De Bondszegelen (57)

Wanneer wij Art. 33 der confessie willen verstaan, dan moeten wij niet een regel uit dit artikel aanhalen, want dan zouden wij ons wel eens aan vervalsching kunnen schuldig maken. Wij weten allen, hoe makkelijk het gaat om ‘n woord uit de Heilige Schrift aan te halen en daarmee een Remonstrantsche dwaling goed te praten. Prof. Kuyper heeft er nog onlangs in de Heraut op gewezen, dat Arminius geen bezwaar er in had de Geref. Confessie te onderteekenen.
De groote vraag is: leert Art. 33 der Nederlandsche geloofsbelijdenis, handelend over de bondszegelen in ‘t algemeen, dat wij bij de sacramenten moeten uitgaan van den verborgen achtergrond, van de subjectieve, geestelijke vernieuwing of houdt ook dit art. vast aan de objectieve verbondsrelatie?
Wie het eerste leert, die keere zich tot de Geref. kerken, wie het andere toegedaan is, die hoort in de Geref. kerken niet thuis, maar heeft zijn plaats in de Christ. Geref. Kerk. In art. 33 gaat het tegen Roomschen, Lutherschen en Wederdoopers. Voor dit drietal groepen stond het vast, dat de Gereformeerde sacramentsleer onbeduidend en onschriftuurlijk was, omdat het sacrament van zijn waarde werd beroofd. De Roomschen en Lutherschen betoogden, wanneer de bondszegelen geen genade mededeelden, dan zijn ze ijdel en ledig. En de Wederdoopers bespotten heel de doopspraktijk der Gereformeerden, wijl immers bij kinderen geen geloof aanwezig was en alleen den geloovigen het sacrament mocht worden uitgedeeld. Tegen deze beschouwing en beschuldiging kiest de Gereformeerde Kerk positie in art. 33. Hier spreekt de kerk uit, dat de sacramenten niet ijdel noch ledig zijn, maar dat zij waarteekenen en zegelen zijn van een inwendige en onzienlijke zaak.
In deze woorden wordt vastgehouden aan het nauw verband tusschen teeken en beteekende zaak, maar daarom wordt hier nog niet geleerd, dat de kerk heeft te veronderstellen, dat die inwendige en onzichtbare zaak in hem of haar, die het bondszegel ontvangt, aanwezig is. Zie, wanneer dit hier moest gelezen worden, dan zou de formuleering toch gansch anders moeten geweest zijn. Wij hadden dan in art. 33 moeten lezen, dat de inwendige en onzienlijke zaak verzegeld wordt. Maar dat staat er niet. Hier wordt niet over de gesteldheid des harten, doch over den aard der sacramenten gesproken en wel zóó, dat zij van dezelfde waarde worden geacht als het Woord des Evangelies. Dat staat uitdrukkelijk in den aanvang van dit art., waardoor op overduidelijke wijze de objectieve verbondsrelatie uitkomt en dan wordt gezegd, dat de sacramenten doen, wat het Woord ook doet, zij wijzen ons op Christus en op onze zaligheid in Hem.
Lees die aanvang: „Wij gelooven, dat onze goede God, acht hebbende op onze grovigheid en zwakheid, ons heeft verordend de sacramenten om aan ons Zijne geloften te verzegelen en om panden te zijn der goedwilligheid en genade Gods jegens ons en ook om ons geloof te voeden en te onderhouden, welke Hij ook gevoegd heeft bij het Woord des Evangelies om te beter aan onze uiterlijke zinnen voor te stellen, zoowel hetgeen Hij ons te verstaan geeft door Zijn Woord als ‘t geen Hij inwendig doet in onze harten.”
Hier wordt dus niet anders geleerd, gelijk het even verder in dit art. nadrukkelijk gezegd wordt, dat de sacramenten middelen zijn evenals het Woord des Evangelies, waardoor Gods Geest in ons werkt, bondig en vastmakend al wat God ons beloofd heeft.
Volgens dit art. verzegelen de sacramenten niet de oprechtheid van ons geloof noch ook de wedergeboorte, noch ook onze eeuwige verkiezing, maar zij verzegelen ons rechtstreeks de waarheid en de zekerheid van den inhoud der beloften Gods, dat al onze zaligheid in Jezus Christus staat.
Evenals het Woord des Evangelies, spreken ons de bondszegelen van het voorwerp des geloofs, Christus en al Zijn weldaden, en verzegelen zij Gods genade aan ons. Zij hebben evenals het Woord des Evangelies een objectief karakter. Maar gelijk het Woord des Evangelies eerst dan tot zegen wordt, wanneer het onder de bedauwing des Heiligen Geestes met het geloof gemengd wordt, zoo ook zullen de sacramenten eerst dan vrucht nalaten, wanneer ook hier het oog des geloofs aanwezig is, ook hier een hart klopt, dat naar Christus hijgt. Wij moeten tusschen twee dingen altijd onderscheid maken, eenerzijds het Sacrament en anderzijds wat Gods Geest doet door middel van het sacrament, of gelijk art. 34 zegt„ alzoo geven ons de Dienaars van hunne zijde het sacrament, en ‘t geen zichtbaar is, maar onze Heerc geeft hetgeen door het sacrament beduid wordt.” Het sacrament blijft altijd naar zijn aard en wezen bestaan, ook al wordt niet met of bij of onder het sacrament de beteekende zaak ontvangen. Het zeggen, dat wij zonder dadelijke inwerking van Gods Geest slechts een schijn-sacrament zouden hebben is met onze Gereformeerde belijdenis in directen strijd. Wie zoo iets voorstaat kan wel bij de Dooperschen ingedeeld, maar mist het recht zich op de Geref. Confessie te beroepen.
Het zal daarom goed zijn, dat de Chr. Geref. Kerk zich zoo nauw mogelijk blijft aansluiten bij de leer der bondszegelen zooals die door de Confessie wordt voorgestaan en blijft luisteren naar den raad der Synode van 1866 om zich te wachten voor het gebruik van andere uitdrukkingen dan in de belijdenisschriften onzer kerk gebezigd worden.

A. (Apeldoorn) S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen