Kerk en Staat

Ik heb het verslag van deze rede met groote instemming gelezen, want zij bevestigde in ieder opzicht, wat mij in én door de mobilisatie zoo volkomen duidelijk geworden was: het huisgezin moet gereformeerd worden. Maar laat ik eerst het verslag van deze hoogst belangrijke rede overnemen:
„Voer het behoud van de hoogste goederen, waarvan het welzijn van kerk, staat en maatschappij af hangen, kan men getrouw zijn en toch met een mislukking eindigen. Een van die hoogste goederen is het gezin en het gezinsleven.
Dr. O. G. Heldring, heeft reeds 60 jaar geladen gezegd: De Heere beware ons voor de slooping van onze huisgezinnen.
Heldring's ervaring op het gebied van getuigen en redden heeft hem tot die uitspraak gebracht.
En ook spr. ervaring bewijst, dat de nood van de kinderen zijn oorzaak vindt in de desorganisatie der gezinnen.
Heldring zelf was in zijn vrijen tijd niet uit zijn huiskamer te krijgen. Als men altijd bezig in met de therapie van het Iijdende, dan gevoelt men zich zooveel te meer geroepen het gezonde krachtig te versterken.
Spr. toont aan, dat het gezin is de moedercel, waaruit de maatschappij is opgebouwd.
God heeft ons in den kring van het gezin gezet. Het is als het zaad, waarin de plant in beginsel aanwezig is. Zoo is het gezin een maatschappij in 't klein. Het gezin, met zijn onderscheidene verhoudingen van ouders ten opzichte van kinderen, van heer tegenover knecht, van vrouwen tegenover dienstbaren en omgekeerd, moet geven den onderbouw van de maatschappij.
Met gezin is de kring, waarin allereerst en allermeest de beteekenis van het gezag telkens weer aan des dag treedt.
Het gezin waarin het gezag heerscht, is door niets te vervangen. Gestichten, hoe onmisbaar ze ook soms zijn, ze kunnen niet voor het gezin in de plaats worden gesteld, hoeveel liefde er ook aan den dag wordt gelegd.
Wie een nieuwe maatschappij wil stichten en daarbij het gezin wil negeeren, zooals de sovjetrepublieken dat blijkens hun wetten deuken te doen, moet zijn poging zien mislukken.
We zijn nog wel niet zoover als die communistische republieken, maar Heldring zag toch reeds een begin van het sloopen der gezinnen.
Spr. wijst in dit verband op de tegenwoordige kindervoeding en -kleeding, omdat deze naar zijn meening uit het verband rukt.
Kindervoeding en kinderkleeding. Het klinkt oppervlakkig, zoo mooi, en 't is buitengewoon goedkoop voor een gemeenteraadslid om een groote subsidie toe te staan. Het kind wordt thuis gevoed, 't gezin moet intact gehouden, zijn we op den verkeerden weg, allicht veel te ver gegaan? Bij ieder kind, dat bij ons gebracht wordt, schreit mijn hart, omdat het kind hoort in het gezin. Een ander vraagstuk van dezen tijd, is beroepskeuze. Gij ouders, kunt advies vragen, maar gij moet hebben als leiddraad de kennis van uw kind. Hot wonder van de roeping wordt slechts ge-zien door de oogen der liefde.
Co-educatie kan in het gezin, maas spr. zou het niet aandurven in de gestichten. In het gezin hebben de kinderen van beide geslachten, eerbied voor elkaar. Het moet al een zeer gedegenereerd gezin zijn, waar die eerbied ontbreekt, maar die is er niet in de gestichten en ook niet in de school. Mode-artikelen kunnen we niet gebruiken, daarvoor is de opvoeding veel te ernstig. Spr. vraagt de onderwijzers en onderwijzeressen: Is het goed, meisjes en jongens volgens één Iijn op te voeden ?
Moederschapszorg. Een misdaad tegenover de maatschappij noemt spr. het, te spreken, zooals thans geschiedt, van het recht van de ongehuwde moeder op ondersteuning. Wij in Zetten strekten de hand reeds uit over de ongehuwde moeder en haar kind, toen niemand anders het deed. Nu neemt man het ons kwalijk, dat wij over zonde spreken, dat doen we, maar zooals de Heiland het deed, toen hij zeide: „Wie Uwer zonder zonde is, werpe den eersten steen op haar”. Zij heeft recht op barmhartigheid, geen recht op uitkeering van de maatschappij, dat zou spelen zijn met de heilige beginselen. Nooit wordt straffeloos het rechte beginsel verloochend. Misschien zijn we ook op dezen weg al veel te ver gegaan. God wil, dat het kind geboren wordt in het geordende gezin, terwille van het kind zelve. Buitenechtelijke kinderen maken een diepte van leed door. Zelfzucht is het teeken van dezen tijd. We moeten gaan langs den weg van het kruis. En op de plaats blijven, die ons aangewezen is, in het gezin en in de maatschappij en gezegend worden door den Heer. 't Is maar een zeer beknopt overzicht dat ons hier wordt geboden van deze hoogst belangrijke rede, maar wat heeft de spreker den vinger gelegd op de wondeplekken van onzen tijd. Want er is in de laatste jaren niets zoo zeer in het gedrang geraakt als het gezinsleven. Allerlei oorzaken hebben daartoe meegewerkt, maar vooral de mobilisatie, die duizenden vaders en onderwijzers maanden lang aan het gezin en de schooi heeft onttrokken. Reeds in de mobilisatie-jaren heb ik het herhaaldelijk uitgesproken, dat de gevolgen van dien tijd niet dadelijk, maar eerst na eenige jaren zich in ons volksleven zouden openbaren. En thans treden deze gevolgen op de meest droeve wijze aan het licht. Er openbaart zich een religieuze en moreele verwildering onder ons volk, die ons met groote zorg voor de toekomst vervult. Het huisgezin is in vele kringen al uiteengevallen; man en vrouw gaan ieder hun eigen weg, of leven, hoewel getrouwd, nochthans gescheiden, naast elkander voort en de opvoeding van de kinderen wordt verwaarloosd. Tal van gezinnen zijn eenvoudig niet anders dan een aantal grootere en kleinere personen, die samen onder een dak of in een huis wonen, maar die zich verder door niets meer aan elkander verbonden gevoelen. Ieder gaat zijn eigen weg en ieder leeft zijn eigen leven. De broer weet niet wat de zuster doet en de zuster weet niet wat de broer verricht; ja er zijn in onze dagen ouders, die niet eens weten, wat hun kinderen doen en bij welken patroon zij arbeiden. En was tot nu toe de gehuwde vrouw nog voor het grootste deel buiten het publieke leven, thans worden zij door de stemplicht ook uit haar gezinsleven gerukt en in het publieke leven geworpen. Want zij moet nu ook politiek worden opgevoed.
Vrouwelijke propagandisten trekken door het land om onze vrouwen politieke voorlichting te geven en schier elke politieke vergadering wordt aangekondigd met de woorden: ook de vrouwen moeten komen. Man en vrouw naar de politieke meeting, man en vrouw naar de kiesvereeniging. En het gezinsleven? En de opvoeding? En de kinderen? Weet men, wat men gaat verliezen, wanneer men op deze wijze gaat winnen? Beseft men goed, wat men op het spel set; wanneer men spreekt van de politieke opvoeding van de vrouw? Ik huiver, wanneer ik lees:, dat God zelf op 5 Juni aan onze vrouwen de vraag voorlegt, of de komende parlementaire periode bij het staatsbeleid de christelijke beginselen ten grondslag worden gelegd, ja of neen? Legt God aan onze vrouwen ook nog niet wat anders voor in onze dagen? 't Is niet de kwestie van een gang naar de stembus, maar hier werkt een beginsel, een zuiver revolutionair beginsel, dat de ontbinding van al het organische in deze schepping, das ook van het huisgezin bedoelt! En kan God mij een vraag voorleggen, die in strijd is met de beginselen van zijn eeuwig getuigenis, en die op de verwoesting van het gezinsleven in haar consequentie kan uitloopen? Ik geloof het niet. Die het huisgezin in den politieken strijd betrekt, mag zich wel afvragen, waar dat toe leiden kan.

d.H. (Den Haag) J.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen