Doop en Wedergeboorte

Plaats tegenover deze heerlijke woorden uit onze Belijdenis nu het gevoelen van Dr. Kuyper. De Belijdenis leert zoo duidelijk mogelijk, dat Woord en Geest in het genadewerk onafscheidelijk samengaan en dat de wedergeboorte in engeren zin, d.i. de daad der levendmaking, een vrucht is van de inwendige roeping, en dat de prediking des Evangeliums zich dus richt tot zondaren die nog dood zijn door de misdaden en de zonden. En Dr. Kuyper zegt: dat het genadewerk moet beginnen met levend te maken wat dood was, maar laat er dan onmiddellijk de door en door ongereformeerde stelling op volgen: „Is dat leven ingeplant, maar sluimert het nog, dan moet het door de roeping gewekt” (pag. 132) Een weinig verder zegt hij: „De roepinge Gods bereidt wel de bekeering, maar nooit de wedergeboorte voor; gaat niet aan haar vooraf, maar volgt op haar. De roeping is doelloos, tenzij eerst het vermogen om te hooren zij ingeplant” (pag. 136). „Dit „roepen” nu van den Heiligen Geest, gaat alzoo uit, in en door de prediking van het Woord, en is een roepen tot den reeds wedergeborenen zondaar om op te staan uit zijnen dood en Christus over zich te laten lichten. Niet een „roepen” van personen, die nog niet wedergeboren zijn, maar van wedergeboren personen, eenvoudig, omdat de niet wedergeborenen nog geen hoorend oor hebben” (pag. 189).
En het sterkst spreekt hij zich uit als hij komt op het stuk van den wil. „Als de Heilige Geest uitwendig de roeping tot ons brengt, in den voor ons noodigen vorm, en voorts in onzen eigen persoon het inzicht, de verlichting en de overtuiging teweeg brengt; grijpt Hij nu ook den wil aan. Niet om met geweld dien wil om te buigen, gelijk de hoefsmid een staaf ijzer met zijn sterken arm kromt, neen, maar door dien wil inwendig van stram en stroef buigzaam en teeder te maken. Dit nu zou de Heilige Geest in den, onwedergeborene niet kunnen doen ¹) (pag. 195).
Wie kan nu met het oog op deze en andere uitspraken van Dr. Kuyper staande bonden, dat zijn leer op dit punt in overeenstemming met onze Belijdenis is?
Zij leert zoo beslist mogelijk een wedergeboorte door middel van het Woord, en Dr, Kuyper leert zoo beslist mogelijk een wedergeboorte zonder het Woord.
Zij vereenigt Woord en Geest op ’t allernauwst met elkander, en Dr. Kuyper maakt Woord en Geest van elkander los.
Zij leert dat de bediening des Woords zich richt tot zulken die dood zijn door de misdaden en de zonden, en Dr. Kuyper leert, dat de bediening des Woords zich richt tot onbekeerde wedergeborenen.
Zij heeft het getuigenisse der Heilige Schrift, waarmede zij haar inhoud kan bevestigen, maar het is opmerkelijk dat Dr. Kuyper dit alles stelt zonder zich op een enkele plaats uit Gods Woord te beroepen.
Het is zelfs opmerkelijk hoe weinig schriftuurplaatsen er door Dr. Kuyper worden aangehaald, ’t Is een hooge zeldzaamheid, wanneer ge een tekst uit het Woord Gods bij hem vindt, ’t Is altemaal stellen, stellen en nog eens stellen zonder schriftuurlijk bewijs. Want het is niet genoeg dat onze gedachtengang en onze uiteenzetting al logisch is, zij moet niet minder schriftuurlijk zijn. Wat logisch is, is daarom nog volstrekt niet bijbelsch en op het bijbelsche komt het toch allereerst aan.
Welke bewijzen geeft de Heilige Schrift nu, dat de roeping zich tot reeds wedergeborenen richt?
Dat de roepinge Gods doelloos is, tenzij eerst het vermogen om te hooren is ingeplant?
Dat de Heilige Geest dit in een onwedergeborene niet werken kan?
Want met allen eerbied voor de enorme geleerdheid van Dr. Kuyper, maar op zijn gezag behoeven wij toch dat immers niet te gelooven. De Schrift moet ons dat leeren. En daarom hadden wij zoo gaarne, dat hij hier wat minder gesteld en wat meer bewezen had.
Een theoloog moet bewijzen hetgeen hij zegt. Hij moet het bewijzen met de Schrift. De exegese moet het gebouw van zijn dogmatiek dragen, en wel een gezonde exegese, die ons den zin en de meening des Heiligen Geeses vertolkt.
En nu kunnen wij geen enkel schriftuurlijk bewijs voor het gevoelen van Dr. Kuyper vinden, maar tal van bewijzen waardoor onze Belijdenis wordt bevestigd.
Paulus, Jacobus en Petrus brengen de roeping door Geest en Woord met de wedergeboorte in onafscheidelijk verband. Zoo sterk is dit zelfs bij Paulus, dat hij, de roeping steeds krachtdadig nemende, van de wedergeboorte bijna niet spreekt. Dat wil niet zeggen, dat Paulus geen oog voor haar hebben zou, want hoewel hij het woord maar eenmaal bezigt (Tit. 3:5), is de zaak overal bij hem te vinden. Verwant daarmede is hetgeen Jacobus zegt: „dat God ons naar Zijnen wil heeft gebaard (1:18) door het woord der waarheid” d.i., zeggen onze kantteekenaars: „door de predikatie van het Evangelie, als het uiterlijk middel daartoe noodig.” En Petrus vermaant (11:23) dat de geloovigen elkander zullen liefhebben, „dewijl zij wedergeboren zijn niet uit vergankelijk, maar uit onvergankelijk zaad, door het levende en eeuwig blijvende Woord van God”, d.i., zegt prof. Bavinck, het Woord Gods, zooals het door de roeping den mensch wordt ingeplant en een beginsel van nieuw leven wordt en dat door middel van het hem verkondigde, levende en blijkende Woord van God. En in Hebr. 4:13 lezen wij, dat „het Woord Gods is levend en krachtig en scherpsnijdender dan eenig tweesnijdend zwaard en gaat door tot de verdeeling der ziel en des geestes en der zamenvoegselen en des mergs, en is een oordeeler der gedachten en der overleggingen des harten.”

¹) Wij cursiveeren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen