Op den Uitkijk

De stembus van 1948 heeft gesproken! De uitslag was voor velen een verrassing, voor anderen een ontnuchtering. Maar zoo gaat het altijd met verkiezingen, die met alle speculaties spotten. Toch was t ë voorzien, dat gelet op wat in Tjsechoslowakije is geschiedt, voor duizenden aanleiding is geweest, om hun stem aan het communisme te onthouden. De achteruitgang van de geestverwanten van Móscou is trouwens over geheel de wereldlinie te zien. Maar we verheugen ons met beving. Het zaad van het communisme is op den wereldakker te rijkelijk uitgestrooid dan dat men daarop zou kunnen meenen, dat het aan het uitsterven is. Het heeft als bacillen de internationale atmosfeer geinfecteerd. Het is de macht, die zal blijven doorwroeten in de volkerenwereld. Van niet minder verheugende beteekenis is, dat ook de Partij van den Arbeid veeren heeft moeten laten. De heeren hadden er niet op gerekend. Dat bleek uit hun arrogant optreden, niet het minst in de verkiezingsdagen. Een tweetal zetels zagen ze zich ontgaan! Het verminderd stemmencijfer kwam ten goede aan de Chr. Historische Unie, die in 1946 velen van zijn aanhangers naar de Partij van den Arbeid zag overloopen. Het is opmerkelijk, dat juist de partijen van links verliezen moesten boeken, communisme en socialisme. Ten aanzien van de politiek van de Partij van den Arbeid beteekent het een correctie van haar Indië-politiek. Het regeerbeleid heeft de zaak in ons mooie Insulinde in de soep geholpen, en vooral zorgde de Partij van den Arbeid dat het met de zuiveringsactie in Java niet te ver ging. Het politioneel optreden in 1947 moest op 60 kilometer van Djocja worden stopgezet. Had de regeering toen doorgetast, we hadden de ellende van vandaag niet. Maar de Partij van den Arbeid had de stok achter de deur. Koos Vorrink was de man, die zeggenschap had. Wat het in de toekomst worden zal, is niet te zeggen. In ieder geval, de uitslag der stembus is voor de heeren een t e duidelijke aanwijzing dan dat ze kan worden misverstaan. Typeerend is het, dat èn communisme èn socialisme juist in de groote centra verliezen leden. Dit zijn toch in den regel de haardsteden van de revolutie. Ja, het gaat wonderlijk toe in de wereld. Een kabinet kan uit de K.V.P. en de P. v. d. A. wel worden samengesteld. Maar dit is niet de clou van de politieke verwikkelingen, maar de Grondwetsherziening. Deze werd reeds in de Staten-Generaal aangenomen, maar zal zij officieel worden aanvaard dan moet zij 2/3 van de stemmen in de 2e Kamer hebben. Dit is de politieke puzzle. Hoe komt men aan 2/3 van het stemmencijfer.
Met deze delicate aangelegenheid zal met de samenstelling van een ministerie worden rekening gehouden. Aan de overige partijen viel met uitzondering van de Partij voor Vrijheid en Democratie, een combinatie van de vroegere Vrijheidsbond en de Vrijzinnig Democraten, geen vermeerdering van zetels ten deel. Alleen de C.H.U. won een zetel, haalde dus de achterstand van 1948 in. Maar ook, wanneer deze groep zich met de kabinetsformateur kon verstaan, dan nog is de noodzakelijke meerderheid van 2/3 niet aanwezig. Zouden de heeren willen aansturen op een nationaal kabinet, dat heeft de heer Goes van der Naters, lid van de Partij van den Arbeid, nadrukkelijk verklaard, onder geen beding daaraan te zullen meewerken. Dergelijke uitspraken dragen in den regel een partijcachet.
De Prinses-Regentes ziet zich, reeds voor zij de kroon aanvaard heeft, voor een minder aangename taak geplaatst, een voorproefje van het politiek geharrewar, dat in dezen crisistijd allerwegen toeneemt. De komende jaren zullen van groote beslissing zijn voor onze houding ten aanzien van Indië, maar ook in verband met de buitenlandsche staatkunde, die ook een principieeler minister behoeft dan de huidige bewindsman is. Nederland moet met meer prestige in den Veiligheidsraad optreden trots de Veto-man van de Sovjet. De extremist Palar heeft n.b. het hoogste woord in dat wereldcollege. Hij heeft een stem in het kapittel, terwijl de vertegenwoordigers van de Ned.- Indische regeering een plaats innemen op de gereserveerde tribunes. De muitelingen in Djocja krijgen steeds meer praatjes als gevolg van de slappe houding onzer regeering. Het gaat in het groote Eilandenrijk om de belangen van 60 millioen inheemschen. Wat een verantwoordelijkheid!! Den laatsten tijd nemen de moordovervallen op onze jongens weer krachtig toe. Reeds werden weer onderscheidene namen van gesneuvelden officieel vermeld. Dat kan en mag toch zeker niet zoo doorgaan. Worden er plantages verwoest, fabrieken afgebroken, het beteekent wel een economisch verlies, maar dit is slechts materieel. Maar het bloed van onze jonge menschen is te kostbaar om geplengd te worden in een niet te verdedigen wanverhouding. Daarvoor is de regeering aansprakelijk!
De K.V.P. behield haar 32 zetels, dat wel te voorzien was. De ijver van de Roomsche geestelijkheid deed vermoeden, dat het aantal nog met eenige vermeerderd zou worden. De bisschoppen lieten van de kansels de kinderen der Kerk waarschuwen toch vooral niet mee te doen aan de verbreking der eenheid van Rome op politiek gebied. Maar ondanks dat kreeg Welter toch zijn zetel. Ook teeken voor de gehoorzaamheid, die men blindelings verwacht. Overal kentering. Gaarne hadden we de positie van onze Antirevolutionnaire Partij verstevigd gezien, maar we willen naar het oude woord, niet tellen maar wegen. De houding van onze mannen heeft niet de minste verandering ondergaan. Ze stonden in hun politieke overtuiging vast op den grond van onze dierbare beginselen. Dat is ook winst, hoewel dit niet door het cijfer wordt uitgedrukt.
Gedenke de God onzer Vaderen ons dierbaar Vaderland bij de woelingen van de geesten, en worde het niet het tooneel van revolutie!!
Dat gevaar is volstrekt niet denkbeeldig!!

A. (Apeldoorn) G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen