De kern van het Evangelie (1)

Habakuk's boodschap
Het is dinsdag 450 jaar geleden dat Luther zijn 95 stellingen het licht deed zien. Hoewel Luther een trouw zoon van de kerk was op dat ogenblik en hij toen niet aan reformatie heeft gedacht, is deze daad de inzet van de Hervorming geworden. Maar aan deze daad was de reformatie van Luther zelf voorafgegaan. De monnik in zijn cel heeft door de kracht van Gods Geest het Evangelie ontdekt.
Niet de mens zelf behoeft het door eigen kracht bij God in orde te maken, maar God schenkt uit louter gunst gerechtigheid. De tekst die voor hem beslissend werd, was: De rechtvaardige zal door zijn geloof leven. Dat woord is bepalend geworden voor de Reformatie. Het is dan ook de kern van het Evangelie, Het is opmerkelijk dat we dit woord vier keer in de Bijbel lezen. In deze weken van herdenken willen we, telkens van een andere kant, dit woord belichten.

Habakuk leefde in een geweldige tijd, waarin stormen raasden over Jeruzalem en Judea. De wereldpolitiek dreigde Israël te vermalen. Met één streek typeert hij de grootmacht van alle tijden: zijn kracht is zijn God. Maar intussen heeft de profeet, wiens naam sommigen uitleggen als ,,handenwringer", het bijzonder moeilijk met de raadsels van het godsbestuur. Hoe kan de heilige God al het onrecht aanzien en niet ingrijpen? Habakuk is een mens als wij. Er moet een antwoord komen op zijn klacht. Zo kan het niet langer. Hij neemt een kloek besluit: Hij wil op zijn wachtpost gaan staan, een eenzaam punt op de muur van Jeruzalem. Hij wil niet meer luisteren naar anderen, ook niet naar wat zijn eigen bevend hart klaagt en schreit. Hij wil luisteren naar God. De juiste richting! Betrekken wij onze wachtpost om te luisteren naar wat God zegt?
Habakuk wordt niet teleurgesteld. De Heere sprak tot hem. De hem gegeven openbaring moet hij opschrijven. Het is de machtige boodschap van Habakuk geworden, die weerklank vindt diep in het Nieuwe Testament en opgenomen is in de gang van het Evangelie door de eeuwen.

De eigenlijke aan Habakuk gegeven openbaring is maar kort. „Zie opgeblazen, niet recht, is zijn ziel in hem, maar de rechtvaardige zal door zijn geloof leven". Hier wordt een scherpe tegenstelling gemaakt tussen de goddeloze en de rechtvaardige. Om het even of met die goddeloze bedoeld is de buitenlandse vijand of de binnenlandse afwijker van Gods wet — in tegenstelling met de rechtvaardige, die zal leven, zal hij sterven. Sterven en leven staan tegenover elkaar. Dit is Gods antwoord op Habakuks worstelend vragen. Hij krijgt geen duidelijk ,,daarom" op zijn fel ,,waarom". Wie krijgt het wel? Het behoort tot Gods wijze opvoedkunde niet direct op onze vragen in te gaan, maar ons boven de vragen uit te tillen en ons in het brede verband van Gods toekomst te plaatsen.
Habakuk vraagt: waarom? Een mens kan het niet meer uithouden. Maar hier wijst zijn God hem duidelijk de weg. Wie goddeloos is en in overmoed zich verzet tegen God houdt het niet uit. Doch er is een andere mogelijkheid, verbluffend van eenvoud: leven als rechtvaardige door het geloof.

De rechtvaardige is de man, die zich houdt aan Gods wet en norm in tegenstelling met de goddeloze. Hij staat aan Gods kant en verwacht het van Hem alleen. Hij heeft God liefgekregen en ondanks alle vragen valt hij telkens weer op God terug. Hij beoefent ,,geloof". Een prachtig woord wordt gebruikt, dat samenhangt met ons woord Amen. Het woord kan betekenen dat men op iemand rekenen kan, dat men betrouwbaar is. Sommigen vertalen dan ook: de rechtvaardige zal leven wegens zijn betrouwbaarheid.
Toch is dat niet juist. Het gaat er niet om dat de ene mens voor andere mensen betrouwbaar zou zijn. Maar juist hier wordt bedoeld dat de rechtvaardige God betrouwbaar acht. Wie gelooft, legt vastheid aan de dag met betrekking tot de Heere. Wat Hij spreekt brengt niet aan het wankelen. Integendeel: in de Heere ligt zijn vastheid eerst recht ,,vast".
Geloven is immers niet anders dan God vertrouwen op Zijn woord, met Hem rekenen als met de werkelijkheid van alle werkelijkheden.
Wie dat doet zal leven — dat betekent: niet ondergaan in het gericht, dat komt. De stormen mogen over wereld en leven razen, maar wie zijn leven aan God vastmaakt, staat vast.
Dat is de boodschap, die Habakuk op zijn wachtpost ontvangt en die hij doorgeeft; die Paulus heeft opgevangen, die Luther heeft gehoord, die de kracht is in het leven van ieder, die de Heere dient.

Er is in het leven van vandaag veel aan de orde, We worden met honderden problemen geconfronteerd. Velen laten alles maar over zich heenspoelen. Ze weten geen weg meer in de vragen. Uw eigen leven kan gebeukt en gekneusd zijn. Maar we kunnen het alleen uithouden wanneer we door het geloof leven. Dat is: wanneer we God betrouwbaar achten en ons leven aan Zijn woord vastmaken.
Gods grootste geschenk is Zijn Woord.
Gods eerste eis is: geloof Mij op Mijn Woord.
Onze grootste zonde is: dat Woord wantrouwen.
Ons grootste geluk is: op dat Woord bouwen.
Dat hoorde Habakuk toen hij luisterde.
Heb u het al gehoord — of veracht u Gods Woord?
Hebt u het weer gehoord: één levensmogelijkheid is er maar — leven door het geloof.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen