UIT HET POLITIEKE EN SOCIALE LEVEN.

Allereerst bien ik een antwoord schuldig aan den heer André, die in zijn sympathiek schrijven, dat de vorige week ondier de „Stemmen uit onze Kerken" opgenoHiien weïd, een aanvulling gaf op mijii artikiel over de beëindiging van den Schoolstrijd. Laat ik liem tetstond mogen zeggen, dat ik zijn beschouwing teh volle beaam, en hem dankbaar ben vooir zijn opmierking, die mijn bezwaren tegen de nieuwe Schoolwet, geheel en al bevestigt. Hij' wil van mij' wel aannemen dat voor mij' de uitdrukking: „naar den eisch des Verbonds" geen nooidwendig cliché is, maar het karakter van het christelijk onderw; ^^ vertollct, er. vanuit dat gereformeerde standpunt heb ik do schoolzaak in het bewuste artikel biezien.

Doch, oviér d© schoolwet wil ik nu niet schrijven.

Van het politieke terrein verhuis ik naar ihet sociale, waarop in de laatste weken de poststaking ten onzent wel de najeeste aandacht heeft getrokken. Dieze staking, waaraan gelukkig onze christelijke organisaties niet hebben mtegedaan, is in onze eigen pers streng veroordeeld, en ook vond in de liberale bladen het optreden der stakende postmannen allerminst steun.

Nu is deze staking ook niet te verdedigen.

Zij is, al is er voor deze daa, d wel ©en verklaring! te vinden, onsociaal, want zij' heeft den goeden gang; van bet gemeenschapsleven in gevaar gebracht, en wellicht voor velen ernstige moeilijkheden veroorzaakt. De heer Rutgers heeft in de Tweede Kamer het onsociale van deze staking duidelijk in het licht gesteld, en wie zich m'aar ereia jndenkt, welke nadeelige gevolgen het uitblijVien van brieven en telegrammen voor het particuliere en zakenleven kan hebben, stemt terstond toe dat hier e©n middel is gebezigd, dat erger is dan de kwaal, waartegen het werd aangewend.

Dit hebben de stakers over 't hoofd gezien.

Zij hebben de belangen der gemeenschap op den' achtergrond gedrongen, en hun leiders, "die steeds de pretentie voeren, alsof het sociale besef alleen bij hen gevonden wordt, ©n^ de liefde voor de gemeenschap slechts hun privilege is, zijn voor de zooveelste maal openbaar geworden als menschen, die alleen voor de belangen van ©en klasse de oogen open hebben.

Tegen deze onverantwoordelijke actie moest de rageering positie nemen.

Zij kon niet anders dan krachtig optreden, want laat zij de teugels glippen, dan ontketent de eene staking de andere, en probeert men het van alle kanten, i©n haar houding is er oorzaak van geweest, dat deze staking zoo spoedig geëindigd is.

Met die bonding kan zich de Sociale "Kronieksohrijver in „Bergopwaarts", (die eertijds promovelerde op een uitnemienüde - en veel te weinig besprokeln dissertatie over „De Marxistische Beschouwing van het zedelijk leven), niet vereenigen, en hij schrijft o'ver het optreden der regeering aldus:

Hier was plaats geweest voor ©en niet in naam, maar in wezen christelijke overhedid, om j-echt te doen. Of o.m„ als dat niet dadelijk kon om financiëele oorzaken, tenminste meegevoel en erbarming te toonen voor deze niet gehuichielde, maar feitelijke nood. Helaas er is niets van dat alles gebeurd. De vertegenwoordigers der mannen heeft men op het oogenblik, dat de eerste staking was opgeheven en de menschen werkten, op de mat laten staan, nog wel met het alleronmogelijkste excuus, dat eï goen tijd was. Als er iets was, waarvoor men tijd mosst vinden, ja desnoods maken, dan was het daarvoor. Onmiddellijk is m^en achter deze uiüng vaai broodsgebrek het revolutiespook gaan zoeken, nota bene bij menschen die zonder leiding, tegen eigen leiders in moesten protesteeren Legen de behandeling, die men hun aandeed. En de regeering is met overplaatsing, met dreigementen, niet maatregelen tot toepassing der beruchte wetten van 1903 gaan werken. Het waren alle even zoovele misgrepen, die toch geen oogenblik konden verbergen, integendeel juist steeds gterker toionden, dat men zich zwak voelde tengevolge van eigen plichtsverzuim. Als dit ^revolutie was, hebben zij die opge'roepeln, die er de voedingsbodem voor kweekten door een noodtoestand jbe laten worden en voortduren."

In dienzelfden toon gaat Dr. Brouwer ©enige regels later voort:

Het moet ons van het hart, dat wi] deze dingen met diepe bekommering h©bben gadegeslagen. Wat is er in het reg©©ringschristendom weinig waarachitig verstaan van den jiood, die et heers cht en weinig meegevoel met die ender dien nood lijden. En den weerslag daarvan ondervinden zij dagelijks, die het in hun werk zien, dat op breed© lagen van pns volk, kerk en christendom slechts dan weer vat zullen krijgen, als zij' zich sociaal oriënteeren. Maar de gevolgen van verleden week zullen deze zijn, dat velen, nu bij'v. nog neutraal georganiseerd, ge^ dreven worden in het kielzog van die partijien, waar • zij voor echt geestelijken invloed steeds meer onvatbaar worden ep. jn de tweede plaats, dat steeds meer christenen, 'die geestelijk en sociaal vooruit willen, zich gaan afvragen of er niet een regeeringschristendom is, dat blijkt te worden of te zijn een belemmering voor het Koninkrijk Gods, terwijl het vooral de roomsche .ministers zijn, die dez© vooral door protestanten gevoelde schade veroorzaken."

Het spijt mij', om meer dan een reden, dat ik het niet in alles met den Kroniekschrijver eens kan zijn. Wel stem ik hem terstond toe, dat d© veroordeeling vaai de staking gepaard had moeten ^aan met een woord van sociaal-medegevoel voor den nood der postmannen, en een betuiging van bijzondere en hartelijik© waard©eri'ng voor de ferme, echtchristelijke houding der christelijke organisaties. Mannen als Padding en Mennes hebben het zwaar te verantwoorden gehad, en zij' verdienen, evenals bij mij in d© residentie, de heer de Gelder onzen oprechten dank. Ook ben ik bet volkomen met Dr. B. eens dat de loontoestanden niet deugen. Hier is groote achtetrstand. Er wordt in vele „postgezinnen" stille armoede geleden, en de salarissen, , die in dit sitaatsbiedrijf uitbetaald worden, kunnen voor het mleerendeel den toets der billijldieid en noodzakelijkheid niet doorstaan.

Daarom is, afg^dacht van beginsel en ambtspliöht, het optreden der piostbeambten eenigszins te verklaren, en •wiie psychologisch dez© dingen bekijkt, vindt de staking niet vreemjd. Doch zij is niet t© verdedigen. Zij! gaat in tegen alle orde en socialen regel. Zij 'kan niet gedoogd worden, en waar Dr. B'. evengoed als ik weet, dat in heel deze acti© zich een revolutionair streven op©nbaard©, mo©st t©gen deze gevaarlijke elementen beslist krachtig woWdien opgetreden.

De regeering kon niet anders.

Het is hier niet in de eerste plaats de vraag of bestendiging van den noodtoestand aanleiding tot deze woieling gaf, maar .of de staking zelve ©en revolutionair, onsooiaal, gevaarlijk karakter droeg, en dat zal de Kroniekschrijver toch niet willen ontkefflnien. Wij moeten in dez.e dagen van stakingskoiorts voorzichtig zijn. Zeker ook, om alles, alles te voorkommen wat deze verderfelijke bacil kweeken kan, en zooveel 'mlogelijk alles uit den weg te ruimen, wat tot staking aanleiding kan geven, maar voorzichtigheid is miet name der reigeering geboden, om niet door een te slap optreden het maatschap'^ pelijk leven aan verwarring prij's te geven. Indien in 1903, len Dr. Bi., schijnt geen vriend te zijn van de toen aangenomen wetten, niet zulke krachtige maatregelen waren genomen, zou over ons volk een ellende uitgestort zijn, waarvan de heillooz© gevolgen jaren ^en jaren hadden nagewerkt.

Laten w© deze diagen tocli in 'toog houden.

In de sociale woelingen is het niet alleen om lots verbeter ing te doen.

Het gaat ook om de verhoudingen om te keeren en de nuacht in haniden te krijlgen, en een christelijke regeering moet zich met kracht daartegen verzetten. Het algemeen belang eischt dit. Het sociaal welzijn gedoogt niet anders. Dit neemit natuurlijk niet weg, dat miet zulk '©en optreden beloon van recht en barmhartig'heid gepaard moet gaan, en de regeering heeft bewezien, dait zij in den noiod wil voorzien'. Haar voorstellen tot loonsverhooging, die op het oogenblik, dat ik dit schrijf, in d© T-weede Kamer in behanideling zijn, geven hiervan blijk, en ieder zal het toejuichen, dat in het lot der postbeambten verbetering gebracht wordt. Zij hebben het noodigi, en het is te betreuren, dat niet eerder ingegrepenj kon worden, do'ch men moet voorzichtig zijn de regeering hiervan een zoo scherp verwijt te maken.

Laat mij hieraan nog twee opmerkingen mogen toevoegen.

Ik ben een getrouw lezer van het orgaan van den Christelijfcen Postbeambtenbond „Door Plicht tot Recht", en ü lees in dit blad keer op keer van conferenties, die tusschen de betrokken hoofdambtenaren en de vertegenwoordigers der organisaties zijn gehonden, len van de beloften op die conferenties gedaan. Maar... is ©r niet teveel beloofd'? Zijn er bij de postbieambtear g©en verwachtingen opgewekt, die op teleurstelling moesten uitloopen? Ik vraag slechts, en geef den indruk weer, die «deze samensprekingen op mij' gemaakt hebben.

En ten tweede, ik kan met den Kroniekschrijver in „Bergopwaarts" niet inzien, dat er reden is voor de vraag of er niet ©en regeeringschristendom is, dat ©en belemmiering voor het Koninkrijk Gods blijkt te worden. Evenmin geloof ik dat vooral dj© roomsch© ministers d©ze schade veroorzaken. En minister Aalberse dan? Bovendien, voor mij staat onomstootelijk vast, dat vooral in deze op sociaal terrein zoo critidke dagen, g©©n regeering uit den weg mag gaan voor ©en actie, gelijk in de poststaking gevoerd is. Dan raken wij' onze vastheidl kwijt. Dan geeft d© overheid de macht uit handen, en vae viotis! Wat niet wegneemt, dat met deze handhaving van het gezag gepaard moet gaan ^e betooning van sociale rechtvaardigheid naar jhlet Woord Gods.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen