Eerlijke voorlichting?

Van verschillende kanten is gevraagd waarom ,,de Wekker" haar mening nog niet gaf over de kort geleden verschenen brochure: Statenvertaling contra Nieuwe Vertaling.
Eerlijk gezegd zouden we er maar het liefst over gezwegen hebben. En dat had ook wel gekund, want ter recensie werd ze ons niet toegezonden. Maar sommigen meenden, dat dat de schijn zou kunnen wekken, dat de brochure de waarheid bevat of het einde van alle tegenspraak betekent.
Mij persoonlijk heeft het geschrift verbaasd, diep geschokt en teleurgesteld.
Verbaasd ben ik over de ondeskundigheid, de eenzijdigheden en - het spijt mij het te moeten zeggen - de verdachtmakingen, die het geschrift kenmerken.
Die ondeskundigheid is ook geen wonder. De schrijver, de heer A. Bergsma te Rotterdam, is iemand die van bijbelvertalen in het minst geen verstand heeft. Dat is hem niet euvel te duiden. Zelfs iedere theoloog is nog geen bijbelvertaler. Dat vereist meer kennis van de grondtalen, het Hebreeuws en het Grieks, waarin de bijbel oorspronkelijk geschreven is, dan een predikant gedurende zijn opleiding kan ontvangen. Daarvoor is een nadere specialisering in de talen nodig. En dan is het altijd nog zó dat grondige specialisering in het Hebreeuws en in het Grieks zelden bij één persoon gevonden wordt.
Dat de heer Bergsma zich in zijn brochure opwerpt als iemand die van bijbelvertalen verstand heeft en tot oordelen bevoegd is, is onbegrijpelijk. Dat is wel een bewijs dat hij niet weet wat er aan de orde is.
Zou er iemand ter wereld zijn, die een brochure over zeevaart schrijft zonder ook maar het minste verstand van varen te hebben? Menige dominee die op de preekstoel in zijn preken wel eens aan het enten of aan het varen is geweest of beelden nam uit het boerenwerk heeft daarna van een tuinder, schipper of boer gehoord, dat hij er volledig naast was. Als men een brochure schrijft moet men terzake kundig zijn. Maar het schijnt wel of van bijbelvertalen iedereen verstand heeft.
In de tweede plaats heeft het mij verbaasd dat in deze brochure allerlei zaken weer naar voren komen, die in het verleden uit den treure zijn besproken. En zonder tegenargumenten te noemen wordt het oude materiaal weer opnieuw in stelling gebracht.
De brochure is aangekondigd als een geschrift, dat al het voorgaande overtreft, maar ik heb er niets nieuws in kunnen ontdekken. Ik had dan ook maar liever gezwegen. Het heeft voor mij geen zin om nog weer eens oude argumenten te weerleggen of recht te zetten. Men is er blijkbaar ongevoelig voor. Daarom ga ik nu ook niet herhalen wat vroeger al zo vaak is gezegd.
Ook de Nieuwe Vertaling ga ik niet verdedigen. Dat is ook mensenwerk, zoals alle vertalingen. En er kleven vele fouten aan. En op sommige punten kan de brochure best gelijk hebben. Daar gaat het mij niet om. Maar men moet erkennen dat ook de Statenvertaling mensenwerk is. Haar vertalers mogen kinderen Gods zijn geweest, de vertaling moge genoemd worden een monument van Gods trouw voor het volk van Nederland - en ik ontken dat niet - een geïnspireerde vertaling is zij niet. Zij is voor de tijd, waarin zij ontstond, de best mogelijke vertaling geweest en God heeft veel zegen door haar verspreid. Maar het blijft de eeuwen door de opdracht van de kerk te blijven zoeken naar de meest zuivere weergave in de taal van ons volk van wat God in de grondtalen van de bijbel zegt.
Wie de kanttekeningen van de Statenvertaling bestudeert, leert de bescheidenheid van haar vertalers kennen. Zij kwamen er ook niet altijd uit. Want vertalen is een moeilijk werk. En als ze hadden gekund zouden ze van een nog betere kennis van de grondtalen van de bijbel, dan zij bezaten graag hebben gebruik gemaakt.
Alle vertalen is mensenwerk en zo is er ook wel wat tegen de Nieuwe Vertaling aan te voeren. Maar het is een oneerlijke voorlichting, wanneer in het voorwoord van de brochure wordt beweerd, dat in de N.V. de ,,kernwaarheden" van de H.S. zijn aangetast, verzwakt of geheel wegvertaald. En dat zij zich aanpast bij de moderne geest van denken en schriftbeschouwing.
Dat wordt in de brochure ook niet aangetoond. Men probeert het wel, maar de argumentatie raakt soms kant noch wal. Natuurlijk wordt 2 Tim. 3 : 16 weer aangehaald om aan te tonen dat de N.V. het Schriftgezag aantast. En of men nu al honderd maal zegt, dat er in het Grieks pasa grafè (elke Schrift, elk Schriftgedeelte, nl. als van God ingegeven zijnde) en niet pasa hè grafè (de gehele Schrift) staat, het maakt geen indruk.
En dat de geboorte van de Heiland uit de maagd Maria wordt geloochend in de N.V. is onwaar op grond van Matth. 1 : 23. Dat in Jes. 7 : 14 het woord ,,jonkvrouw" wordt gebruikt, heeft een reden die tot de schrijvers van de brochure maar niet wil doordringen.
Over de woorden „hel", ,,dodenrijk" en ,,verdoemenis" is in ,,de Wekker" al herhaaldelijk geschreven, maar het geeft allemaal niets. En men komt ook niet met grondige tegenargumenten.
Ik weet niet of ds Baan al eens met de Hebreeuwse tekst van Gen. 2 is bezig geweest. Dan had hij kunnen weten hoe moeilijk die Hebreeuwse tekst is en niet kunnen zeggen, dat de achtergrond van de vertaling in de N.V. de moderne schriftkritiek is. Op grond waarvan verdedigt ds Baan in Jona 2 : 4 de vertaling van het Hebreeuwse artikel 'ak door „nochthans"? Ik zeg niet, dat dit niet kan. Maar het dient ook vaak ter versterking. Het Hebreeuws is hier niet zo gemakkelijk. Maar dat hier met opzet in de N.V. het geloofsbeleven van Gods kinderen en alle wonderen der Schrift worden wegvertaald is een ongegronde insinuatie.
Wonderlijk wordt soms tegen de N.V. geargumenteerd. Bv. in verband met Spr. 12:4. In de Statenvertaling staat: een kloeke huisvrouw is een kroon haars heren. De N.V. heeft: Een degelijke vrouw is de kroon van haar man. Het verschil tussen ,,heer" en „man" in beide vertalingen wordt aldus verklaard, dat de vertaling ,,man" i.p.v. ,,heer" in de N.V. begrijpelijk is in een tijd van gelijkstelling van de vrouw en de man. Maar een oprecht vertaler zou toch niet mogen verduisteren, dat er in de grondtekst wel degelijk „heer" staat. Dat staat er ook. Maar het Hebreeuwse woord betekent zowel ,,heer" als ,,man", echtgenoot" en zo wordt het ook dikwijls in de Statenvertaling vertaald, bv. 2 Sam. 11 : 26; Ex. 21 : 3; Joel 1: 8. Ook al van die tekstverduisteraars!
Het lust me niet allerlei teksten, die in de brochure worden genoemd, hier te behandelen. Er is ook geen goede basis voor gesprek. Wanneer we het met elkaar hebben over de vraag of een tekst goed of verkeerd is vertaald, moeten we dat doen op grond van de grondtekst.
In de brochure wordt de N.V. niet vergeleken met de grondtekst dan af en toe schijnbaar, maar met de Statenvertaling. De S.V. is de norm.
Zo wordt in de prospektus, die bij de brochure is bijgevoegd, gezegd, dat velen de N.V. hebben geaccepteerd zonder nader onderzoek of vergelijking met de zo betrouwbare Statenvertaling. En de heer Bergsma zegt dat klassieke werken niet veranderd mogen worden noch wat taal noch wat woordkeus betreft, anders gaat de schoonheid van het geschrevene verloren. Hij beroept zich op een woord van prof. Brillenburg Wurth in verband met Bunyans „Christenreize". „Bunyans werk mag niet veranderd worden, noch wat taal, noch wat uitdrukking betreft". De konklusie is, dat nog veel minder Gods Woord mag veranderd worden. En het Woord Gods is ident met de Statenvertaling
De N.V. wil helemaal niet de Statenvertaling veranderen. Dat is in de loop der eeuwen al genoeg gebeurd. Maar daarover leest men in de brochure niets.
De brochure is uitgegeven door het Landelijk Comité tot Behoud van Statenvertaling. Alsof er iemand denkt aan de afschaffing van de Statenvertaling. Die behoudt haar waarde wel, ook zonder Comité.
Doel van de Stichting is naar vermogen alles te doen wat de waardering, handhaving en verspreiding van de Statenvertaling bevorderen kan.
Wat dat betreft is deze brochure geen gelukkige inzet. Over de schoonheid van de Statenvertaling leest men zo goed als niets. Laat men daar eens een brochure over schrijven en dan grondig en gedegen. Niet eenzijdig, maar ook haar gebreken noemende.
En wil men werken aan de verspreiding van de Statenvertaling, laat men dan een flinke gift geven aan het Nederlands Bijbelgenootschap, dat nog altijd doorgaat en zal doorgaan om de Statenvertaling te drukken, opdat ieder die voor haar bewaring strijdt er een ontvangen kan.
De brochure, die we nu van het Comité ontvangen hebben, is erg eenzijdig en biedt beslist geen eerlijke voorlichting.
Er zal in de loop van de tijd nog een brochure worden uitgegeven over dezelfde materie. Maar dan hoop ik wel, dat die degelijker is dan deze. En aan ondeskundigen zou ik willen zeggen: schoenmakers, houdt u bij uw leest.
De zaak is niet zo eenvoudig als velen denken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen