Het tekort aan Predikanten

In tal van bladen wordt tegenwoordig geschreven over het tekort aan predikanten, dat in alle kerken dreigt. Steeds minder jonge mensen voelen er voor om dominee te worden.
In onze eeuw van techniek hebben de meer technische en exacte vakken bij de meerderheid de voorkeur. Ook de economie heeft vele beoefenaars. Maar het geestelijk ambt heeft weinig aantrekkingskracht.
Dat is een verontrustend verschijnsel.
Wat moeten de kerken zonder predikanten? Wie nemen de geestelijke verzorging van jongen en ouden, van zieken en mensen in nood op zich? Hoe zal de geregelde bediening van het Woord Gods, dat blijvend moet verkondigd worden, voortgang vinden? Hoe zal dit alles naar behoren kunnen geschieden, wanneer het tekort aan predikanten in de toekomst zal toenemen?
De ene kerk heeft met dit tekort meer te worstelen dan de andere, maar algemeen schijnt men het er toch wel over eens te zijn, dat door de jeugd van vandaag het predikambt weinig wordt geambieerd.
Wat is hiervan de oorzaak? Een komplex van factoren speelt daarbij een rol.
Men heeft gewezen op de materialistische en ongeestelijke instelling van de jeugd van vandaag. Geld verdienen en vooruitkomen in de wereld zijn bij velen het beslissende motief bij de keuze van hun beroep. En dan moet je geen dominee worden. Want dat is nu niet bepaald een beroep, waarbij men gauw rijk wordt of veel aanzien in de wereld ontvangt. Velen buiten de kerk vinden een dominee maar een zielige figuur, waarvan men gelooft, dat hij de verdwijning nabij is.
Natuurlijk speelt deze ongeestelijke instelling een rol. Maar toch waarschijnlijk de belangrijkste rol niet. Jonge mensen met een ongeestelijke, materialistische levensinstelling zijn er altijd geweest.
En bovendien zijn er in de kerk vele jonge mensen met een levendige geestelijke belangstelling, een warme liefde tot de kerk des Heeren en een hartelijke begeerte om God te kennen en te dienen. En toch denken ze er niet aan, ook al bezitten ze de verstandelijke capaciteiten voor de vereiste theologische studie, om dominee te worden.
Het ambt trekt hen niet aan. En dan is dat nog niet altijd om de sociale status, die aan het ambt van predikant verbonden is.
Deze is in onze eeuw in vergelijking met de vorige zeer gedaald. Er is een tijd geweest, dat de dominee met de burgemeester, de notaris en de dokter behoorde tot de notabelen. Die tijd ligt achter ons.
Trouwens daar hoeven we niet om te rouwen. De dominee moet niet ergens hoog boven de mensen staan, maar er vlak naast als hun aller dienaar. De discipel mag niet meer zijn dan de Meester, die kwam om te dienen en niet om gediend te worden.
Dat betekent niet dat de dominee geen recht heeft op een behoorlijk bestaan. Daar ontbreekt hier en daar nog wel eens iets aan. Financieel staan vele predikanten beneden de status van leraar of onderwijzer. En er zijn predikantsgezinnen, waaraan de welvaart van onze tijd geheel voorbijgaat.
Kerkeraden hebben hier een verantwoordelijke taak. Zij hebben toe te zien dat hun predikant, die zijn leven geeft in dienst van de Heere en Zijn kerk met zijn gezin onbezorgd kan leven. Het tractement van de dominee mag niet de sluitpost worden op de kerkelijke begroting.
Gelukkig wordt thans bijna overal aan de verbetering van de financiële positie van de dominee gewerkt. We zijn met vrome woorden als geloof en liefde zonder meer niet klaar.
Natuurlijk zullen er jonge mensen zijn geweest, die aan beter betaalde beroepen de voorkeur gaven en daarom geen dominee werden. Ik zou zeggen: dat is dan maar goed ook. Want men moet geen dominee worden om er financieel beter van te worden. Dat worden gevaarlijke dominees. Dat zijn geen herders, maar huurlingen.
En het moet ook niet zo zijn, dat we door verbetering der financiële positie het ambt van predikant aantrekkelijker willen maken. Brood-dominees moeten we niet hebben, al heeft de dominee recht op brood. De dominee moet zich vóór alles van God geroepen weten. En menig predikant, aan wie de financiële zorgen niet zijn voorbijgegaan, kan gewagen van de trouwe zorg van de hemelse Vader, die riep en niet verliet.
Er zijn nog wel jonge mensen, die terwille van de dienst des Heeren een offer zouden willen brengen. Geld bepaalt ook niet het volkomen geluk van de mens. Geld verdienen kan zelfs een vloek worden. En wat is rijker dan te mogen staan in de dienst des Heeren en Zijn Woord te mogen verkondigen?
Maar velen zien op tegen het ambt van predikant vanwege het veel omvattende werk, dat daaraan verbonden is. Predikant-zijn houdt in onze tijd ook nog al heel wat in, Er wordt vandaag van een dominee veel gevraagd. Misschien te veel.
Hij moet een goed organisator en een goed pastor zijn. Een goed catecheet en een goede prediker. En van de preek wordt veel geëist. Deze moet altijd pakkend, actueel en goed verzorgd zijn. En dat twee maal op een zondag. De dominee moet kunnen omgaan met ouden en jongen. Hij moet een steun zijn voor zieken en mensen in nood. Hij moet wijkavonden organiseren en bijbelkringen leiden. Hij moet altijd klaar staan voor zijn mensen. Hij is maar weinig in zijn gezin, bijna nooit een avond thuis. Zelfs zondags is hij vaak nog druk. Drie keer preken is geen uitzondering.
Het is echter zeer de vraag of vandaag de dag van een dominee niet teveel gevraagd wordt. Kan hij dit uiteindelijk lichamelijk en vooral geestelijk volhouden? Ik geloof dat een dominee zich vooral moet wijden aan de verkondiging van het Woord, de pastorale zorg en de catechese. Vele andere dingen in het gemeentelijke leven kunnen ook door gemeenteleden worden verricht of door de kerkeraadsleden.
Er moet in de gemeente een grotere werkverdeling zijn. We spreken over de activering van de gemeente.
Die kant moet het nog meer op.
We moeten van de dominee geen schaap met duizend poten maken. Die bestaat niet. Zo maken we van het ambt van predikant een caricatuur.
En wat vooral dit ambt in discrediet gebracht heeft, dat is de onbarmhartige critiek, die er veelal op wordt uitgeoefend.
Het schijnt soms dat men op een dominee net zoveel critiek kan uitbrengen als men wil.
Wordt er in onze gezinnen wel met waardering over het ambt gesproken? De dominee is geen heilige en elke predikant heeft zijn grote fouten. Maar hoe wordt daarover gesproken? Wordt er voor de predikant gebeden?
Hoe kan er waardering, achting en liefde voor het ambt zijn, wanneer wij als ouderen daarin niet onze kinderen voorgaan? Wordt over het ambt wel voldoende gesproken als een wondere gave van God, waardoor hij zich wil bedienen tot ons behoud?
Wij mogen geloven dat Christus doorgaat om aan Zijn kerk herders en leraars te geven. Maar we zullen er ook om moeten vragen. En ze ons waardig tonen.
De Heere werkt middellijk door Zijn Woord. Het geloof is uit het gehoor en het gehoor is uit het Woord Gods. En hoe zal men horen zonder prediker?
Moge de Heere Zelf ons predikers schenken van Zijn evangelie. We hopen en bidden dat straks weer opnieuw jonge mannen aan onze Theologische Hogeschool kunnen worden ingeschreven om opgeleid te worden voor het wondere en heerlijke ambt. De theologische studie is een schone studie. Dat bovenal de liefde tot de Heiland de jonge mensen drijven mag. Dan zullen door de kracht van het geloof en van de liefde vele moeilijkheden overwonnen worden.
De velden zijn wit om te oogsten.
Dat de Heer van zijn wijngaard zelf de arbeiders in zijn wijngaard moge zenden.
Daar ligt uiteindelijk de opheffing van het predikantentekort.
En het is een zaak die ons allen blijvend moet bezighouden.
En als God zendt, wie zal dan keren?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen