Kerk en Staat

Met geen woord is er in ons blad nog melding gemaakt van do Troonrede, en hoewel het al een paar weken geleden is, dat zij door den minister-president werd uitgesproken, willen wij er toch neg even de aandacht op vestigen en er eenige beschouwingen aan vastknoopen. De Troonrede luidt als volgt:

„De Koningin heeft ons opgedragen in Haren naam de gewone zitting der Staten-Generaal te openen.

Sedert Hare Majesteit persoonlijk de laatste maal in Uw midden verscheen, zijn de wetsontwerpen ingediend, welke geëischt worden om aan het aangevangen werk der Grondwetsherziening de laatste hand te leggen. Allereerst zal daarvoor Uwe aandacht gevraagd werden.

De crisis, welke een groot deel der wereld teistert, doet haar droeve gevolgen ook hier te lande in broeden kring gevoelen. Het evenwicht tusschen 's Lands inkomsten en uitgaven is, zoowel in het Moederland als in de overzeesche deelen van den Staat, verstoord. Ingrijpende beperking van publieke uitgaven, mede te bereiken door de wettelijke voorzieningen, is onvermijdelijk.

Vermindering van het aantal Departementen van Algemeen Bestuur wordt noodig geacht. Het Departement van Landbouw, Nijverheid en Handel zal met dat van Arbeid worden samengesmolten, terwijl de behartiging van de landbouwaangelegenheden voorshands zal worden toevertrouwd aan den Minister van Binnenlandsche Zaken. Enkele verschikkingen zullen bovendien plaats vinden.
De bedrijven van den Staat en de zoodanige, welke daarmee op één lijn zijn te stellen, zullen aldus zijn te beheeren, dat nadeelige sloten worden vermeden.
Een wetsontwerp tot regeling van de rechtspositie van de Kerkgenootschappen en een Nieuw Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering aan de hand van de voorstellen der daartoe benoemde Staatscommissiën, zijn in voorbereiding.
Overwogen wordt eene regeling van de Arbeids-overeenkomst welke zoowel het burgerrechtelijke als het publiekrehtelijke element in zich bevat.

Eene wijziging van de Kieswet ten einde ook de leden van de Eerste Kamer langs den weg van het evenredig kiesrecht aan te wijzen, zal U, zoo spoedig mogelijk, bereiken.
Ingediend zal worden eene herziening van de Gemeentewet, waarbij tot leiddraad dienen de door de Staatscommissie aangeboden voorstellen.

Onderscheidene voorstellen ter vereenvoudiging van de onderwijs- en de verzekeringswetgeving zullen U bereiken.
Geleidelijke afschaffing van de huurwetten is, evenals eene herziening van de Drankwet, in voorbereiding; eene wijziging van de wet op de besmettelijke ziekten wordt overwogen, waarbij tevens zal getracht worden om zonder de algemeene volksgezondheid te schaden, tegemoet te komen aan de gewetensbezwaren tegen de vaccinatie.

Zoodra de grondwettelijke voorschriften het zullen gedoogen, zal het noodige worden verricht om bestuur en wetgeving van de overzeesche deelen van den Staat te regelen in den geest, welke de herziening van de desbetreffende bepalingen der Grondwet beheerschte. Tevens zal het belastingwezen aan eene ingrijpende verandering zijn te onderwerpen, ten einde rekening te houden met de economische eischen, welke de tijdsomstandigheden stellen.
Aan de geestelijke en stoffelijke belangen van de bevolking ook der overzeesche gebiedsdeelen zal de onverdeelde aandacht der Overheid worden gewijd.

Moge God in deze moeitevolle tijden zijn zegen schenken aan de vervulling van de zware taak, welke U wacht.
In naam der Koningin en daartoe door Haar gemachtigd, verklaren wij de gewone fitting der Staten-Generaal te zijn geopend”.
De Troonrede werd ditmaal met begrijpelijke belangstelling verwacht, want de algemeene gedachte was, dat daarin het nieuwe ministerie niet alleen het regeeringsprogram zou ontvouwen, dat door de drie rechtsche partijen was aanvaard, map daarin zonden ook de bezuinigingsmaatregelen worden medegedeeld, die door de nieuwe regeering met het oog op het dreigend te kort in de staatskas zouden worden genomen. Noch het een noch het ander is er in te vinden, en het moet onomwonden worden uitgesproken:deze Troonrede heeft ons teleurgesteld. Wij hadden zoo iets geheel anders verwacht, dan we daar gekregen hebben. Van een regeeringsprogram voor de komende jaren valt er niets in te ontdekken en wanneer de drie rechtsche partijen zich over niets meer en niets anders hebben kunnen ver staan, dan ons hierin geopenbaard werdt, dan is het resultaat van hun besprekingen allerminst in overeenstemming met den jubel, waarmee de uitslag van de stembus in de Julimaand werd begroet.
Er zit in het heele document noch lijn noch teekening, en het woord God aan het einde klinkt er zoo vreemd en zoo mat, dat het er bijna evengoed had kunnen worden gemist. De Troonrede heeft weinig principieels, weinig christelijks, en niets antirevolutionairs.
Het eenige wat ons nog een weinig met haar verzoenen kan, is de zwakke belofte, dat er getracht zal worden aan de gewetensbezwaren tegen de vaccinatie tegemoet te komen. Moge de Heere ons die weldaad nog eens schenken. Uit menig ouderhart zou een danktoon oprijzen.

d.H. (Den Haag) J.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen