Wat er van de Theologische School te Kampen worden zal (I)

Reeds voor langen tijd hebben wij geschreven, dat het den leidslieden der Doleerenden vooral te doen. was om de Theol. School in te lijven bij de Vrije.Universiteit. Dat dit met alle voorzichtigheid moest geschieden, was duidelijk. De Christ. Geref. waren er te veel aan gehecht om eene plotselinge opheffing te gedoogen. Toch was reeds veel geschied, toen de Synoden haar tot eene bezitting van de Vereenigde Kerken maakten. Dientengevolge hebben de vroeger Doleerenden evenveel over haar te zeggen als de vroeger Christ. Geref. Wel gelooven wij niet aan een dadelijk opgaan in de Vrije Universiteit, De »hoogere politiek” eischt ook in dezen, een langzamen maar zekeren weg. Eerst moet (men denke slechts hoe het onschuldige Reglement van 1869 ondermijnd is, en welke geheime bedoelingen blijkbaar tot den eisch dier opruiming drongen, zonder dat nog tot heden éen stap werd gedaan om de Kerkelijke Kassen uit de wereld te helpen) — eerst moet het volk langzamerhand bewerkt worden, een voorstel van de band gewezen, een nieuw tor tafel gebracht en dan — ja dan, als alles in orde is, zal er gebeden en nog eens gebeden worden; dan zal men kennelijk door den Heere gedrongen zijn, en Dr. Kuyper zal verklaren, dat er in den hemel gejuicht is, omdat de twee inrichtingen tot één zijn geworden, met andere woorden: de Vrije Universiteit de Theol. School met alle bezittingen in personen en geld heeft ingeslikt.
Men lette slechts op wat ter voorbereiding reeds heeft plaats gehad. Ds. Beuker heeft zijn wensch onder toejuiching van velen in »de Vrije Kerk” uitgesproken, en nu hebben »Deputaten (H, Bavinck, G, van Goor, A. Kuyper. L. Neyens en B. van Schelven) voor de opleiding van Dienaren des Woords in de Geref. Kerken” eene concept-regeling ingediend, waaruit een goed verstaander alles begrijpen kan. Wij laten daaruit het een en ander volgen.
Het eerste gedeelte draagt ten opschrift: »Is eenheid van opleiding gewenscht?” Vooraf wordt herinnerd, dat de aard en inrichting der beide Scholen te Kampen en te Amsterdam zeer verre uiteenloopen. Voor die tweeërlei opleiding schijnt te pleiten, dat voor hen, die op gevorderden leeftijd tot bekeering komen, de weg der gymnasiale en universitaire studie te lang is, en hij één e wetenschappelijke opleiding aan deze de weg zou worden afgesneden. Hiertegenover beweren Deputaten dat »tweeërlei opleiding, waarvan de eene goedkooper, korter en gemakkelijker weg tot het predikambt baant dan de andere, op Gereformeerd standpunt ten eenenmale verwerpelijk is. Eene tweeërlei opleiding heeft altijd tot gevolg, dat er ook onder de Dienaren des Woords een tweeërlei klasse en stand onderscheiden wordt van wetenschappelijk en van practisch gevormde predikanten. mannen van hoogeren en lageren grand. De eersten laten zich voorstaan op hun degelijker studie. op hun diepere kennis. En bij die anderen ontwikkelt zich zeer licht die andere soort van geestelijke zelfverheffing, welke juist uit reactie de studie veracht, op eene onmiddellijke leiding des Geestes afgaat, en, in stede van in bediening des Woords, sterkte zoekt in gemoedelijke toespraak en mystieke dweeperij, Daarbij komt, dat zulk eene practische opleiding niet geeft wat men er mede bedoelt en er van verwacht Die soort Theologische Scholen waar practische vorming hoofdzaak is, kweeken wel dienaren, iie allerlei Ciuïstelijken arbeid ter hand nemen, maar zij boezemen hun geene liefde in voor de Theologie, en laten het zelfstandig denken onontwikkeld. De prediking verarmt er door, is volstrekt geene prediking van het Woord, maar eene aangename en stichtelijke toespraak, en de gemeente wordt er niet door opgebouwd in de genade en kennis van haren Heere en Zaligmaker.— De Geref. Kerken hebben dan ook ten vorigen jare verklaard, dat het bezitten van eene eigen inrichting in niets te kort mocht doen aan den eisch van wetenschappelijke ontwikkeling.”
Deputaten wijzen verder als gevaren van twee Scholen aan, dat licht »tweeërlei Theologische richting” ontstaat, ook »eene onaangename en verderfelijke concurrentie.” »Het versnippert de kracht.” Zij besluiten dit eerste deel aldus: »eindelijk geldt tegen de bestendiging van tweeërlei opleiding ook nog dit bezwaar, dat zij welbezien geheel in strijd is met het beginsel en het doel van de Vereeniging, welke de Geref. Kerken in 1892 gesloten hebben. Beginsel toch was de eenheid des geloofs en der belijdenis. En doel was niet uitwendige samenvoeging, maar innerlijke’, geestelijke ineensmelting. Een tweeërlei opleiding nu werkt dit doel zoo krachtig mogelijk tegen; zij bestendigt de tweeheid, doet de verschillende herkomst en geschiedenis der Kerken voortleven en verhindert de veile, hartelijke samensmelting. Om alle deze redenen is er niet wel twijfel mogelijk, of gedeeldheid van opleiding moet ten hoogste schadelijk en gevaarlijk worden gekeurd. Er rest slechts ééne conclusie: eenheid van opleiding is in ieder opzicht gewenscht en noodzakelijk.”
Hebt ge het opgemerkt, hoe de Theologische School en hare opleiding door het slijk wordt gesleurd; hoe hare kweekelingen, in vergelijking van hen, die van de Vrije Universiteit kwamen. worden in de laagte gesteld ? Wij staan verbaasd over den treurigen moed van hen, die dat stuk stelden en onderteekenden. Is dat de les des Heeren gevolgd: »de een den ander uitnemen-der achten dan zich zelve.” Hebt ge zoo in vroegere jaren, gemeenten! uwe leeraren leeren kennen? Ik spreek niet van latere jaren, want ge zoudt misschien antwoorden: tengevolge, misschien van minder wetenschappelijke ontwikkeling, zijn ze te blind geweest, om het gevaar te doorzien van het onbijbelsche der leer, welke de Vrije Universiteit verbreidt, onnoozel genoeg, om zich in de uitgespannen netten te laten vangen.
Reeds is uit hetgeen wij letterlijk afschreven, u gebleken, dat het geschreeuw is: »Weg met Kampen! Leve de Vrije Universiteit!”
Is dat de getrouwheid aan hetgeen als voorwaarde voor de Vereeniging werd gesteld ? Het »aan alle Kerken wordt aanbevolen minstens eenmaal ’s jaars voor de Theol. School te collecteeren,” was zeker wel oprecht gemeend(?). Zoo moet het volk worden misleid!

(Wordt vervolgd).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen