Krantenlektuur

De nieuwe verschijningsvorm van ons blad, dat z'n 70ste jaargang begon, geeft deze keer aanleiding een artikel te wijden aan onze krantenlektuur. De lens richten we dus binnenwaarts. Het is van belang om dit onderwerp ook eens te bekijken. Het is m.i. belangrijk genoeg. Niet zozeer voor de exploitatie van ons blad, dat graag veel abonné's heeft (welk blad heeft dat trouwens niet graag?), maar vooral voor onze geestelijke vorming en welstand.

De pers
Ieder weet wat we onder „de pers" verstaan. Het is niet de drukpers, waarmee of waarop drukwerk klaar gemaakt wordt, maar het is het resultaat van deze arbeid in de vorm inzonderheid van dagelijkse en wekelijkse, in ieder geval periodiek verschijnende bladen of uitgaven.
Zo is de pers een begrip geworden, dat een zekere macht uitdrukt. Er is wel niemand die deze macht zal ontkennen, al zullen velen het zich nauwelijks bewust zijn welk een verborgen vormende macht er van de pers uitgaat.
Men heeft de pers genoemd de koningin der aarde. In die benaming zit een zekere erkenning van haar invloed.
Men went aan een krant, die dagelijks door uw brievenbus gestopt wordt. Dat „wennen" sluit niet uit dat men de krant kritisch leest, opmerkingen maakt, soms besluit het „ding" maar op te zeggen, om er uiteindelijk toch niet toe te komen en er ook wel weer eens iets goeds in te ontdekken. Intussen is men aan de indeling van de krant gewoon geraakt en wordt het hoe langer hoe moeilijker er afstand van te doen. Want een krant moet je toch hebben. Je moet weten wat er in de wereld gebeurt. Je wilt toch een klein beetje op de hoogte zijn. Is het niet van de politiek dan van de burgerlijke stand; is het niet om het kerknieuws dan toch om de advertentiepagina's. De tijd is voorbij dat men zonder krant kon.
Juist omdat het hier gaat om een dagelijkse of wekelijkse gast (hier denk ik aan allerlei geïllustreerde bladen) is het van betekenis welke krant men leest. Ik krijg wel eens de indruk dat de heiliging van het leven niet tot onze krantenlektuur is doorgedrongen. Onverbloemd liggen er soms in de huiskamers dagbladen en tijdschriften bij onze mensen, die daar qua „richting" absoluut niet horen. Men zou er niet over denken om de verantwoordelijke schrijvers in deze kranten te gaan beluisteren op de een of andere vergadering, maar men ziet er helemaal geen been in om hun geestesproducten open en bloot op tafel te leggen om ze zodoende door alle gezinsleden te laten nuttigen. Er zou een heel artikel — en meer dan dat! — te schrijven zijn over de geestelijke sfeer, die vele weekbladen en bepaalde damesbladen, in onze huizen brengen. Een vloedgolf onchristelijkheid en a-christelijkheid spoelt elke week vele afgescheiden huizen binnen om daar z'n op de lange baan ondermijnend werk te verrichten.
Daarom pleiten we voor het christelijk dagblad, zoals die landelijk en provinciaal in ons goede vaderland verschijnen. We beweren allerminst dat de christelijke krant ons altijd in elk opzicht bevredigt. In deze rubriek is bij vorige gelegenheden daar meermalen iets van gezegd. Onze christelijke dagbladpers heeft een moeilijke en verantwoordelijke taak. Haar opdracht is om het licht van Gods Woord, van het tegenwoordige en komende Koninkrijk te laten schijnen over personen en gebeurtenissen, over feiten en fouten, over staat en maatschappij. Deze pers verdient onze hartelijke steun. De verwereldlijking van het leven wordt niet gegarandeerd tegengehouden door een christelijke krant, maar wordt zeker buitengewoon bevorderd door de neutrale pers.

Pers en Kerk
In onze pers wordt ook aandacht besteed aan de kerk. Zelfs in de z.g.n. neutrale pers. Elke neutrale krant stelt er een eer in om enig kerknieuws op te nemen of belangrijke kerkelijke gebeurtenissen te verslaan, zij het in de zoveelste verdunning.
Vanzelfsprekend gebeurt dit anders in de christelijke krant, hetzij dag- of weekblad. Dit behoort zeker tot de taak van deze krant. Het is alleen maar tot schade van haar geestelijke standing wanneer de sport meer aandacht krijgt dan de kerk. Het is te begrijpen dat er protesten kwamen bij een van onze kranten, toen de rubriek „Kerknieuws" van de 2e naar een andere pagina werd verzet. Hoewel deze verandering zakelijk een vermeerdering van nieuws, dus een verbetering betekende, voelden velen het aan als een steeds meer achteruitdringen van de kerk — een waardevermindering dus. Een gevoelsfactor, waar men voorzichtig mee moet zijn, maar waar een redaktie toch terdege mee rekenen moet.
Gezien het feit dat een dagblad geen kerkelijke krant is, maar haar lezers telt onder leden van verschillende kerken, zal men dus steeds moeten trachten een objektieve tekening te geven van diverse kerkelijke situaties. Dit blijft steeds moeilijk. Een krant is immers altijd uit op pikant nieuws. Dat bewijst zelfs de keuze van citaten uit de diverse kerkelijke bladen.
Het is te begrijpen dat er daarom in alle kerken een eigen kerkelijke pers is. Daarom is ook te spreken over

Kerk en Pers
De kerk ziet ook het belang in van de mogelijkheid om via geregeld verschijnende bladen de mening van haar leden te vormen. Dientengevolge is er ook een kerkelijke pers. Het aantal kerkelijke bladen, dat elke week van de persen komt, is bijzonder groot. In de betrekkelijk kleine kring van ons kerkelijk leven tellen we niet minder dan 20 kerkelijke bladen en uitgaven, de uitgaven van verschillende bonden en verenigingen niet meegerekend.
Het is zeker juist gezien dat de kerk dit moderne publiciteitsmiddel aangrijpt om kontakt te hebben met haar leden, voorlichting te geven en meningen te vormen.
Elk kerkelijk blad heeft een eigen sfeer en het is juist die sfeer nu die een bepaalde verhouding tot het kerkelijke leven schept.
Voor wie mee wil leven met het kerkelijke leven is kennisname van de kerkelijke pers onmisbaar. Er zal van geen liefdevolle belangstelling en hartelijk meeleven met de gang van het kerkelijke leven sprake kunnen zijn, wanneer men eigen kerkelijke pers negeert. Iemand, die als ambtsdrager onze kerken dient en bewust het orgaan onzer kerken — in casu dit blad — ongelezen laat, geeft blijk van een zeer negatieve houding tegenover eigen kerkelijk leven, die zich op de duur wreken moet.
De kerkelijke pers van haar kant zal een dienende taak hebben te vervullen.
Een kerkelijk blad moet geen spreektribune zijn vol verwarde stemmen en tegenstrijdige meningen. Er moet lijn in zitten en leiding van uitgaan. Een gemakkelijke opdracht is dat zeker niet.
Het feit dat een blad als het onze tevens het officieel orgaan onzer kerken is, welker inhoud uiteindelijk beoordeeld wordt door de Gen. Synode, aan welke breedste kerkelijke vergadering de redaktie verantwoording schuldig is, brengt z'n eigen problemen mee. Nog minder dan in een ander kerkelijk blad gaat het in ons blad aan, partikuliere stokpaardjes te berijden.
Er wordt van de kerkelijke pers in het algemeen veel kwaad gezegd, zowel wat vorm als inhoud betreft. Sommigen zien in de kerkelijke pers ook een bron van ellende. Dat kan die pers inderdaad worden. Maar het misbruik heft het gebruik niet op. Elke redaktie heeft zich steeds weer haar eigen opdracht voor ogen te houden. Wie in een blad schrijft om het nummer vol te krijgen ziet die opdracht niet. Evenmin wie een blad beschouwt als vuilnisvat of uitlaatklep. Een kerkelijk blad inzonderheid heeft een bij uitstek dienende taak — dienend niet de partikuliere opvattingen van allerlei kerkleden, maar het algemene belang der kerken.
Het is dit belang dat de redaktie van dit blad voor ogen staat, ook, ja juist nu De Wekker in nieuwe vorm is verschenen. Ze hoopt dat haar arbeid begeleid zal worden door de warme belangstelling van de lezers, die op hun beurt propagandisten van ons blad mogen zijn om ook zo de kerkgemeenschap te bevorderen.
Onder de stroom van krantenlektuur, die uw woning elke week binnenkomt moge ons blad een eigen plaats hebben, bij oud en jong. Het stemt tot blijdschap te horen dat er jonge mensen zijn, die benieuwd zijn wat er deze week weer in een bepaalde rubriek te lezen staat. En het stemt niet minder tot vreugde uit reakties te mogen merken dat ons blad toch wel gelezen wordt, al denkt menige schrijver als hij zijn artikel beëindigd heeft, als kinderen die een luchtballon oplaten: daar hoor ik nooit meer iets van.
De nieuwe verschijningsvorm van ons blad is een mijlpaal in haar geschiedenis.
Het moge ook een startpunt zijn voor een vernieuwe belangstelling en een sterkere band tussen de leden onzer kerken.

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen