Boekbespreking

Dr. H. Mulder: Spoorzoeken in bijbelse landen. Nr. 3 van de serie „Zicht op de Bijbel". Uitgave Buijten en Schipperheijn, Amsterdam. Prijs ƒ 13,90.
De auteur van dit boek was van 1966 tot 1968 docent in de Nieuwtestamentische vakken aan de Theol. Hogeschool te Beiroet, in Libanon.
In dit boek heeft hij allerlei gegevens, die hij over het oosterse leven verzamelde, op een inderdaad boeiende wijze verwerkt.
In negen hoofdstukken biedt hij gegevens over Libanon, zoals het in de Bijbel voorkomt en in 25 hoofdstukken geeft hij kanttekeningen op het Nieuwe Testament.
Dr. Mulder maakt door zijn kanttekeningen vele teksten en situaties uit de Bijbel veel duidelijker. De Schrift komt dichter bij de lezer staan door het speurwerk van deze Spoorzoeker.
In dit verband is het een goede gedachte geweest een lijst van teksten op te nemen, die in dit boek aan de orde komen.
Men behoeft het niet met elke verklaring eens te zijn om de dit boek te kunnen waarderen. Eén voorbeeld: Simon, zoon van Johannes (in Joh. 21:15-18) zou betekenen volgeling, geestelijke zoon van Johannes. De vragen op hem afgevuurd, zouden daardoor een diepere betekenis krijgen. Hoe ook - een boek dat stimuleert tot nadenken.

J.H.V.

J. Kamphuis, J.P. de Vries en A.J. Verbrugh: De waarde van het woord. Uitgeverij De Vuurbaak, Groningen, prijs ƒ 18,90.
Dit voornaam uitgevoerde boek is opgedragen aan de heer P. Jongeling bij zijn afscheid als hoofdredakteur van het Nederlands Dagblad. Het wil de historische lijn laten zien die er in 150 jaar christelijke journalistiek is op te merken.
Prof. J. Kamphuis tekent op indringende wijze de journalistieke arbeid uit de oude Chr. Geref. Kerk. De heer de Vries laat de ontwikkeling van „kerkblad tot dagblad" zien. Dr. A.J. Verburgh schetst de betekenis van de gereformeerde journalistiek voor de politiek.
De schrijvers geven elk over hun eigen onderwerp interessante en gedetailleerde gegevens en laten ons een bepaalde sector van het christelijke leven van de laatste honderd vijftig jaar zien.
Met belangstelling en geboeid heb ik dit boek gelezen.
Jammer dat het zo door en door vrijgemaakt is en dat volgens de schrijvers - al wordt dit nergens uitdrukkelijk gezegd - de lijn van de vorige eeuw en van de Afscheiding doorgetrokken wordt naar en voortleeft in de Geref. Kerken (vrijgemaakt). Afgedacht van dit bezwaar: in dit boek wordt ongetwijfeld gewezen op een stuk geestelijke volkskracht, dat we maar al te zeer gaan missen.
In ieder geval: het boek beantwoordt aan de titel, want de waarde van het woord, genormeerd aan het Woord, wordt duidelijk aangewezen.
Hartelijk dank voor de uitgave, inzonderheid voor de fraaie historische bijdrage van dat de bijbel beter doet verstaan.

J.H.V.

Dr. G.A. Lindeboom: Descartes en de kerk. J.H. Kok B.V., Kampen 1973, 64 p., prijs ƒ 7,50.
In een woord vooraf schrijft de auteur hoe hij tot zijn studie over Descartes en de kerk is gekomen: in het kader van een bredere studie over Cartesius en de geneeskunde stuitte hij op zijn algemeen-wijsgerige en godsdienstige inzichten en op hun confrontatie met die van leidende figuren in de kerken van Rome en van de Reformatie. Een detailstudie daaraan gewijd, wordt nu gepubliceerd. Daarvoor kunnen we dankbaar zijn. Het onderwerp verdient het. Descartes heeft in de geschiedenis van het Westen diepe sporen getrokken, vooral ook op het gebied van kerk en theologie. De vaderlandse kerkgeschiedenis vermeldt daarvan het een en ander en ook de geschiedenis van het wijsgerig denken in het Westen is voor een groot deel bepaald door deze wijsgeer. In zijn opstel over Descartes komen heel wat kwesties aan de orde. De wijsgeer had immers een zeer brede belangstelling. Maar met zijn inzichten omtrent de autonomie van de rede bleef hij een gelovig, practiserend katholiek die alle geruchten omtrent belangstelling voor het calvinisme beslist ontkende en zich min of meer geroepen voelde om zijn wijsgerige talenten in dienst te stellen van de kerk, waarmee hij tot geen prijs in conflict wilde geraken. Op dit vlak liggen zijn uiteenzettingen omtrent de godsbewijzen en de onsterfelijkheid van de ziel. Ook wat betreft de leer van de wezensverandering in de eucharistie gaf Descartes zich moeite om met de leer van de kerk in overeenstemming te blijven. Deze relatie bleek tenslotte van belang in zijn ontmoeting met Anna Maria van Schurman en in zijn breuk met de gereformeerde theologen.
Het boekje van dr. Lindeboom kan bij een eerste oriëntering omtrent Descartes en zijn verhouding tot het kerkelijke leven van zijn dagen een goede dienst bewijzen.

A.[Apeldoorn], W. van 't S.

H.J. Hegger: India, land van tranen. Uitgave van de Stichting Reformatorische Hulpaktie „Woord en Daad" (Adres: Postbus 115 te Velp. 172 blz. Prijs: ƒ 9.50.
In dit boek geeft ds. Hegger een verslag van een reis die hij maakte naar India. Hij ging naar dit land om te onderzoeken, hoè daar het beste hulp verleend zou kunnen worden.
Het is haast onbegrijpelijk - als we daarmee mogen beginnen - dat dit boek, keurig uitgevoerd, gedrukt op prachtig wit papieren voorzien van tal van foto's, wordt aangeboden voor een prijs die nog beneden een tientje blijft. Dit is te meer verwonderlijk, als we bedenken, dat van ieder verkocht exemplaar een bedrag van niet minder dan ƒ 6,— ten goede komt aan daadwerkelijke hulp aan mensen in India via de Stichting „Woord en Daad". Dit alleen al betekent een stimulans om dit boek aan te schaffen. Hoe het geld dat ontvangen wordt, ook door de verkoop van dit boek, besteed wordt, wordt voldoende in het boek zelf verantwoord. We mogen dankbaar zijn, dat hier op zo'n verantwoorde wijze wegen geopend werden om iets van de geweldige nood in India te lenigen. Wie iets beseft van de welvaart waarin wij leven zal graag - ook door zich dit boek aan te schaffen - iets bijdragen aan dit mooie werk van hulpverlening.
Bovendien ontvangt u dan een boek waarin ds. Hegger op een boeiende wijze zijn ervaringen in India vertelt. Zoals van de schrijver verwacht mag worden, gaat hij in op allerlei religieuze achtergronden. We krijgen in het boek een beeld van de situatie van de Rooms-Katholieke Kerk in India, maar ook van wat het Boeddhisme en het Hindoeïsme bedoelen. De vorm die ds. Hegger voor zijn boek gekozen heeft - de vorm van het reisverslag - heeft het voordeel, dat het boek zo stellig een levendig karakter krijgt. Het nadeel is, dat op bepaalde punten minder diep wordt ingegaan dan bij een andere opzet mogelijk geweest was. De verschillende in het boek opgenomen interviews hadden dan ook meer een eenheid met het hele boek kunnen vormen dan nu het geval is.
Iedere kritische opmerking valt evenwel in het niet bij de vele goede kwaliteiten van dit boek, waaronder het doel van de uitgave van het boek zeker niet in de laatste plaats te noemen is.

J.P. Versteeg

Dr. J.S. Postma: Cultuurgeschiedenis en Christendom. Wever, Franeker 1973, 125 blz., prijs ƒ 9,90.
Aanleiding tot het schrijven van dit werkje was het feit dat er voor de hogere klassen van het V.H.M.O. geen leerboek cultuurgeschiedenis van het christendom bestaat. Het boekje is ontstaan aan de Rijksscholengemeenschap te Harlingen, „bij wijze van spreken „in de klas" en in samenwerking met daarvoor in aanmerking komende leerlingengroepen". Maar niet alleen aan de scholen bleek behoefte te bestaan aan iets dergelijks. Velen vragen naar de samenhang van christendom en cultuur, nu er zo veel wordt afgebroken waarvoor niets anders in de plaats komt. Aan hen die zich willen bezinnen op deze gang van zaken wordt in dit boekje een hulpmiddel geboden. Het eerste hoofdstuk biedt een overzicht, in 17 blz. bij wijze van algemene inleiding op het thema cultuurgeschiedenis. Het is een greep slechts uit het vele materiaal. Niet duidelijk wordt, waarom deze greep geschiedt onder het opschrift: cultuurgeschiedenis van het christendom. Het laatste komt immers in deze bladzijden niet of nauwelijks ter sprake. In het tweede hoofdstuk tracht de schrijver het eigene van het christendom onder woorden te brengen. Hij doet dit door eerst enkele oudtestamentische basisbegrippen te formuleren, die dan tevens de basisbegrippen zijn van het „eigen christelijke" gedeelte van de bijbel; een en ander vond zijn neerslag in de apostolische geloofsbelijdenis. Vervolgens wordt in enkele bladzijden uiteengezet hoe het christendom onder Constantijn een zegevierende godsdienst werd, de christianisering der germanen komt daarop aan de orde, gevolgd door een schets van de middeleeuwen. De nieuwe tijd (hoort daarbij de moderne devotie en wat de schrijver vermeldt over het concilie van Constants?) wordt getekend in 25 blz., terwijl de laatste 25 gebruikt worden om een overzicht te geven vanaf de contra-reformatie tot op heden.
Het boek is een greep naar schematisering van de geschiedenis met het christendom als beheersende factor, daarom soms verhelderend, wel vereenvoudigd, daarom soms ook wat oppervlakkig. Het kan desondanks een leidraad zijn bij het middelbaar onderwijs in de hand van een leraar die over bredere informatie beschikt.

A.[Apeldoorn], W. van 't S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen