VAKWETENSCHAP EH PRAKTIJK

Oorzaken der geboortevermindering In West'Europa gedurende de 19e en de 20e eeuw.

(Slot.)

De geboortecijfers der groote steden zijn lager. dan in kleinere steden en op het platteland. Het minder gelukkige levensmilieu der grootstad zou daartoe leiden.

Doch de stad als zoodanig behoeft geen oorzaak te zijn van minder geboorten. Het is waarschijnlijker, dat de levenshouding der ouders niet bevorderlijk is aan de vreugde der geboorten.

Men wijst erop, dat het verhinderen der zwangerschap gemakkelijker is dan voorheen. De kennis der voorbehoedmiddelen is uitgebreid, gemeen goed geworden.

Deze middelen waren echter ook in vroeger eeuwen niet onbekend. Doch wat alles afdoet: het gebruik dezer middelen verklaart niet, waarom men ze gebruikt. Ze behoeven niet gebruikt te worden.

De beroepsarbeid der vrouw, bijzonder der gehuwde vrouw, werkt het kindertal tegen. Niet kan worden ontkend, dat de vrouwen-emancipatie mede oorzaak is van den geboorte-teruggang. Doch wat is het wezen dezer emancipatie? Is zij wellicht mede gevolg eener totaal verkeerde mentaliteit, waarover straks zal worden gehandeld?

De achteruitgang van het religieuze en kerkelijke leven dient in aanmerking te worden genomen. Er is b.v. een belangrijk verschil tusschen de geboorte-cijfers der „Roomsch-Kalholieke" en „Protestantsche" streken. Niet alleen in ons land, doch ook b.v. in Frankrijk.

In Nederland is het geboortecijfer nog relatief hoog. De referent zegt „Die hohe Stand der Geburtenhaufigkeit in Holland isl gleichfalls zuni Teil den Umstand zu zuschreiben, dasz 36.4 pCt. der Bevölkerung zur katholischen Kirche und 34.4 pCt. zum Nederlandsch Hervormde kerk (KalvinisliscWi die gleichfalls gegen die Konzeptionsverhinderuiig wirkt, geboren."

.\ls argument tegen een grooter kindertal wordt mede aangevoerd, dat de dichtheid der bevolking geen ruimte laat voor nieuwe geboorte. Japan, Italië, ook Nederland zouden in deze positie verkeeren....

Ook dit argument mist voldoenden grond. Im-^ mers men kan:

a. de binnenlandsche productieve krachten intensiever gebruiken;

b. de koloniën verder exploreeren en exploiteeren, de immigratie bevorderen, zoodoende op vreedzame wijze nieuw terrein verkrijgen;

c. door verovering nieuwe terreinen gewinnen (Italië/Abessinië);

d. de behoeften beperken.

Het onder b en d genoemde doet men weinig of niet. Het sub c genoemde is in het algemeen verboden.

Zeer sterk wordt gewerkt met het argument van den niaatschappelijken nood. De positie der ouders gedoogt geen nieuwe geboorten, de financiëele moeilijkheden nemen daardoor toe, er is geen toekomst voor de nieuw-geborenen.

Ook dit argument kan niet als motief voor de geboortevermindering worden gebezigd. Het kan immers niet worden ontkend, dat de algemeene maatschappelijke positie voor de massa belangrijk beter is dan 50 jaren geleden. Ook dient in aanmerking te worden genomen, dat de beter gesitueerden minder kinderen hebben dan de minder gesitueerden, terwijl indien het argument juist zou zijn, het omgekeerde diende te worden waargenomen. Echter geldt nog steeds:

Batzen rar — Kinderschar, Beutel schwer — Wiege leer.

De huidige crisistijd is van invloed op het aantal geboorten, niet of weinig op het aantal huwelijken. De oorzaak moet daarin worden gezocht, dat men eigen welstand niet door een grooter kindertal wenscht te verminderen.

In dit verband dient er ook op te worden gelet^ dat het stelsel van gezinsloon en kindertoeslagen weinig of geen stimuleerenden invloed' op het geboortecijfer oefent.

Na het vorenstaande, dat kort werd geresumeerd, komt de referent tot de conclusie, dat de oorzaak der geboortevermindering gelegen is in de huidige raenschelijke mentaliteit.

De karakteristiek van den modernen west-europeeschen mensch wordt dan als volgt gegeven: Bij elke daad, bij elke handeling wordt voor alles gevraagd naar de daaraan verbonden financiëele en maatschappelijke resultaten. Is stoffelijke verrijking mogelijk? Kan mijn kind een hooger plaats op de- maatschappelijke ladder verwerven dan door mij werd bereikt? Het kind moet meer warden dan zijn ouders en grootouders waren. (Le desire de s'clever). De tegenwoordige mensch staal onder invloed van de algemeen verbreide opvatting dat een mensch, die ten opzichte van rijkdom, materiëele zekerheid en sociale positie ïn zijn" leven niets lieëff" bereikt, daarmede siijn minderwaardigheid heeft bewezen. Bovendien wenscht men zich veilig te stellen tegen alle mogelijke wisselvalligheden des levens en risico zooveel mogelijk te vermijden. (Verzekeringen tegen alle mogelijke gebeuren). Bij deze levensvisie wordt een groot kinderaantal een onverstandige, onverantwoordelijke daad, een waagstuk. '

Welke zijn de voornaam"ste oorzaken dezer mentaliteit? Als zoodanig worden genoemd de achteruitgang van den godsdienst en de religieuze invloeden met gelijktijdige toename van het rationalisme, voorts de maatschappij welke geen standen kent en het verlangen van allen, gelijk te zijn aan anderen: de liberal-demokraüsche Verfassung en die Gewerbefreiheit.

Het verstand wordt de eenige raadgever en wegwijzer, het gemoedsleven verkommert; zóó wordt het kind, niet begeerd, een vreemdeling zelfs voor zijn ouders.

„Nicht nur aus Sparsamkeit und auch nicht aus Verantwortungsgefühl erfahrt die Geburtenzahl eine Einschrankung: auf Grund seiner ganzen gcistigen Struktur ist dem Menschen des kapitalisüschen Zeitalters alles, was sich nicht als niitzlich nachweisen laszt, im Grunde fremd."

De moderne mensch brengt niet gaarne offers voor zijn kinderen. Hij wenscht geen beperking van zijn Icvensliouding, deze is zijn grootste trots.

Bij de vrouw beslaat nog wel de wensch naar kinderen, doch andere dingen gaan voor. Andere wenschen, alsmede telkens nieuwe bedenkingen, verhinderen de geboorten. Men schermt met zijn verantwoordelijkheidsgevoel voor het lot der kinderen, doch doet daarin overdreven; eigen eer, positie en genot staan op de eerste plaats in het gedachten! even.

Zoo is kinderarmoede een massa-verschijnsel geworden, niet alleen in de hooge kringen, doch bij liet volk in alle standen. En zoo bevordert men den ondergang der west-europeesche cultuur.

* Dit interessante referaat dient ook onder ons te worden overwogen. Het is niet noodig, dat men het mei elke gedachte daarin eens is. Doch de juistheid van de aangegeven oorzaak voor het teruggaande geboortecijfer, de karakteristiek der mentaliteit van den modernen mensch, kan niet worden ontkend.

De Auslralische Minister van Buitenlandsche Zaken, W. M. Hughes, zeide onlangs in een rede te Melbourne: „Wanneer een Australiër moet kiezen tusschen een auto, een. radiotoestel of een baby, kiest hij zeker niet de baby." Zóó is dte levensopenbaring van den modernen mensch.

En nog altijd geldt het Woord der Schrift: „Kinderen zijn een erfdeel des Heeren, de vrucht des schools is een belooning".

Hoe staat het met de beleving van dit woord in Gereformeerde kringen?

Rome spreekt bij hel huisbezoek over den kinderzegen. Doen Gereformeerde predikanten, als zij huisbezoek doen, dat ook?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen