Boekbespreking

Het kerkbegrip in de theologie van Abraham Kuyper door Dr. P.A. van Leeuwen O.F.M., uitgave van T. Wever te Franeker, prijs geb. f 9.50.

Er is over Kuyper en zijn theologie veel geschreven, maar wat hier geboden wordt is toch wel iets verrassends. Wij hebben hier een werk van een Roomsch theoloog, die met bewonderenswaardige nauwkeurigheid Kuyper's constructief theologisch denken heeft nagespeurd. Voor zulk een studie als hier geboden wordt kan men te meer waardeering hebben, omdat zij tracht zoo objectief mogelijk Kuyper in zijn kerkbegrip te benaderen en te schetsen. Dat een Roomsch theoloog zoo belezen is in de Gereformeerde theologie van de dagen van Calvijn aan, heeft mij bij het lezen van dit werk bijzonder getroffen.
Dr. van Leeuwen bespreekt hier het kerkbegrip van Kuyper in een viertal hoofdstukken. Hij geeft eerst een overzicht van de ontwikkeling der protestantsche theologie in de 19de eeuw. In het tweede hoofdstuk komt de schrijver tot zijn eigenlijk onderwerp, en hier gaat het over Abraham Kuyper in het kerkelijk en theologisch milieu van de negentiende eeuw. In het derde hoofdstuk gaat de schrijver zich specialiseeren en raakt het alleen de kerk in de theologie van Abraham Kuyper, terwijl hij in het vierde hoofdstuk verschillende beoordeelingen bespreekt over Kuyper's kerkbegrip.
Hij bedoelt geen critiek te geven van Roomsch standpunt. „Dat zou”, zegt Dr. van Leeuwen, in zijn „woord vooraf”, „een volledige uiteenzetting van katholieke ecclesiologie en van het kerkbegrip in het Nieuwe Testament noodzakelijk maken.”
Met deze doelstelling voor oogen kan men dit boek als een dogmen-historische studie ten zeerste waardeeren.
Mijn totale indruk is, dat Dr. van Leeuwen zich te veel heeft laten leiden door Vinet, alsof Kuyper uit de school van Vinet gekomen is tot zijn leer van een vrije kerk, en alsof het individualisme en het voluntarisme van Vinet de leerschool voor Kuypers indepedentisme zou geweest zijn. Hier zou door een Gereformeerd theoloog heel wat correctie zijn aan te brengen. Het begrip „vrije kerk” was voor Kuyper geen indepedentisme, maar bedoelde de onafhankelijkheid der kerk van den staat.
En wanneer Dr. van Leeuwen meent, dat Kuyper met zijn leer van het herstelde organisme der menschheid blz. 269 beginnende met de wedergeboorte, die voltooid wordt in de bekeering en heiliging in het gevlei komt van de Roomsche soterfologie met haar innerlijke justificatie-leer dan is de schrijver toch wel heel ver van de plank mis.

Wij mogen echter het dezen Roomschen schrijver niet al te euvel duiden, want ook wij zouden dergelijke fouten maken, als wij eens geroepen werden een dogmen-historische studie te leveren over het Roomsche kerkbegrip.

A.(Apeldoorn), S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen