Een treurig licht

En «doleerend» blad nam dezer dagen het volgende over uit de Memorie op de Conceptacte.
De memorie op de bekende Concept-acte in zake hereeniging van Ned. Ger. met Chr. Geref. is thans door de commissie (secretaris Dr. H. Bavinck) der Synode van de Chr. Grer. Kerk in het licht gegeven.
Betreffende een enkel hoofdpunt, de theologische school, laten wij uit de belangrijke brochure onderstaand volgen:
«Eene kerk, die hare roeping verstaat, kan op den duur niet met een Seminarie of Theol. School tevreden zijn. De verhouding, waarin de openbaring tot den wetenschap staat, eischt eene Universiteit.
«De prediker des Evangelies moet den Joden een Jood, den Grieken een Griek, en allen alles worden, opdat hij er eenigen behouden mocht. En voor de opleiding tot die taak is eene Seminarie of eene Theol. School niet voldoende en niet geschikt. Een Seminarie is naar het hart van Rome, dat in den priester een «geestelijke» ziet, een uitsluitend kerkelijk persoon, afgescheiden van de wereld en daarom aan het coelibaat onderworpen. Kloosterachtige opvoeding en clericale opleiding zijn daar geheel op heur plaats. Maar het gereformeerde Protestantisme wil iets anders; het ziet in de bedienaren des Woords geen «geestelijken», maar menschen, wien niets menschelijks vreemd is, die echter alles heiligen door let woord van God en door het gebed. Het kan daarom ook bij eene Theol. School niet blijven staan, maar streeft krachtens zijn beginsel naar eene Vrije Christelijke Universiteit.
«Dat dan ook zulk eene Christelijke Hoogeschool ongeoorloofd of ook niet dringend noodig zou wezen, durft schier niemand beweren. Maar in de practijk deinzen velen terug of willen althans naast de Vrije Universiteit nog de Theol. School laten bestaan. De kleinheid der kracht maakt echter het instandhouden van twee zulke kostbare inrichtingen ondoenlijk. En al is de Vrije Universiteit nu nog maar eene Universiteit in naam, yerdeeling of onttrekking der aanwezige krachten zou daarom juist te minder kunnen worden verantwoord.» — Zoo sprak bedoeld blad.
Een drietal uitdrukkingen komen in dit deel der «memorie» voor, die onze Theol. School, voor velen in een treurig licht plaatst. Wij zeggen met nadruk voor velen, — niet voor allen. Anderen — dit zal ons later blijken — zien de kweekschool van Leeraren onzer Kerk in een geheel ander licht. Doch ter zake.
1. Voor de opleiding van predikers des Evangelies is een Seminarie of eene Theol. School niet voldoende en niet geschikt! Zoo ‘t waar is, zeggen wij: arme predikers, die hunne opleiding aan zoodanige school hebben ontvangen ! Geen wonder, dat Dr. Kuyper die school thans dood verklaarde. Z.H.G. was evenwel nog zoo barmhartig, dat hij het van nu af aan slechts toepast, en de predikers, die vroeger aldaar opgeleid zijn, er niet bij heeft geteld. Toch zal het wel bezwaarlijk zijn, zulke mannen aan zijne Univ. te gebruiken, want ik meen, dat de meeste Kamper docenten ook aan die onvoldoende en niet geschikte Theol. School hunne opleiding hebben ontvangen. Laten zij wel met Dr. Kuypers woorden rekenen bij eventueele overplaatsing,
2. dat onze predianten, omdat zij aan een semenarie of Theol. School gestudeerd hebben, te veel van de Roomsche geestelijkheid in zich opgenomen hebben, betwijfel ik zeer. Integendeel zou ik haast geneigd zijn te wenschen, dat velen, in sommige gevallen, er wat meer op mochten gelijken.
3. De kleinheid der krachten maakt het instandhouden van twee zulke kostbare inrichtingen (vrije Univ. en Theol. school) ondoenlijk.
Wij gelooven, dat we hiermede weinig of niets te rekenen hebben. Onze Theol. School kent geen gebrek, kan zich volkomen staande houden. Onze Kerk verstaat hierin zeer goed hare roeping, dat zij ‘t haar Kamper kleinood aan niets doet ontbreken. En wat de vrije Universiteit betreft, of deze overhoudt of te kort komt en al moest zij des noods likwideeren, — zij staat en valt haar eigen heer. Wij hebben voor haar geenerlei zorg; wij hebben geen de minste verbindtenis met haar.
Indien zij tot ons kwam met de vraag : «geef ons van uwe olie, want onze lampen gaan uit,» zouden ook wij kunnen zeggen: ga heen tot verkoopers en koop voor uzelven, opdat er misschien en voor ons en voor u niet genoeg zij. Wij hebben enkel te rekenen met eene inrichting van Hooger Onderwijs te Kampen. Daar staat het monument onzer Kerk, een gave des Heeren, aan zijne gemeente gegeven, die jaar in jaar uit heerlijke vruchten afwerpt en kennelijk door Hem wordt gezegend als eene stichting Zijner hand. En daarvoor zal wel geen nood bestaan, tenzij (en hierop lette men wel!) door uitdrukkingen gelijk bovenstaande de gemeenten zouden verslappen in het offeren, omdat zij het alsdan overbodig zouden achten, langer te geven aan eene inrichting, die, bij al het kostbare, toch bleek niet geschikt (dat is ongeschikt) en dus onbruikbaar te zijn.
Voor ditmaal genoeg. Later wensch ik hierop nog eens terug te komen. Alleen maak ik bladen als het bovengenoemde attent op de wenschelijkheid de «memorie» niet «half» te lezen. Het verband waarin het overgenomene (uit de Memorie) voorkwam, doet heel wat anders lezen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen