Reisindrukken, Tweede deel 7

Ik moet nu nog even terugkomen op die vrouwen loods, want anders krijgt men daar misschien een totaal verkeerde voorstelling van. Die vrouwenloods is gezien de plaats van de vrouw in onze Indische kazernes, beslist noodzakelijk, want zoowel de vrouw als de huishoudster, beiden moeten voor hunne mannen en zoo er kinderen zijn, ook voor de kinderen het middagmaal bereiden. En dit kan onmogelijk in de kazerne zelf geschieden. Daarvoor is de ruimte, waarover men kan beschikken, veel te klein. De gehuwden hebben alleen in onze nieuwe kazernes een behoorlijk verblijf; in onze oudere is dat verblijf zoo primitief, dat het feitelijk niet veel grooter is dan het bed, waarop zij slapen. Deze ruimte wordt zoodra man en vrouw daarin verdwenen zijn afgesloten met gordijnen. In de laatste jaren is men begonnen, ik meen, dat dit nog een maatregel van den G. Generaal Idenburg geweest is, deze gordijnen door houten beschotten te vervangen, maar de malaise heeft aan de doorvoering van dezen maatregel voorloopig weer paal en perk gesteld, maar ik vertrouw, dat zoodra de geldmiddelen weer wat ruimer zullen vloeien, de Regeering ook niet zal treuzelen, om dezen maatregel in alle kazernes door te voeren. Zoolang de overheid de vrouw in de kazerne toelaat, rust ook op haar de plicht, er zooveel mogelijk voor te waken, dat de vrouw daar niet tot een bespotting en tot een gevaar worde. Ook met het oog op de kinderen, die in diezelfde ruimte moeten verblijven, is afscheiding dringend noodzakelijk, zullen deze kinderen het gevaar ontgaan van in hun jeugd reeds verdorven te worden.
Het middagmaal kan binnen deze kleine ruimte dus onmogelijk bereid worden. Ook zou het omgaan met vuur een veel te groot gevaar opleveren. Daarom zijn er bij elke kazerne meerdere vrouwenloodsen gebouwd, die van stookplaatsen voorzien zijn, en waarbinnen elke vrouw nu haar vaste standplaats en stookplaats heeft. Elken morgen trekken alle vrouwen met hunne kinderen de kazerne uit naar deze loods en het is bepaald verrukkelijk om te zien, hoe zich daar alles situeert. De vrouwen nemen allen hun standplaats in, en beginnen met het gereedmaken van het middagmaal. De kinderen loopen voor het grootste gedeelte ongekleed rond, terwijl zij, die nog niet loopen kunnen, in een slendang worden gelegd, waarvan de overdoeken worden samengebonden en dan wordt het geheel opgehangen aan een touw, aan welks ondereinde een stalen veer bevestigd is. De slendang met het kind hangt dus aan deze verticale veer.
't Is een eigenaardig gezicht in zoo'n vrouwenloods soms een 12-tal van deze toestellen te zien. De moeder geeft zoo nu en dan een tik tegen de slendang en het geheel komt zoowel in een verticale als in een horizontale beweging, een beweging die blijkbaar een prettige inwerking op de kinderen had, want nooit hoorde ik een van deze kleinen schreien. Tegen het etensuur mogen de vrouwen weer in de kazerne terugkeeren. Ieder neemt dan zijn middagmaal mee, dat dan gemeenschappelijk genuttigd wordt. Na het middagmaal is het rusten en na de rust gaan velen in gezelschap van hun vrouwen naar de cotta, de gewone benaming voor de stad in Indië, om allerlei inkoopen te doen en keeren dan vroegtijdig weer naar de kazerne terug. Het mag niet worden ontkend, dat het gehuwd zijn of het wonen met een huishoudster een zeker evenwicht en èen bepaalde rust in het leven van den soldaat brengt. De z.g. vrije jongens zijn erge onrustige elementen, in wier leven „wijntje en Trijntje” helaas een groote plaats innemen. Besprekingen met verschillende commandanten, over dit onderwerp gehouden, hebben mij dan ook versterkt in de overtuiging, dat voor den militair het gehuwd zijn de eenige mogelijkheid biedt om in Indië een goed soldaat te blijven en dat ieder, die ongehuwd aankomt, aan zoo geweldige gevaren en verleidingen blootstaat, dat hij deze onmogelijk in eigen kracht kan weerstaan. Gevolg is dan ook, dat velen voor deze verleidingen bezwijken. Wij staan hier voor een hopeloos probleem Iedere militair zou gehuwd moeten uitkomen om eenigszins tegen de gevaren en verleidingen bestand te zijn, maar „gehuwd zijn” is op zichzelf nog geen waarborg; wat eenige mate waarborg geeft is de kwaliteit van de vrouw.
Want als de vrouw, waarmede hij uitkomt niet van een deugdzamen aard is; als zij niet bereid is om alles in dit land met haar man te deelen; als zij niet ten volle beseft, dat zij hier alles voor haar man moet wezen en met al de haar ten dienste staande middelen hem aan zich weet te verbinden; wanneer het haar niet gelukt eenigen invloed op zijn leven uit te oefenen en eenige leiding aan zijn leven te geven, dan kan het met den gehuwde even gemakkelijk misgaan als met den ongehuwde.
En ook dan gaat het hier zoo dikwijls met beiden mis. Ik heb ze in Indië ontmoet, jonge menschen die gehuwd waren uitgekomen, maar wier vrouw niet deugdzaam was en het gevolg is geweest, dat zij beiden zedelijk te gronde gingen. Dat is het groote gevaar van het gehuwd zijn, ik hoop daar later in een ander verband nog wel eens op terug te komen, maar nu reeds wil ik verklaren: dat de redeneering „men moet getrouwd naar Indië gaan”, niet zonder reserves door mij onderschreven wordt. Ongehuwd heeft ontzaglijke gevaren, maar men onderschatte de gevaren van het gehuwd zijn evenmin. Want als het huwelijk hier in Indië niet gaat, valt het veel spoediger uit elkander dan in Holland, waar in het leven zelf nog zooveel stutten gevonden worden, die het uiteenvallen voorkomen en heel dikwijls de gehuwden door de moeilijke jaren heen helpen.
Maar hoe komt een jonge man, die als militair naar Indië gaat aan eene voor hem passende vrouw. Gesteld nog, dat die jonge man met het ernstige voornemen gaat in Indië promotie te maken, wat helaas met de meesten niet het geval is, waar is het meisje te vinden, dat dezen man naar dat onbekende land met zijn onbekende toekomst wil vergezellen ? Waar zijn de ouders, die hun dochters tot dezen stap zullen aansporen ?
Laat ons het maar eerlijk zeggen: die jonge man vindt niet het meisje, dat hij noodig heeft, dus wanneer hij getrouwd uit komt, dan is het heel dikwijls met iemand, die hem niet past, wat helaas door de praktijk wordt bevestigd. En wat zijn dan de gevolgen van dit alles voor deze twee menschen ? Daarom vrage elke militair zich ernstig af: heb ik het meisje gevonden, dat ik aanstonds als vrouw in Indië noodig hebben zal?
Ds. H. Janssen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen