Ester, de jongere op het juiste moment op de juiste plaats

Ester én Hadassa

Honderd jaar eerder waren de Judeeërs door koning Nebukadnezar van Babel naar het oosten gedeporteerd. Na vijftig jaren ballingschap kregen ze de gelegenheid van de Perzische koning Cyrus om naar hun vaderland terug te keren. Slechts een handjevol Joden maakten van die gelegenheid gebruik. Esters familie is in het oosten gebleven. Ze hadden er hun bestaan opgebouwd.

Zo groeit Ester op in de beschermende Joodse zuil te midden van vele andere minderheden die ooit onderworpen waren door de Babylonische en later de Perzische heersers. Als kind heeft ze dat als vanzelfsprekend ervaren. Het land Israël, waar haar voorouders vandaan kwamen, kent ze uit de verhalen die in familiekring worden verteld. Ze groeit op met de Joodse gebruiken. Ze viert de Joodse feesten die de geschiedenis van het Joodse volk levend houden. Ze leert de Thora kennen en ook de God van de Thora, de HERE. In haar omgeving komt ze mensen tegen die een andere god vereren. In het publieke leven zijn de Perzische goden overal aanwezig. Maar ze leert te geloven dat de HERE de enige is. Hij is de schepper van hemel en aarde die uiteindelijk alle goden te boven gaat en over alle volken regeert. Hij is er ook in Susa. Ook al zie je er maar weinig van.

Tot nu toe heb ik haar steeds ‘Ester’ genoemd. Zo noemt het Bijbelverhaal haar ook. Dat is haar tweede naam, een Perzische. Haar ouders gaven haar de Hebreeuwse naam ‘Hadassa’. Die twee namen zijn tekenend voor de situatie waarin ze opgroeit: in twee werelden die naast elkaar staan. Dat geeft als kind geen moeite. Ze beweegt zich in haar Joodse milieu. Ze is Hadassa. Langzamerhand zal ze zich steeds meer bewust worden van de Perzische wereld. Dat ze ook ‘Ester’ is.

Het verschilt per regio, maar ook de kerkelijke jongeren vandaag groeien op in twee werelden. De thuisbasis is christelijk. Bijbellezen, bidden en naar de kerk gaan horen daarbij. Sommigen zitten op een uitgesproken christelijke school, waar de Bijbel ook opengaat en de dag met gebed wordt begonnen. Ze zijn ‘Hadassa’. Maar daarnaast is er de seculiere wereld waar ze zich in bewegen via de vriendenkring, de sportvereniging, de bijbaan. En allemaal zijn ze thuis op het internet: films, games, social media. Ze zijn ook ‘Ester’. Wie ben je het vaakst en het liefst?

Wat is het belangrijk dat jongeren als basis een zekere zelfbewustheid van hun christelijke identiteit meekrijgen. Een vanzelfsprekendheid in de kindertijd die door de omgang van de ouders met de HERE en de betrokkenheid bij de gemeente en de kerkgang worden gevormd. Je hoeft je er niet voor te schamen dat je tot een minderheid behoort en dat je ‘Hadassa’ heet. Ook als je steeds meer geconfronteerd wordt met die andere wereld, waarin je ‘Ester’ wordt genoemd.

Wees

Er is iets wat een grotere impact op Ester in haar jonge jaren heeft gehad dan het feit dat ze tot een minderheid behoort. Ze is al jong wees. De Bijbel vermeldt niet hoe oud ze is als haar vader en moeder overlijden. Heeft ze nog herinneringen aan hen of was ze nog te jong? We weten hoe belangrijk het is voor een gezonde persoonlijke ontwikkeling, als je weet waar je vandaan komt. Mensen gaan op zoek naar hun biologische ouders als ze via adoptie in een ander gezin zijn opgegroeid. Het is belangrijk te weten dat je als kind gewenst was.

Vandaag groeien veel kinderen en jongeren op in een situatie van gebrokenheid. Dat kan zijn, net als bij Ester, door de dood van de ouders. Vaker is een echtscheiding de oorzaak. Zonder het verdriet en de onmacht van een echtpaar dat het moeilijk met elkaar gekregen heeft te bagatelliseren, is er terecht de laatste jaren meer aandacht gevraagd voor de kinderen die erbij betrokken zijn. Het kan een hele opgave voor hen zijn, om in twee gescheiden werelden op te groeien: de wereld van vader en die van moeder. Dat is vaak veel moeilijker dan als lid van een minderheid met twee werelden te maken te hebben.

Ester wordt door een oom van haar vader geadopteerd. We krijgen de indruk dat hij, Mordechai, zijn taak als opvoeder op een goede manier heeft waargenomen. Mordechai is voor Ester als een vader. Hij heeft haar verteld over haar biologische vader Abichaïl en haar moeder, van wie we de naam niet kennen. Hij heeft haar ingeprent dat ze Hadassa is en blijft, ook als Ester.

Geheim

Dan komt het bericht dat de koning alle jonge meisjes opeist voor zijn harem. Hij zoekt een nieuwe koningin en wil een ruime keus hebben. Dat is voor de vele meisjes en hun verwanten een kwade dag. Je moet niet het romantische idee koesteren, dat Ester als een prinses voortaan heerlijk in een paleis mag wonen. Een harem is een gevangenis. Je behoort toe aan de koning en moet voor de rest van je leven voor hem beschikbaar zijn. Ester raakt al jong haar vrijheid kwijt. Blijkbaar heeft haar pleegvader geen kans gezien Ester de dans te laten ontspringen zoals eens Mozes’ ouders wel hebben geprobeerd. Hij moet haar loslaten en in Perzische handen laten overgaan. Mordechai weet van de dreiging die zijn pleegdochter wacht. Hij drukt haar op het hart haar Joodse identiteit geheim te houden. Is dat geen onmogelijke opdracht? Hadassa moet zichzelf verloochenen en mag alleen Ester zijn. Maar juist door alert te moeten zijn op de ontkenning, zal Ester voortdurend bij haar Joodse wortels bepaald blijven. Bovendien wandelt haar Joodse pleegvader elke dag langs de harem om in contact met Ester te blijven.

Veel jongeren vandaag voelen zich gedwongen zich anders voor te doen dan ze ten diepste zijn. Op social media houden ze van zichzelf een beeld overeind dat niet klopt met hoe ze zich voelen. Het brengt ze in een spagaat. Waar is voor hen de plek waar het masker afgelegd kan worden zonder dat ze afgaan, zonder dat ze veroordeeld worden? We noemen de kerk het huis van God. Dat zou daarom zo’n plek moeten zijn. Want voor God heeft het geen zin je anders voor te doen dan je bent. Hij ziet ons zoals we zijn, Hij kent en doorgrondt ons (Psalm 139). Wat een geluk, als jongeren ambtsdragers en jeugdleiders tegenkomen die te vertrouwen zijn.

Gehoorzaam

Ester heeft een aantrekkelijk uiterlijk en heeft een innemend karakter. Dat ze niet eigenwijs is maar naar goede raad luistert draagt aan dit laatste bij. Ze luistert naar het haremhoofd Hegaï. Die geeft Ester een voorkeursbehandeling. Dat herhaalt zich bij de koning, die Ester uitkiest als nieuwe gemalin. Dankzij haar bereidheid om gehoorzaam te zijn zit de Joodse tiener Ester in het centrum van de wereldmacht.

Totdat die gehoorzaamheid betekent dat haar leven op het spel staat. De koning heeft de Amalekiet Haman tot onderkoning benoemd. Deze vaardigt een wet uit dat op een bepaalde dag de Joden in Perzië uitgeroeid moeten worden. Mordechai beveelt Ester de koning ertoe te bewegen deze wet ongedaan te maken. Ester heeft altijd naar Mordechai geluisterd. Maar nu weigert ze. Ze weet dat het haar het leven kan kosten als ze zonder roeping naar de koning gaat, al is ze de koningin.

Als je voor de keus staat van zelfbehoud of zelfopoffering is het volkomen natuurlijk om voor jezelf te kiezen. Dat geldt voor jongeren en voor ouderen. Totdat Gods roeping, dat je je leven in de navolging van Christus moet verliezen om het te behouden, met zo’n kracht op je afkomt, dat je je niet aan die roeping kunt onttrekken.

Op Gods tijd ter plaatse zijn

Dat overkomt Ester. Met profetische blik en gezag houdt haar pleegvader het haar voor: Misschien ben jij door Gods voorzienige leiding juist wel hiervoor in deze tijd koningin geworden! Terwijl hij haar aanvankelijk waarschuwde haar Joodse identiteit geheim te houden, is zijn boodschap nu: Verzwijg je nú wie je bent, denk maar niet dat je gespaard blijft! Ester is gehoorzaam en legt haar leven in handen van God.

Christelijke jongeren vragen zich af of God hun leven leidt. En als ze dat geloven, blijft het voor velen een vraag: Hoe? Hoe weet ik wat God met mij wil? Hoe laat God weten welke studie ik moet kiezen of op welk soort werk ik me moet richten? Wie is de ene ware man of vrouw die God voor mij bestemd heeft en hoe kom ik die tegen? Bidden voor concrete dingen geeft vaak geen concreet antwoord. Bijbellezen geeft geen directe aanwijzingen.

Het is opmerkelijk dat in het Bijbelboek Ester de naam van God niet voorkomt. Nergens staat dat God sprak tot Mordechai of Ester. Geen enkele gebeurtenis wordt beschreven als een ingrijpen van God. Het heeft in de geschiedenis wel twijfel op doen komen of dit boek in de canon van de Bijbel thuishoort. Tegelijk gebeuren er ‘toevalligheden’ waarvan gezegd moet worden: dit is door de HERE zo geleid. Hij regeert, ook in Susa. Hij beschermt Zijn volk en bestuurt de dingen zo dat de jonge Ester op het juiste moment de juiste vrouw op de juiste plaats is. In haar geval wijst de HERE haar via haar pleegvader op haar verantwoordelijkheid. Ook vandaag kan de HERE mensen gebruiken om ons Zijn weg te wijzen. Dat vereist een ontvankelijke houding voor Gods spreken door Woord en Geest.

In deze serie artikelen bekijken we verschillende jongeren in de Bijbel. Wat zegt de Bijbel over hun leven als jongere? Hoe werkt de Heere met en door deze jongeren? En wat zeggen deze Bijbelse jongeren ons vandaag de dag? Vandaag deel 4: Ester.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen