Uitwendige Zending

Zending en „christelijke” beschaving I.
Reeds van af het eerste schot uit het oorlogskanon in 1914 is er „ach” en „wee” geroepen over de zending onder de heidenen. De Zendingsmannen, die de „christelijkheid” van het Westen zoo hoog bij de heidenen hadden voorgesteld, kregen een schaamteblos op het aangezicht, nu uitkwam, dat christelijk Europa, zelfs in zijn christelijke bewoners, niets beter bleek te zijn dan de onbeschaafde heiden. De moreele steun, die de zending altijd nog van de christelijke Westersche cultuur ontving, moest ze voortaan voorgoed missen. Mede door de gruwelen van den oorlog, door de zedelijke inzinking der volken, door de bedriegelijke handelingen van diplomaten en volkregeerders is het prestige van de Westersche beschaving zoo ernstig geschokt, dat het werk der Westersche zending een nekslag heeft gekregen. De zendelingen zullen onmogelijk het Christendom kunnen aanbevelen, door er op te wijzen, wat in geestelijkzedelijk, maar ook in stoffelijk opzicht de volken van Europa vóór hebben op het heidendom.
Zoo jammerde men voort, en vroeg zich af of 't misschien niet beter ware, de zendelingen naar huis te zenden en voorgoed, althans voorloopig, het werk der zending te staken. Nu valt het natuurlijk niet te ontkennen, dat het z.g. christelijk Europa, waaruit toch de zendelingen voortkomen, door zijn onchristelijke daden, laat ik maar direct zeggen: antichristelijke beschaving, onnoemelijk veel schade aan 't werk der zending heeft toegebracht.
Als onze naaste door den onchristelijken wandel der „christenen” geërgerd wordt aan het christendom, wat moet de heiden dan niet in zich voelen opkomen, als hij de veelszins verdorven cultuur der Westerlingen gewaar wordt.
Trouwens, dat was niet alleen zoo sedert den grooten wereldoorlog, dat was voor dien tijd ook reeds het geval. Inzonderheid het slechte voorbeeld van vele ambtenaren in Indië werkte remmend op het zendingswerk.
Toch geloof ik, dat ook uit dit verlies nog wel eens winst zou geboekt kunnen worden. Ik geloof, dat God de z.g. christelijke landen toeroept, wat Jozef eenmaal tot zijn bevreesde broeders sprak: wat gij ten kwade gedacht hebt, heeft God ten goede gedacht. Laat mij trachten u dit duidelijk te maken. Wat is beschaving? Denk slechts aan wat de timmerman met een schaaf doet. Met dit gereedschap ontdoet hij het hout van zijn ruwheid. De vezels worden weggedaan, en door 't schaven wordt een zeker model aangebracht. Dat gladmaken is eigenlijk ook het werk der beschaving aan de menschheid. Door de beschaving gaat de barbaarschheid weg; voor de ruwheid in zeden en gewoonten komt een betere levensmanier in de plaats. Er ontstaat verfijning, veredeling der zeden.
Wat is cultuur? Men spreekt tegenwoordig veel over cultuur en vat onder dit woord samen al wat de wereld aan geestelijke, zedelijke en stoffelijke weldaden biedt. Als we dus spreken van een christelijke beschaving, dan bedoelen we den veredelenden invloed, die van het Christusrijk op de menschheid uitgaat; en als we 't hebben over een christelijke cultuur, dan denken we aan geestelijke en stoffelijke weldaden van des menschen kennen en kunnen, dienstbaar gemaakt aan de verheerlijking Gods in Zijn rijk.
Met de Christelijke ethiek (zedeleer) staat de Christelijke beschaving in nauw verband, en met de Christelijke cultuur het begrip: koninkrijk Gods. Nu is het maar de vraag: hebben de westersche volken deze Christelijke beschaving en cultuur eigenlijk wel. Dat ze deze gehad hebben, valt niet te ontkennen. Maar ... hoe staat het er nu mee? Het is voor ieder toch overduidelijk, dat het leven der Europeesche volken zich in de laatste eeuw al verder verwijderde van het Christendom als basis en zuurdeeg van alle levensverhoudingen. Trots de hooge vlucht van wetenschap en kunst, beschaving en ontwikkeling zien wij allerwege een afglijden van het Christelijk terrein als nooit te voren. Ja, de z.g. Christelijke beschaving heeft haar Christelijkheid grootendeels verloren, zoodat ze niet veel meer dan een heidensche cultuur oplevert, of beter nog gezegd.... diametraal staat tegenover de Christelijke beschaving, dus wordt een anti-Christelijke beschaving.
Amersfoort.
Ds. G. Salomons

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen