Professionals in hun vak, vrijwilliger voor de kerken

Wat is het doel van Deputaten Financiële Zaken?

“Dat is denk ik heel breed, maar het komt er in de kern op neer dat deputaten Financiële Zaken vraagbaak zijn voor de kerken en voor de kerkelijke kassen. Ook voor het Landelijk Dienstenbureau. Op financieel, fiscaal en juridisch terrein. Laat ik een voorbeeld geven. Stel, er komt een plaatselijke gemeente bij het kerkelijk bureau met een vraag over een pastorie die men in gebruik wil geven aan de nieuwe predikant. Dan kunnen er vragen zijn over de fiscaliteit. Of als de predikant vertrokken is, hoe zit het dan met de verhuur van de pastorie aan een gemeentelid? Een andere vraag is bijvoorbeeld hoe het zit als een koster arbeidsongeschikt raakt. We hebben met het Landelijk Dienstenbureau afgesproken dat we naar elkaar verwijzen als vragen voor hen of voor ons te lastig zijn. Soms huren we deskundigen in.

Naast het zijn van een vraagbaak, zijn wij ook opdrachtgever voor de externe accountant die de jaarrekening controleert van de (kashoudende) deputaatschappen. We hebben in onze kerken een dertiental kashoudende deputaatschappen, onder andere de emeritikas, buitenlandse zending, de TUA, diaconaat, etc. Elke synodeperiode, dus in beginsel elke drie jaar, moeten zij een begroting hebben voor de komende drie jaar. Die wordt gecontroleerd door deputaten Financiële Zaken. Wij als deputaten Financiële Zaken hebben elk jaar een gesprek met de accountant. Wij zijn het eerste aanspreekpunt. Dus de accountant brengt een rapport van zijn bevindingen van de jaarrekeningen die worden vastgesteld en gecontroleerd. Dat is het formele werk. Daarnaast hebben wij ook contact met de commissie uit de generale synode voor de vaststelling van een minimum bijdrage. Op basis van een driejaarlijkse begroting wordt een verzoek aan de synode voor een minimale bijdrage gedaan. De synode, via haar commissie 6, legt het voor aan deputaten Financiële Zaken en die geeft advies. De synode stelt de minimumbijdrage voor drie jaar vast.”

Wat houdt uw functie in?

“Ik ben secretaris. Bij mij komen de mails en de vragen binnen. Ik verzorg de post en maak de notulen van de vergaderingen. Ik verdeel het werk onder de overige deputaten. Iedere deputaat heeft zijn eigen specialisme en al naar gelang de vraag wordt deze onder de deputaten verdeeld. We zijn met zijn vijven. Elk deputaatschap heeft een contactpersoon binnen deputaten Financiële Zaken.”

Wat maakt het werk noodzakelijk of waardevol?

“We zien een ontwikkeling in de kerken dat het aantal kleine kerken (minder dan 200 tot 250 leden) toeneemt. 40 procent van de kerken heeft minder dan 250 leden. Dat betekent dat veel kerken behoefte hebben aan financiële, fiscale en juridische expertise. Omdat ze kleiner zijn, hebben ze zelf minder expertise. Vaak bellen ze dan met het dienstenbureau of met ons. Hoe meer kleine gemeenten er zijn, hoe waardevoller ons werk wordt.”

Waarom zet u zich hiervoor in?

“Ik ben van oorsprong bankier. Ik heb jaren in de bancaire sector gezeten, dus ik heb wat met geld. In mijn dagelijkse praktijk ben ik partner van Kenniscentrum Arbeidsrecht/Ontslagrecht en Kerkrecht. Daarmee kom ik in aanraking met vragen die schuren aan kerkrecht, de kerkelijke financiën, het civiele recht en het bestuursrecht wat we dagelijks meemaken, zoals het aankopen van een pastorie of het aanvragen van een vergunning in verband met de verbouw van een kerk. Dat zijn allemaal aspecten waar ik in mijn dagelijkse leven ook mee in aanraking kom. Dat heeft te maken met mijn opleiding als jurist en mijn bank-achtergrond. Dat is de aanleiding geweest. Ik ben in 2013 voor het eerst benoemd. In 2016 ben ik er een jaar tussenuit geweest.”

Hoe ziet uw takenpakket eruit?

“Naast het controleren van de jaarrekeningen en het inschakelen van de accountant is toch het voornaamste dat we vraagbaak zijn voor de deputaatschappen en de kerken op financieel, fiscaal en juridisch terrein. Kerkrechtelijk niet, maar wel het statelijk, civiele recht. Als het gaat over een koopovereenkomst of het arbeidsrecht, dan komen ze vaak bij ons terecht, altijd in goed overleg met het dienstenbureau. Een keer in de twee maanden zitten we met de directeur van het dienstenbureau een ochtend bij elkaar om alle zaken door te spreken. Het dienstenbureau krijgt ook veel vragen op dit terrein. Vaak bellen de kerken hen als eerst, want zij zijn de aangewezen professionals. Wij als deputaten Financiële Zaken zijn professionals in ons vak, maar vrijwilliger voor de kerken.”

Waarom vindt u het mooi om te doen?

“Op deze manier kan ik iets van de gaven die ik heb gekregen inzetten voor de kerken.”

Is het werk in de afgelopen jaren veranderd?

“Ja, het aantal vragen is toegenomen en dat komt door de ontwikkeling dat het aantal kleine kerken groter wordt. En de ontwikkelingen in de maatschappij leiden ertoe dat de vragen ook lastiger worden. De financiële en juridische consequenties zij vaak indringender dan vroeger; wetgeving is toegenomen in hoeveelheid en in moeilijkheid.”

Weet u nog een voorbeeld uit de praktijk?

“Vorig jaar hebben wij in overleg met een predikant, die na een aangenomen beroep een eigen huis wilde kopen in plaats van een pastorie te huren, bedacht dat hij de pastorie van de kerk kon kopen. Zo had de predikant toch een eigen woning, want dit was fiscaal aantrekkelijker. We hebben goede afspraken gemaakt over het geval hij arbeidsongeschikt zou worden of een ander beroep zou aannemen. De pastorie werd dan weer terugverkocht aan de kerk.”

Wat zou u de lezers nog mee willen geven?

“In de kern hebben wij een formele taak die is vastgelegd in de kerkorde en in de regeling bij de kerkorde. Maar de inhoudelijke kant is dat we samen met het dienstenbureau vraagbaak zijn en toezicht houden op de (kashoudende) deputaatschappen.”

Deputaatschappen

In deze serie brengen we een aantal deputaatschappen voor het voetlicht. Vandaag deel 7: deputaten Financiële Zaken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen