De Calvinistenbond

Men zal zich herinneren, dat wij voor eenige weken schreven over dezen bond en er onze bevreemding over uitspraken, dat men van zekere zijde in de Gereformeerde kerken zoo sterk tegen dezen bond heeft gewaarschuwd. Men wenschte niet met mannen uit het Hersteld Verband saam in één bond te zitten.
De Geelkerkianen waren ethischen en geen Calvinisten.
Wij hebben toen gevraagd, hoe het komt, dat deze zelfde mannen aan de Vrije Universiteit op Gereformeer den grondslag wel als Calvinisten erkend werden?
Mannen van het Hersteld Verband mogen niet komen in den Calvinistenbond, maar mogen wel arbeiden en Hoogleeraar zijn aan de V.U. die toch HET bolwerk van het Calvinisme wil zijn.
Dr. Dijk heeft in het kerkblad van ’s-Gravenhage zich de moeite getroost om deze puzzle op te lossen. Of het hem gelukt is? Luister:
„Prof. van der Schuit weet en kan weten, dat de Calvinistenbond zich stelde op de basis van de Gereformeerde belijdenisgeschriften, maar dat behalve de theologische professoren, de Hoogleeraren aan de V.U. niet gehouden zijn die belijdenisschriften te onderteekenen. Dit is gedaan om bekwame geloovige mannen, die b.v. in de rechtswetenschap gedragen werden door de Calvinistische beginselen, al waren zij het kerkelijk en in theologicis niet in alles met ons eens, aan onze V.U. te verbinden. Waarom doet prof, van der Schuit nu alsof deze dingen niet bestaan?”
Ik antwoord Dr. Dijk: dat is het juist, dat deze dingen bestaan, dat is de inconsequentie. Ik kan wel begrijpen, dat men om utiliteitsredenen (d.i. om bekwame geloovige mannen te krijgen aan de V.U.) zulk een onderscheid getroffen heeft, maar ik acht dit de „vlucht uit het concrete”, en in strijd met den GEREFORMEERDEN grondslag der V.U.
Wanneer men zoo beginselvast positie durft kiezen tegen den Calvinistenbond, waaraan ontleent men dan het recht om ten opzichte van de V.U. goed te praten wat men naar deze beginselvastheid niet minder veroordeelen moest?
Men zegt te strijden voor het concrete, maar als men begrijpt, dat die lijn aan de V.U. niet al te sterk kan aangehaald worden, dan neemt men zijn toevlucht tot de relativiteitsleer en gaat schipperen en plooien tusschen de Gereformeerde belijdenisschriften en de Calvinistische beginselen.
Maar laat ik trachten Dr. Dijk te volgen.
Wij hebben dus in ons vaderland een Vrije Universiteit op GEREFORMEERDEN grondslag. Die grondslag is echter zoo, dat men heel STROEF Gereformeerd kan zijn (de gereformeerde belijdenisschriften) en dat men wat rekkelijker kan wezen (de calvinistische beginselen) of m.a.w. dat men heelemaal niet ethisch is (de gereformeerde belijdenisschriften) en dat men een beetje ethisch kan wezen (de calvinistische beginselen). Hierom zijn dus mannen uit het Hersteld Verband aan de V.U. verbonden.
Voor ethische mannen is er naar calvinistische beginselen wel plaats aan de V.U. op Gereformeerden grondslag, maar als dezelfde mannen naar luid dezer Calvinistische beginselen in den Calvinisten bond willen zitten, dan heft men waarschuwend den vinger op, en feliciteert zich zelf om zijn stoer Calvinisme.
Waarlijk dit lijkt mij niet meer een grondslag, maar veeleer een moeras.
Waar blijft toch het concrete?
En daarom blijf ik bij mijn bewering, dat, wie de Vrije Universiteit handhaaft in haar beginselen, geen recht heeft om tegen den Calvinistenbond te waarschuwen. De Calvinistenbond is niet synoniem met „Gereformeerde Kerken”. Zoo ja, dan had Dr. Dijk gelijk, maar thans heeft hij tot mijn spijt geen verheldering gebracht. Er zal moeilijk een wijs op te vinden zijn om met de leer der calvinistische beginselen te redden, wat voor de vierschaar der gereformeerde of calvinistische confessie wordt veroordeeld.
Hier zit men bij deze vlucht uit het concrete spoedig in het slop.
A. (Apeldoorn)                                                                 S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen