Nieuwe vertaling van den Bijbel

Wij schrijven nu niet over de vertaling, welke het Ned. Bijb.Gen. bezig is te doen verschijnen. Waar we op willen wijzen is dit: zulk een vertaling wordt altijd op verschillende wijzen ontvangen. In betrekking tot de nu te verschijnen nieuwe vertaling van den Bijbel is ons al geschreven, dat al de vertalers van heden hoofdwerk verrichten; de statenvertalers hebben hartewerk gepresteerd.
Wij zullen dit alles maar als een waarschuwing opvatten en bidden, dat het ons tot meer ernst aanspore. Verder laten wij dergelijk onoordeelkundig en opzettelijk veroordeelend werk voor rekening van de critici.
De Statenvertaling is ook niet door allen blijmoedig ontvangen.
Zeer juist oordeelde Ds Godeschalkus Aeltius, predikant te Arnhem: Hij schreef aan Baudartius o.a.: „Ghy hebt met u consorten een goet werck gedaen, brengende onsen nederlandschen Bibel bij sijn vader ende moeder, dat is, bij de eygenschap vande hebreusche ende griecksche tale.”
Dat is een oordeel van groote beteekenis.
De eerste vraag voor een nieuwe vertaling is o.i. deze: brengt de nieuwe vertaling ons dichter bij den oorspronkelijken tekst? Dat wil dus zeggen: leer ik den inhoud door den Heiligen Geest geschonken er beter door verstaan? Een nieuwe vertaling kan dus een ieder niet geheel beoordeelen. Om een nieuwe vertaling goed te kunnen beoordeelen moet de vertaling getoetst worden aan den oorspronkelijken tekst.
Een tweede zaak is, dat het zich strak houden aan den oorspronkelijken tekst het zoet-vloeiende van de taal, waarin vertaald wordt, niet verloren moet gaan. Maar het is heel moeilijk om, èn het (b.v. voor het O.T.) hebreeuwsche coloriet te handhaven, èn het nederlandsch niet te verarmen. Tegen de Statenvertaling bracht Johan de Brune, secretaris der Staten van Zeeland in: „dat de Nieuwe Overzetters den Hebreeuschen tekst zoo gantsch nauw end' nae hebben uytgedruckt, dat zy oock veel tijdts de ordre end' stellinge der woorden hebben naegehevolght: waer deur het zomtijds is gheschiet, dat de zoet-vloeijentheydt vande Nederlandsche tale ghesteut, end' de zin niet zoo klaer end' onbekommert wert uitghedruckt”.
Het zich krampachtig houden aan den hebreeuwschen tekst leidt, volgens hem, tot stroefheid in de uitdrukkingswijze en belemmert de zoetvloeiendheid van ons taaleigen.Ook de Remonstranten hadden een dergelyk bezwaar. Maar zij hebben toch ook de vertaling aanvaard. Niet de Kantteekeningen.
De Roomschen hebben zich sterk tegen de nieuwe vertaling gekeerd. De vertalers werden beschuldigd van: trouweloosheden, vervalschingen, misslagen, willekeurig verkorten en verlangen van Gods Woord. Van Geluwe heeft naast 188 kennelijke fouten 9391 menschelijke verdichte inlasschingen ontdekt. Ge merkt, lezer, er is niets nieuws onder de zon.
Onze vaderen gingen rustig door. En wanneer de kerk ooit zal komen tot het gebruiken van een nieuwe vertaling, dan zal zij dit zelf moeten beoordeelen. Maar dan moet zij ook haar mannen aan het werk zetten. Zoo deed de Dordtsche Synode. Niemand kan haar een nieuwe vertaling opleggen. Maar voor dat vraagstuk staan wij nog niet.
Ons is ook wel gevraagd of de vertalers van het N.T. een en ander hebben weggelaten uit den Bijbel. Dat schijnt zoo wel. Wij moeten niet vergeten, dat er meer dan 4000 handschriften zijn van het N.T. of van gedeelten er van. Nu kan een verschillende tekst gevolgd worden. De Statenvertalers hebben ook een keuze gedaan. De nieuwe vertalers deden dit ook. Zij kozen soms anders. Deze tekstkritische wijze kunnen we hier niet verder behandelen. Alleen willen wij opmerken, dat wij het beter gevonden hadden, wanneer de vertalers van zulk een tekstkeuze beter rekenschap gegeven hadden. Zij hadden dan het door hen niet gekozen gedeelte tusschen haakjes kunnen plaatsen en dus den volledigen tekst van de Statenvertaling gegeven hadden. Voor het O.T. geldt deze kwestie niet. De vertalers van het O T. houden zich onvoorwaardelijk aan den tekst van het O.T. In de vertaling kan het gebeuren, dat de tekst onmogelijk letterlijk kan worden weergegeven. Dan moet ook een keuze gedaan worden gelijk ook onze vaderen betracht hebben.
Het vertalen is een zeer moeilijk werk. Men moet niet beginnen met dit werk te veroordeelen. Nooit kan er ernstig genoeg gearbeid worden om den oorspronkelijken tekst zoo goed mogelijk, en in het allerbeste Nederlandsch weer te geven. Daarom moeten allen de nieuwe vertaling biddend onderzoeken en hun opmerkingen zenden aan het Ned. Bijbelgenootschap. Met al die opmerkingen wordt ernstig rekening gehouden.
Het is merkwaardig dat duizenden door de nieuwe vertaling weer den Bijbel gaan lezen. Ook is het opmerkelijk, dat men de Statenvertaling weer meer weet te waardeeren. Dat laatste is recht ¹).
Natuurlijk zijn er vragen genoeg te doen. Wij zijn nog niet klaar met dit geweldige werk. (De bovengenoemde citaten zijn ontleend aan het mooie boek van Dr C. C. de Bruin: De Statenbijbel en zijn voorgangers).

1) Niet allen doen zoo en deden zoo. Toen de Statenvertaling ingevoerd zou worden uitte Ds Hanius van Elherg zich heel heftig. Minachtend liet hij zich er over uit. Hij schold deze vertaling voor beuzelarijen, nieuwigheden enz. Om dit razen en schelden is hij op de volgende classicale vergadering geschorst. Hij had de voorstanders o.a. voor hontsfotten gescholden. Later deed hij schuldbelijdenis.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen