Het adres van de preek (2)

Goed onderscheiden
Nu we aan het slot van het voorgaande artikel geconstateerd hebben dat het adres van de prediking de gemeente is, kunnen We zeggen dat de prediking de ambtelijke bediening van het Woord Gods is in de gemeentelijke vergadering van hen, die behoren tot het verbond der genade.
Zondag 27, antw. 74 van de Heidelb. Catechismus wijst er ook op wanneer daar, in antwoord op de vraag of de kinderen ook gedoopt mogen worden, gezegd wordt, ja, zij moeten gedoopt worden, want zij zijn alzowel als de volwassenen in het verbond Gods en Zijn gemeente begrepen en hun wordt niet minder dan de volwassenen toegezegd de verlossing van de zonden door Christus' bloed en de Heilige Geest, die het geloof werkt.
Door zijn openbarend spreken trekt God, de Here, onder de mensen, de kring van zijn Verbond en in deze verbondskring, laat Hij zijn Woord bedienen in de ambtelijke prediking en dat bevestigen door de bediening van de sacramenten.
Op deze basis en op deze wijze vergadert Christus zijn gemeente uit het ganse menselijke geslacht, 'n gemeente ten eeuwige leven uitverkoren, door zijn Woord en Geest, in enigheid van het ware geloof, Zond. 21 Catech.
Hier is de prediking ingeschakeld in het kerkvergaderend werk van Jezus Christus. Ook Zond. 25 doelt daar op, wanneer daar een antwoord gegeven wordt op de vraag vanwaar het geloof komt, en dan gezegd wordt „Van de Heilige Geest, die . het geloof in de harten werkt, door de verkondiging van het heilig evangelie en het sterkt door het gebruik van de sacramenten."
Deze schriftuurlijke visie op de gemeente heeft dus tweeërlei aspect.
Enerzijds is zij te zien als de kring des verbonds, als het adres van de prediking en anderzijds is zij te zien als gemeente ten eeuwigen leven verkoren. In beide gevallen blijft zij het adres van de prediking en de bediening der sacramenten.
Het behoren tot de verbondsgemeente is, gelijk Calvijn er op gewezen heeft, ook een zekere verkiezing tot het heil, een bijzonder voorrecht, maar niet minder een grote verantwoordelijkheid.
Dit tweeërlei aspect mag in de visie op de gemeente als adres voor de prediking niet verwaarloosd worden.
Men mag de gemeente niet benaderen als een hoop min of meer toevallig daar aanwezige zondaren, die het Woord Gods horen. Een soort „toehoorders" dus, die in geen andere relatie staan dan die van het momentele contact met het gesproken woord. Wie het zo wil zien verliest het verbondsmatig karakter van de heilsopenbaring uit het oog. De prediker ondergraaft zelf het fundament, waarop hij staat en ontneemt aan zijn woord de klem die het hebben kan juist omdat God de gemeente in Zijn verbond betrokken heeft in Zijn beloften en eisen.
Juist omdat God het adres van de gemeente zó schrijft moet van Hem uit de noodzaak van bekering en geloof enz., aangedrongen worden. (Zie verder in deze artikelen).
De schatten van het verbond moeten aan het adres van de gemeente worden uitgestald, aangedrongen, aanbevolen en aangeboden worden. Evenmin als een notaris bij het openen van een laatste wilsbeschikking eigenmachtig wat anders lezen mag dan er staat of wat achterwege laten, evenmin mag in de prediking, als opening van Gods verbonds-testament, iets anders gezegd worden dan er geschreven is. Met dit verschil, dat het bij de notaris vooral op securiteit aankomt maar in de prediking aan het adres van de gemeente vooral het hoog gezag en de eeuwige waarachtigheid en heilige ernst van de Testamentmaker moet doorklinken.
Wie hier iets anders doet dan God, de Here wil, maakt zich schuldig aan wat God beoogd heeft en hij onthoudt de gemeente, waar zij recht op heeft.
Hij loopt daarbij ook gevaar dat hij de gemeente de juiste wegen voor het ontvangen van Gods heilsschatten onthoudt en haar misleidt.
Wanneer onder dit dubbele aspect van de schenking van de belofte en haar deelachtigmaking, anders gezegd onder het gezichtspunt van wat de gemeente in Christus heeft en de toe-eigening daarvan door de Heilige Geest, die het geloof werkt, de gemeente niet gezien wordt, komt de zeer bijzondere positie waaronder zij staat niét tot haar recht.
In het bovengenoemde is ook de eenheid van de gemeente gegeven als adres voor de prediking. Men mag haar niet willekeurig opsplitsen in verschillende groepen naar leeftijd, ontwikkeling, sociale positie of wat ook. Men sprak wel van jeugdpreken, bejaardenpreken, boerenpreken, soldaten- en studentenpreken. Soms ook van dorpspreken en stadspreken. Het zijn vooral onze Oosterburen geweest, die zich in het verleden nogal eens schuldig gemaakt hebben aan deze splitsingen, die de eenheid van het adres van de gemeente tekort doen.
Hiermede is uiteraard niet gezegd dat met de verscheidenheid onder de leden der gemeente geen rekening mag worden gehouden en dat er wel eens een accent in de preek valt dat een bepaalde groep betreft maar daarmede is de eenheid van de gemeente niet doorbroken.
Wie de gemeente benadert als was zij een zendingsgebied, verliest ook haar bijzonder voorrecht uit het oog, evenals hij dat doet die zich in de prediking alleen tot het kringetje van het uitverkoren volk richt en voor de rest geen oog heeft.
Telkens zal wie preken mag zich weer moeten herinneren welk adres God, de Here in de heilsopenbaring gegeven heeft, welke inhoud Hij daaraan gaf en de gemeente behoeft dat zij beseffe dat de Here haar aanspreekt in haar bijzondere positie.
Er is echter nog meer. Wij hopen dat te zien.

Kremer

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen