Vooruit of terug

In een ingezonden stuk in „de Wachter” wordt door Ds. Diermanse Jr. beweerd, dat de ineensmelting van A en B kerken in plaatsen, waar deze nog naast of menigmaal zelfs tegenover elkaar staan, een eisch der heilige Schrift is.
Hierbij gebruikt Ds. Diermanse de volgende opmerkelijke woorden:
„Want niet omdat wij elkander zoo lief vinden, zoeken wij elkander en zoeken wij overal de ineensmelting. Dit niet. Het is schande genoeg. Maar alleen uit den drang die aan weerszijden op de anders onwillige harten uitgeoefend wordt door belijdenis en Woord Gods.”
Deze woorden zijn bijzonder leerzaam. Ineensmelting is eisch, maar de liefde, welke toch een allereerste vereischte is om in vrede saam te wonen, ontbreekt. En waar nu geen liefde is, waar men veeleer van elkaar afkeerig is en in sommige punten der leer een tegenovergesteld gevoelen aankleeft, daar gezamenlijk een oneenig huishouden voort te zetten? Zou niet veeleer eerst gevraagd moeten worden, wat toch de oorzaak is dat de liefde ontbreekt? Zullen twee te samen wandelen, tenzij dat zij bijeengekomen zijn? Zou het gebrek aan liefde juist niet voortspruiten uit gebrek aan eenheid in de leer? Het is toch psychologisch juist dat eenheid van beginsel tot elkaar aantrekt en verschil van gevoelen van elkander doet afstuiten. Moet Ds. Diermanse dus erkennen dat A en B elkaar niet lief vinden, dan moet daar een oorzaak voor zijn. En die oorzaak is niet vèr te zoeken. Men is en blijft twee, hoe kunstmatig aan elkaar gekoppeld. Is nu een der praemissen valsch, dan moet ook de conclusie falen. De redevoering van Ds. D. nu is: kerken die één zijn in de leer moeten zich naar buiten als één openbaren. De kerken A en B zijn één in de leer, dus moeten zij ook saamsmelten. Maar eilieve. Die 2de praemisse is valsch. De kerken A en B zijn niet één in de leer, zooals de doopsbeschouwingen van Ds. K. c. s. en de daartegenoverstaande van Ds. T. Bos en de Wachter duidelijk aantoonen. Dan is saamsmelting dus ook geen eisch der Schrift. Wie dit nu beaamt, kan echter daar niet blijven staan. Die moet geheel terug. Eischt de Schrift de ineensmelting niet van A en B, omdat zij niet één in de leer zijn, dan deugt ook de vereeniging niet. Tot die erkentenis komt het dan ook bij sommige broeders in de vereenigde kerken. Juist door dat zij niet kunnen ineensmelten, komen zij tot de overtuiging te moeten breken met de vereeniging van 1892. Wie deze vereeniging als Bijbelsch erkent, moet ook de ineensmelting goedkeuren, want halverwege blijven staan, kan niet. Daarom is Ds. D., al bouwt hij op eene valsche praemisse, toch logisch waar hij de ineensmelting eischt, ook al ontbreekt de liefde, en is het standpunt der Wachtermannen zoo inconsequent, aangezien de Wachter nog kort geleden (No 46, 1903) schreef: „noch de Schrift, noch de Belijdenisschriften, noch de kerkorde geven verbinding tot ineensmelting,” terwijl zij wèl belijden dat de vereeniging van 1892, eene vereeniging van kerken met zóó uiteenloopende gevoelens over zeer gewichtige leerstukken als doop, wedergeboorte en rechtvaardigmaking, een eisch van Gods Woord is. Al meer en meer zal het blijken dat er slechts tweeërlei weg is: „of geheel terug en de vereeniging van 1892 als onschriftuurlijk vaarwel zeggen” of geheel mede gaan, ook met de ineensmelting, en alzoo vooruit in de richting die al verder en verder van het spoor van 1834 afvoert. Op den middenweg, die wel de vereeniging van 1892, maar niet de ineensmelting wil, kan men niet blijven staan.
P.J.M. de Bruin

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen