Buitenland (II)

Het bleef echter niet bij ééne afscheiding. Een twintig tal jaren nadat de gebroeders Erskine waren afgezet, greep eene tweede afscheiding plaats in 1752.
Zekere Richardson, die door den collator van Inverkeithing als zijn candidaat was voorgesteld, werd door de gemeenteleden niet begeerd als predikant.
De algemeene vergadering bepaalde nu dat hij bevestigd moest worden in weerwil van de bezwaren der gemeente. Thomas Gillespie echter, één der leeraars die aangewezen waren om de bevestiging van Richardson te verrichten, weigerde aan dien last te voldoen, zeggende dat het in strijd was met het koningschap van Christus om aan eene gemeente een leeraar op te dringen, welke zij niet begeerde. Als gevolg dezer weigering werd Gillespie afgezet. „Ik verheug er mij in,” zoo sprak de eerwaardige man op bedaarden, onderworpen toon, toen hij zijn vonnis vernam, — „Ik verheug er mij in, dat het mij gegeven is, niet slechts in Christus te gelooven, maar ook voor Zijne kerk te lijden”.
Hieruit ontstond de tweede afscheiding in Schotland, welke kerk hieruit geboren, den naam kreeg van de Relief church. In ’t begin der negentiende eeuw telde zij 114 gemeenten. De kerken der eerste en tweede afscheiding zijn in 1847 met elkander vereenigd onder den naam van United Presbyterian Church of Vereenigde Presbyteriaansche Kerk in Schotland.
Deze kerk stond met onze christelijke Afgescheidene Gereformeerde Kerk in vriendschappelijke correspondentie. Op deze Synode te Franeker in 1863 waren zelfs twee predikanten der Vereenigde Presbyteriaansche kerk n.l. Dr. Thomson en Dr. Sommerville afgevaardigd, terwijl reeds vóór dien tijd de docenten van Velzen en Brummelkamp naar de Synode der Schotsche kerk waren gedeputeerd.
Op de Synode te Franeker verklaarden de Schotsche afgevaardigden, o.a. dat in hunne kerken nog dezelfde leer verkondigd werd als de Erskine’s brachten, en dat die leer elken Zondag in 560 gemeenten verkondigd werd. Treffend wezen zij op de noodzakelijkheid der Zondagsheiliging met deze woorden tot de Synode:
„Er is eene zaak, waarom ik u in ’t bijzonder acht en liefheb, en dat is uw eerbied voor de heiligheid van den dag des Heeren. Ons Schotten beschuldigt men somtijds van eene zekere strengheid in de viering van den Sabbath, die alleen in ons land gevonden wordt. Maar ik vind dat overal waar eene kerk werkelijk leeft, zij er toe komt om den geheelen Sabbath lief te hebben en in eere te houden. Gij viert hem grootelijks op dezelfde wijze als wij in Schotland, en ik vertrouw dat niets u ooit zal bewegen eene enkele ure van dien gewijden dag tot een andere gebruik af te staan, dan waartoe een heilig en weldadig God hem heeft afgezonderd. De Sabbath is de omheining, het bolwerk rondom de kerk Gods. Zoolang hij in eere wordt gehouden, wordt de openbare eeredienst in eere gehouden. Zoodra hij wordt veracht, vervalt alles wat tot den godsdienst behoort met hem. Ik weet niet wat moeite en tot wat prijs uwe landgenooten de duinen en dijken onderhouden, die Holland beschermen voor het inbreken der zee. Verdedigt gij uwen Sabbath met gelijke zorg en angstvalligheid, want hij is heilig”.
Treffende woorden, niet waar?
De Synode van Franeker benoemde ook eene commissie die de Synode der Vereenigde Presb. kerk zou bijwonen in 1864, n.l. de docenten H. de Cock en Brummelkamp. Over dat bezoek hopen wij eene volgende maal te schrijven.

D.B.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen