Herkauwt de haas?

Dat men via de Schrift met biologische vragen in aanraking kan komen bewijst de vraag van een br. die er attent op maakt, dat in Lev. 11:5, 6 gezegd wordt van het konijn en de haas dat zij herkauwers zijn. En dit is toch niet juist, zo meent hij.
Inderdaad behoren het konijn en de haas niet onder de herkauwende dieren. Hun spijsverteringsorganen zijn heel anders gebouwd dan van de herkauwers. Zo zitten we dus blijkbaar met een onjuistheid in de Schrift. Begrijpelijk dat er gevraagd wordt: hoe zit dat nu ?
Laten we met het konijn beginnen. Wat bij ons vertaald is als „konijn" heeft in het oorspronkelijke een andere betekenis. De Kanttekenaren van de St. Vert. wijzen daar al op als zij spreken van een soort muizen.
Thans vertaalt men het als Klipdas. Zo wordt dan ook begrijpelijk wat in Spreuken staat dat de „Konijnen" hun holen hebben in de steenrotsen. Daar worden ook de klipdassen bedoeld.
Maar ook deze dieren, die wel wat van marmotten hebben, zo zegt de biologie, zijn geen herkauwers. We blijven dus zitten met de vraag: hoe worden ze hier toch herkauwers genoemd. De andere naam geeft dus geen uitkomst in deze vraag.
Nu de haas. Hier wordt werkelijk de haas bedoeld, zoals wij die ook kennen. En deze wordt ook onder de herkauwers gerangschikt, hoewel hij het niet is.
Lezen wij nu goed dan blijkt dat in Lev. 11:3 een algemene herkenningsregel gegeven wordt, voor die dieren, die rein geacht werden. Zij hebben gespleten hoeven en herkauwen.
Vervolgens komen dan de uitzonderingen op deze regel. In vers 4 de kameel. Hij herkauwt wel, maar verdeelt de klauw niet.
Dan volgt de klipdas. Hij herkauwt wel, wordt gezegd. Dat wil zeggen, zo schijnt het, want hij kan, ook als hij niet vreet, tijdenlang kauwende bewegingen zitten te maken, als was het een herkauwer.
Hetzelfde geldt dan van de haas. Wij kunnen dat waarnemen bij onze tamme konijnen dat het schijnt of zij zitten te herkauwen als hun bek voortdurend in beweging is, ook als zij niet werkelijk eten.
Hier wordt dus gezegd, dat men niet letten moet op wat zij schijnbaar doen. Er wordt hier dus vanuit de gewone waarneming gesproken en niet naar wetenschappelijke indeling.
Opmerkelijk is dat onze Kanttekenaren, die anders overal nogal op ingaan, hier het stilzwijgen bewaren. Het is ook mogelijk dat zij nog in de mening verkeerden dat de haas inderdaad een herkauwer was. Dat kan best als we weten dat b.v. Linnaeus, een groot natuurkenner en man van wetenschap — hij leefde van 1707-1778 — een man met wereldreputatie op dit gebied, de haas nog onder de herkauwers rekende, ook omdat hij van wat hij scheen te doen, uitging.
Staat hier nu een onjuistheid in de Schrift? Helemaal niet. Immers er wordt hier geen wetenschappelijke indeling gegeven naar de stand van wetenschap van 1955, maar er wordt gewoon vanuit de dagelijkse waarneming gesproken. Men zou kunnen menen dat deze dieren onder de reine herkauwers zouden behoren, hun bewegingen wijzen daarop, maar dan is er toch nog het niet voldoen aan de algemene regel van vers 3.
Waarom nu deze dieren onder de onreine worden gerekend? Dat is niet zo gemakkelijk te zeggen. Hier zit het gehele vraagstuk van rein en onrein achter.
Wat is de bedoeling van dit gebod van rein en onrein? Dit geeft uitdrukking aan de gedachte dat Israel een geheiligd, een afgezonderd volk moet zijn. Naar de aard van de O.T. bedeling komt dit tot uitdrukking in allerlei uitwendige bepalingen, die het volk moet houden, om dagelijks aan deze roeping tot heiliging te worden herinnerd.
Al wat onreinheid afbeeldt, of daarop wijst, wordt verboden. Dit heeft uiteraard een diepere zin. De prediking van de profeten is daar ten bewijze dat het volk er telkens aan herinnerd wordt, dat het niet moet menen als het deze verbodsbepalingen nu maar naleeft, dat het dan heilig is. Neen, de Heere bedoelt achter dit alles de reinheid des harten, de reinheid van zonde.
Waarom nu bepaalde dieren verboden werden en andere niet? Men heeft getracht hiervoor een algemene regel aan te geven. Dit is absoluut onmogelijk. Er is niet een regel, die op al deze verboden past. Wel zijn er bepaalde motieven voor het verbod tot eten van bepaalde dieren te vermoeden. Zo kan men denken aan een religieus motief. Er waren dieren, die bij heidense godsdiensten werden gebruikt als offer of heilig geacht. Men heeft gedacht aan een hygiënisch motief. Sommige dieren zouden bij gebruik schadelijk zijn voor de gezondheid. Anderen hebben gewezen op een walgingsmotief. Bepaalde dieren wekken bij het zien een zekere weerzin op, men denke aan de reptielen b.v. Maar zoals gezegd de oorzaak is er in de dieren zelf niet altijd te vermoeden noch te vinden.
In veel gevallen staan wij hier voor een gebod of verbod zonder meer. Het kan alleen maar gehoorzaamd worden.
Dat deze onderscheiding samenhangt met de positie van Israël onder de volken toont ons duidelijk Hand. 10 :S—16. Het gezicht van Petrus op het dak te Joppe. De dag van het N. Testament heeft daarom ook deze bepalingen doen vervallen. Wij worden nu meer rechtstreeks voor de noodzaak van de geestelijke heiliging geplaatst, waarvan de H. Geest, die kwam wonen in de kerk de grote Werkmeester is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen