Rhythmisch zingen

Ergens heeft men ,,praatavonden". Alles krijgt een grondige beurt. Alzo schrijft me een correspondente. En aldus is het geschied dat men te staan kwam voor het probleem: Rhythmisch zingen. Er zijn er, die zeggen — aldus de schrijfster —: ten tijde van Calvijn is dit opgekomen; anderen: Calvijn heeft er een eind aan gemaakt. Hoe zit de zaak?
Nu kunnen we wel allereerst vaststellen dat Calvijn er nooit een eind aangemaakt heeft. Vast staat wel dat het rhythmisch zingen in zijn tijd aan de orde was. Wij kunnen wel een jaartal noemen, b.v. 1537. Calvijn wilde dat de Psalmen in de kerk gezongen werden. In de jaren 1538—1541 vertoefde de verbannen Calvijn in Straatsburg. „In deze drie jaar rijpte bij Calvijn het ideaal van de reformatorische kerkzang: sobere, klare volkstaal; alleen teksten, aan Gods Woord ontleend; psalmen en gezangen; geen solozang; geen kunstzang: uitsluitend eenstemmige volkszang ; en dat op eenvoudige maar schone, in het gehoor liggende wijzen, die het karakter van de woorden ,,weergaven en onderstreepten". (Milo; Zangers en Speellieden, 90).
Na een brede beschrijving over het zingen van de Psalmen, concludeert de heer Milo: Zo werden dus de Psalmen van huis uit, evenals elk ander lied, rhythmisch gezongen. Met waardigheid en verhevenheid, zoals Calvijn zich dat in Straatsburg voorstelde (bid. 98).
Gaarne wijzen wij ook op het grote werk van Ds. Hasper; Calvijn en het gezang der gemeente).
„De psalmen zijn rhythmisch genoteerd, maar niet metrisch. Dat wil zeggen: er zijn accenten, maar ze komen niet trouw op dezelfde tijden terug", (bid. 100 van Milo's boek).
Het is niet onze bedoeling om uitgebreid op dit onderwerp in te gaan. Het gaat hier om het beantwoorden van een vraag. En in de genoemde werken kunnen de belangstellende lezers zoveel stof vinden dat uren na uren gelezen kan worden.
Hebben wij al eens over dat rhythmisch zingen geschreven? Zo wordt gevraagd. Ja, meer dan eens. Onze mening is in het kort deze:
1e. Natuurlijk is het louter dwaasheid om rhythmisch zingen te veroordelen als zondig. Ons oude Psalmboek moet dan ook worden veroordeeld. En . . . . in alle zingen zit rhythme.
2e. Rhythmisch zingen is meer dan een technische kwestie. Wij hebben rhythmisch horen zingen, waarin bovenal uitkwam het werk van de organist, die zwoegend bezig was om de gemeente mee te slepen om rhythmisch te zingen. Dat is vreselijk om aan te horen. Laten we daarvan a.u.b. toch voor altijd verschoond blijven.
3e. Wij hebben rhythmisch horen zingen, waaruit bleek, dat noch de gemeente, noch de organist de zaak machtig was. Onstichtelijk tot en met. Laten wij dan toch maar op gewone wijze zingen.
4e. Wij hebben rhythmisch horen zingen op een vergadering door een kerkkoor: eerbiedig, gewijd, gedragen, niet te vlug en toch vlot, lettende op de inhoud van de Psalmen. Dat was prachtig. Veel langzamer werd gezongen dan anders. Ik ben er van verzekerd dat zulk een zingen niet op veel weerstand zou stuiten.
5e. Wij hebben boetepsalmen en gebedspsalmen horen spelen en zingen op zo droeve wijze, dat alle stichting teloor ging. 't Is te hopen dat wij bewaard blijven voor zulk een verknoeien van de rijke Psalmen.
6e. Zonder goede voorbereiding van en zonder eenparige toestemming van de gemeente, geen rhythmisch zingen.
Wanneer het technische gedeelte al slecht is en de inhoud van de Psalmen niet wordt verstaan, dan worden de Psalmen verknoeid. Gods volk houdt het er dan niet onder uit. De Geest van Christus, de Geest der Psalmen moet ons in alles leiden. De organist in het spelen en de gemeente in het zingen. Dan zal er harmonie zijn.

v.d. M.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen