„Priesterlijke prediking"

De inhoud
In dit boek van 139 pagina's zijn twee oraties, drie series artikelen en één groot artikel opgenomen, „door vriendenhand verzameld en bewerkt (zonder aan de inhoud iets te veranderen)", zoals de op de omslag te lezen staat.

Allereerst treft men in dit boek aan de rede, die prof. Kremer gehouden heeft bij de aanvaarding van zijn ambt als hoogleraar. Die rede „Geestelijke leiding in de prediking" bewees destijds reeds hoezeer hier een man aan het woord was, die wist wat preken was. Deze goed bestudeerde rede had een duidelijk praktische spits. Het was het resultaat van gerijpte ervaring en het gaf tegelijk aan hoe deze hoogleraar de prediking zag en hoe hij de preekkunde zou doceren.
Deze rede is uitverkocht. Nog altijd behoort deze rede tot de literatuur, die de studenten hebben te bestuderen. Alleen om deze reden reeds was een herdruk nodig.

Ook de laatste rede „Prediking en Ethiek", niet bij een gewone uitgever verschenen, maar gedrukt voor rekening van het Curatorium, heeft een plaats gekregen in dit boek. Juist omdat ook deze rede handelt over een bepaald facet van de prediking.
Dit is immers de dragende gedachte van dit boek: het handelt over de prediking.
De samenstellers zeggen in hun „Verantwoording" dat gekozen is voor één bepaald, belangrijk en karakteristiek thema: de prediking. Kremer heeft in de loop van een halve eeuw veel gepubliceerd - niet direct boeken, maar wel vele artikelen. Niet in het minst in ons eigen kerkelijk orgaan, waarvan hij al meer dan 45 jaar medewerker is. Zijn vroegere catecheet, prof. J.J. v.d. Schuit, destijds predikant te Kampen en consulent van Zwolle, en later zijn leermeester en bevestiger, had een fijne neus en wist Kremer voor ons blad te strikken. Dat is een goede strik geweest tot vreugde en zegen van vele lezers en tot bouw van ons kerkelijk leven.
Daarom zijn in dit boek ook drie series opgenomen, die enkele jaren geleden in „De Wekker" zijn gepubliceerd nl. „Het adres van de preek" (najaar 1970); „Wat beïnvloedt de preek?" (lente 1968) en „De prediking in de belijdenis" (lente 1974) alsmede een artikel uit „Ambtelijk Contact" over „Het gericht in de prediking".

Het is een goede zaak dat deze artikelen, neerslag van theorie en praktijk, niet verborgen blijven in de oude jaargangen van ons blad en dan altijd moeilijk hanteerbaar, maar nu aan de vergetelheid ontrukt en onder handbereik zijn. Artikelen, waarin duidelijk uitkomt hoezeer de prediking de nu 80-jarige prediker ter harte ging en hoe hij over de verschillende facetten van de prediking heeft nagedacht.

De betekenis
Dit brengt me tot de vraag naar de betekenis van deze bundel en in breder kader naar de betekenis van het werk van Kremer in het algemeen.
Deze bundel is door de commissie niet samengesteld en door het Curatorium niet aangeboden als eerbewijs aan de gouden jubilaris zonder meer. Ongetwijfeld is dit mede een motief tot de opdracht van deze uitgave geweest. Maar als de inhoud als zodanig niet van betekenis was zou dit eerbewijs toch te groot en te riskant zijn geweest.
Deze bundel is een goede, sterke bijdrage tot de bezinning over de prediking.
Er wordt over de prediking heel veel gesproken. Begrijpelijk, want de prediking is nog altijd het hoofdbestanddeel van de eredienst. Alles cirkelt uiteindelijk om de prediking.
De invloed van de prediking is niet te onderschatten.
Het behaagt God door de dwaasheid van de prediking zalig te maken hen, die geloven.
Tegelijk gaat er van de prediking een niet statistisch vast te leggen, maar daarom niet minder belangrijke vorming of niet-vorming uit de gemeente.

In deze bundel laat de emeritus-hoogleraar in de homiletiek (preekkunde) weten hoe hij de prediking ziet. Dat is geen particuliere mening. Hij vertolkt hier de schriftuurlijke visie en sluit zich nauw aan bij de reformatorische belijdenis. De serie over „De belijdenis in de prediking" maakt duidelijk dat hij de belijdenisgeschriften is doorgekropen en dat hij congeniaal met de opstellers, met de kerk der Reformatie, laat zien welke waarde de prediking heeft.
De betekenis van de prediking moet vooral in haar priesterlijk, geestelijk, bevindelijk karakter worden gezocht.
Wat Kremer in deze bundel telkens weer laat uitkomen - het is de rode draad, die door heel zijn werk loopt - is het accent op de trinitarische prediking, de prediking van het werk van Vader, Zoon en Heilige Geest. Dat is - ik zou haast zeggen - het katholieke karakter van de prediking.
In dit boek wordt echt niet gepleit voor een chr. geref. prediking. Het is in deze rubriek de jaren door betoogd: wij berijden geen stokpaardjes en hebben geen specialiteiten. Maar prediking naar Schrift en belijdenis, de geestelijke, de trinitarische, de priesterlijke prediking dat is de katholiek-gereformeerde, de christelijke gereformeerde prediking.
Dat komt in deze bundel duidelijk uit en dat is haar betekenis voor eigen kerkelijk leven en voor daarbuiten.

Ik mag hier wel verklappen dat enkele jaren geleden een geref. bondspredikant me er reeds op attendeerde dat een bundeling van geschriften en artikelen van prof. Kremer door hem zeer zou worden toegejuicht.
We mogen dankbaar zijn dat op deze wijze op schriftuurlijk-reformatorische wijze over de prediking gedacht en geschreven is door Kremer, waarbij tegelijk de winst van de Nadere Reformatie is verwerkt.
In vele opzichten wordt duidelijk dat de priesterlijke prediking heel iets anders is dan de gemoedelijke „gestalten"prediking, de prediking die de christen in het middelpunt plaatst, terwijl juist in de priesterlijke prediking aan de geestelijke vragen alle aandacht wordt gegeven en duidelijk uitkomt dat er aan de gemeente in deze prediking geestelijke leiding wordt gegeven.
Het werk van prof. Kremer is mede een schakel geweest tussen twee periodes in ons kerkelijk leven; de periode van het isolement èn die van liet zien van de roeping naar buiten.
In een overgangstijd heeft Kremer de winst van vorige perioden trachten te behouden en door te geven en tegelijk een open oog te hebben voor het staan in een andere tijd tegen welks achtergrond de prediking wordt gebracht.

De uitwerking
Men zou willen dat dit boek nog eens ernstig bestudeerd werd en dat dienovereenkomstig in al onze kerken en daarbuiten gepreekt werd. Dat is voor onze kerken zelf van betekenis.
Wanneer overal in de prediking de door Kremer aan de orde gestelde elementen worden verwerkt, dan maakt die prediking geen verwijdering, maar bindt die prediking samen en wordt het gemeentelijke leven er door gebouwd.
Telkens weer is de vraag naar deze prediking in alle delen van het land en van het kerkelijk leven te beluisteren.
Dit zou ook voor de gereformeerde gezindte van grote betekenis zijn. Deze prediking verenigt. In deze priesterlijke prediking herkennen we het werk van Gods Geest en daarom herkennen we daarin elkaar als we door die Geest worden geleid.
Laten alle predikanten en a.s. predikanten, maar ook onze ouderlingen en belangstellende gemeenteleden van deze mooie bundel kennis nemen. Het is een goede leidraad bij preekbespreking of als critische vragen over de prediking worden gesteld.

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen