een gast is een geschenk van God.”

Het verzorgen van de gast is belangrijker dan een goed gesprek. “Vaak zit je eerst een tijd alleen”, vertelt Laura. “Het samenzijn op zich is al waardevol, gesprekken niet zozeer. Je hoeft niet, zoals in Nederland, overal een mening over te hebben. Wellicht is dat een overblijfsel uit de Sovjetcultuur waarin je geen mening mocht hebben.”

Verschillen

Laura ervaart dat gastvrijheid in Centraal-Azië heel anders ingevuld wordt dan in Nederland. “In Nederland is gasten ontvangen al gauw lastig, het gaat op afspraak. Toen ik met verlof kwam, kon ik soms pas een maand later afspreken. Een groot contrast: de mensen hier gooien alles aan de kant en gaan de maaltijd bereiden. Wat ik in Nederland prettig vind, is dat mensen soms gewoon doorgaan met wat ze aan het doen waren voor ik kwam. Dan sluit je gewoon aan. Dat voelt voor mij als heel gastvrij. Ik heb daarom in Centraal-Azië vaak het gevoel dat ik tot last ben, en ik voel me bezwaard; maar een goede gastvrouw zijn is de hoogste eer, dus ik eer mensen als ik hun gast ben. Ze offeren dingen voor hun gast op; in Nederland zeggen we gewoon dat het niet uitkomt, of dat we iets niet in huis hebben. Dan ga je niet naar de buren om het alsnog te halen.”

Bijbelse gastvrijheid

“Ik denk dat we in het Westen niet echt goed begrijpen wat in de Bijbel met gastvrijheid wordt bedoeld. Gastvrij zijn kost veel: je deelt je leven, je brood. Je moet altijd bereid zijn om iemand te ontvangen, ook als iemand ’s nachts bij je komt. Als je gasten krijgt, dan haast je jezelf naar de buren als je niets hebt om ze voor te zetten. Dat gebeurt dus letterlijk: als er geen brood is, leen je bij de buren. Een ander element is bijvoorbeeld dat je niet op de hoogste plaats gaat zitten. De belangrijkste gast zit het verst bij de deur vandaan. Ik heb het nu dus goed gedaan: ik zit nog dicht bij de deur, je had me ‘hogerop’ kunnen plaatsen. In Centraal-Azië wordt de herbergzaamheid niet vergeten. Herbergen betekent ‘blijven slapen’, en men heeft dus altijd een stapel matrasjes op voorraad. Ook het verhaal van Martha en Maria kun je zo overzetten naar het gebied waar ik nu woon en werk. Martha is volgens deze cultuur goed bezig, van Maria begrijpen ze weinig. Wat ze wel vreemd vinden: waarom betrekt Martha hun Gast in het conflict? Op deze manier komen Bijbelverhalen weer op een heel andere manier tot leven dan in Nederland.”

Laura is uitgezonden via People International, een zendingsorganisatie die zich speciaal richt op zending in Centraal-Azië. Zie www.peopleinternational.nl

*De naam Laura is om veiligheidsredenen gefingeerd. Om dezelfde redenen staat er ook geen foto van Laura bij dit artikel, maar een beeld waaruit de gastvrijheid in het Centraal-Aziatische land zichtbaar wordt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen