Voorlichting? (1)

Een vriendelijke lezer(es) zond ons twee volgnummers van de Wachter, weekblad gewijd aan de belangen der Ned. Herv. kerk in de classis Zutphen. In dit blad bevindt zich ook een vragenbus en daarin was nu de volgende vraag gezonden: Zou Calvijn als hij nu nog leefde tot de Hervormde kerk of tot de scheur kerken behooren?  De vraag op zichzelf getuigt natuurlijk al van heel weinig nadenken, want wie kan zeggen, wat iemand die 400 jaar geleden leefde, thans zou doen en bij welke kerk of politieke partij hij zich zou aansluiten? Dat kan eenvoudig zoo maar niet worden uitgemaakt om reden, dat de beginselen zich hier beneden niet normaal ontwikkelen, maar door zooveel en velerlei beïnvloed worden, dat onmogelijk kan worden uitgemaakt: daar zouden Luther of Calvijn zich bij hebben aangesloten en daar zouden zij in onze dagen thans strijden. Maar toch kan ik mij voorstellen, dat er in de Herv. kerk nog menschen gevonden worden, die over deze dingen nadenken en voor zichzelven dan geen antwoord vindende, het dan maar eens bij de een of andere „Vragenbus” probeeren.
Ik vind het dan ook veel dwazer van den antwoorder dan van den vrager, want ik mag onderstellen dat de man die in de Wachter de „Vragenbus” redigeert, een wetenschappelijk man is, die over de ingekomen vragen eerst eens ernstig nadenkt, alvorens hij ze gaat beantwoorden. Het wil mij voorkomen, dat hij over deze vraag niet lang heeft gedacht, maar daarin een geschikte aanleiding heeft gevonden om den banvloek over alle kerken uit te spreken, die de Herv. kerk den rug hebben toegekeerd. De conclusie waar hij in zijn antwoord toekomt luidt althans: dat de slotsom niet anders kan zijn dan dat het beginsel der Afscheiding is on-Calvinistisch, on gereformeerd, on-bijbelsch en daarom zonde. Daar kunnen wij Afgescheidenen het dus voorloopig wel mee doen. Calvijn is de man die hem rechtigt tot het uitspreken van dezen banvloek. Brakel, Voetsius, Borstius, Koelman e.a. moeten dienen om dezen banvloek nog meer kracht bij te zetten en de vrager weet het nu, dat als Calvijn nog leefde, hij minstens professor was in Leiden. O pardon! die Universiteit is modern, dan te Utrecht. O pardon! want daar is men Ethisch, maar dan in Groningen? O pardon, want daar is men Evangelisch. Echter dan in Amsterdam, neen daar is men niets. Dus een professoraat zou er al niet voor hem zijn, waarom hebt gij dat uwen vrager niet medegedeeld, geachte Redacteur van de Vragenbus van de Wachter? Gij weet toch wel dat uw kerk aan een man als Calvijn geen plaats kan aanbieden? Ja misschien die van kerkelijk hoogleeraar ? Ik vraag u in gemoede: hoeveel stemmen zou een man als Calvijn van het Synodale College in den Haag ontvangen: Laat mij uw geheugen op dit punt eens mogen opfrisschen.
't Is eenige jaren geleden, dat er een kerkelijke hoogleeraarsbenoeming moest plaats hebben ik meen in de vacature Gooszen. Ook Dr. Kromsigt u wel bekend, een kampioen voor de Calvinistische beginselen in de Herv. kerk, had mede een plaats op de nominatie gekregen. Ik weet dat er in zijn kringen nog al wat verwachting was, dat men hem verkiezen zou. De Synode was Orthodox: zij zou thans wel eens toonen dat er plaats voor een volgeling van Calvijn in de Herv. kerk was. En de Synode koos den ethischen Dr. van Nes en de Calvinistische Kromsigt kreeg twee stemmen, zegge twee stemmen, als ik mij niet vergis. Dat zijn feiten die krachtiger spreken dan alle redeneeringen en daarmede lever ik het bewijs, dat de Ned. Herv. kerk een man als Calvijn als professor in geen enkel opzicht zou willen gebruiken. Maar wellicht kon hij dan wel predikant of ouderling in die kerk zijn. Daarover een volgende maal.

L. (Leiden) J.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen