Onze zwakheid - hun kracht

Een reactie
Het is voor een schrijver in een weekblad (en van boeken) altijd prettig om reacties te ontvangen op wat hij te berde brengt. Het bewijst in ieder geval dat zijn - tegenwoordig moet je zeggen - machinevruchten gelezen worden.
Gelukkig blijkt dat soms meer het geval te zijn dan de schrijver, in dit geval ondergetekende, zelf vermoedt.
Eind vorig jaar schreef ik enkele artikelen over de Charismatische Beweging. Verschillende brieven ontving ik naar aanleiding van die artikelen. Een er van kwam zelfs uit Canada. Dat is al weer verscheidene weken geleden. Eerst meende ik deze brief persoonlijk te beantwoorden, maar bij nadenken is de zaak, die in deze brief aan de orde werd gesteld, toch van algemeen belang. De schrijfster signaleert een zaak, die niet alleen in haar gemeente, maar ook in Nederland in vele gemeenten wordt waargenomen.
Daarom dit artikel als een late reactie - maar er is altijd zoveel te schrijven en te verwerken! - op een met aandacht gelezen brief.

De gewone gang
M'n correspondente, twintig jaar geleden geëmigreerd, tekent haar eigen opvoeding en kerkelijk leven. En vergelijkt daarmee het gemeentelijke leven, zoals het reilt en zeilt.
M'n familie, waarin ik terecht ben gekomen, zijn trouwe kerkgangers, zoals ik gewend was; maar nooit één keer zullen zij spreken over de geestelijke omgang met God. Dat is vrome praat, daar loop je niet mee te koop, zeggen ze. Zondags gaan we naar de kerk. Dominee doet het woord en alle mensen zitten daar anderhalf uur. De kerk gaat uit; er wordt gezellig gepraat; we rijden naar huis, drinken koffie, eten, slapen enz. Is dat de manier zoals Paulus het gemeentelijke leven heeft bedoeld? Wordt de gemeente zo samengevoegd? Is dit samenbindend of opbouwend?
Waar is het samenbindende geloofsleven in onze kerken en het leven daarbuiten?
Elke zondag belijden wij: ik geloof de gemeenschap der heiligen. Maar waar is die gemeenschap op gegrond: op samen koffie drinken?
Als een reactie op de preek wordt meegedeeld - een geestelijk woord - dan wordt gezegd: Piet Pietersen was niet in de kerk. Toch mag ik geloven dat de mensen het serieus nemen en zelf vechten voor hun kerk en de gereformeerde leer.
Zo tekent deze zuster met enkele zinnen de gewone gang van de levens van honderden kerkleden. Ja, zo gaat het - in Canada, in Nederland, in Zuid-Afrika; zo gaat het in de Free Reformed en de Chr. Geref. Kerk, en in de Geref. Gemeente en in de Oud-Geref.- Gemeente.
Het is allemaal zuiver in de leer; rechtzinnig willen we zijn en blijven; de ketters ruiken we op een afstand, maar . . . . de warmte, de liefde, de beleving, het in vlam staan voor de Here en Zijn dienst, het getuigen: waar wordt dat nu gevonden?
Misschien begrijpt u waarom dit geschreven werd na de artikelen over de Charismatische Beweging. Wat is de kracht van deze beweging? Waarom zoeken diverse kerkmensen deze beweging? Is deze actie soms een reactie op een koud kerkelijk leven? Is dit de nood van de kerk, die de mens doet hunkeren naar verandering?
Of anders gezegd - en ik zeg het nu met eigen woorden - is de zwakheid van de kerk niet de kracht van de Charismatische Beweging?
Leggen zij niet de vinger op de wondeplek, op een duidelijk geestelijk tekort? Ik geloof dat we dat volmondig toe moeten stemmen.
De deelnemers aan de Vormingscursus 1974- 1975 weten dat ik aan het slot van de vierde les over de Charismatische Beweging toelichtte:

Onze houding tegenover de Charismatische Beweging zal niet moeten bestaan in uitsluitend kritiek op hoogmoedige wijze geuit.
Laten we beginnen met vele gebreken en onvolkomenheden te erkennen; er is in vele opzichten een leven beneden de stand van de kerk.
Nodig is een volop beleven van wat we belijden; een doorbraak van bestaande verkeerde gemeentelijke en kerkelijke verhoudingen; bovenal een rijke werking van de Heilige Geest. Confrontatie met de Charismatische Beweging moet het gebed daartoe vermeerderen.

Manco's in geloof, hoop en liefde
Inderdaad - we leven vaak beneden onze stand.
Dat is de kracht van de Charismatische Beweging. Overigens betekent dat niet dat daar alles echt is en op hoog niveau staat of blijft staan. Insiders weten daar ook het een en ander van te vertellen. Het valt immers niet mee om geestelijk altijd op je tenen te lopen. Vlees en wereld spelen overal een rol, in alle gemeentelijke, kerkelijke en christelijke verhoudingen. Maar dat is geen reden om ons bij de stand van zaken neer te leggen en te denken dat het nu eenmaal altijd zo geweest is en dat we er toch niets aan kunnen doen.
Wat in de brief uit Canada gesignaleerd werd, is helaas karakteristiek voor veler leven.
We zijn wel kerk en gaan nog wel naar de kerk, maar de vorm lijkt het te winnen van het wezen.
Daar is in Nederland allereerst al de kerkgang zelf. Gaan we nog twee keer? Hoevelen willen met één keer volstaan?
Binnenkort is er in vele kerken weer Openbare Belijdenis des geloofs. Maar hoeveel overwegingen gaan daar niet aan vooraf in kerkeraden. En hoevelen worden niet toegelaten tot deze Openbare Belijdenis onder het motief: geen vrijmoedigheid om af te wijzen.
Daar begint de innerlijke slijtage al.
En dan de preek.
Naar de kant van de prediker en naar de kant van de gemeente moeten hier vragen worden gesteld.
Gloeit de preek van warmte en bewogenheid? Staat de prediker zelf achter de prediking en merkt de gemeente dat? Of is het een plichtmatig verhaal, dat ambtshalve wordt gegeven, maar waarin niets gebeurt en waardoor ook niets gebeuren kan?
En luistert de gemeente met een heilbegerig hart? Begeert ze geestelijke leiding uit de prediking te ontvangen of zit ze alleen maar als supporters op een tribune om te zien hoe de man in het zwart op de preekstoel het er weer afbrengt?
Raakt de preek de harten en wordt er over nagepraat; neen niet over de wijze waarop de dominee het bracht, maar over de inhoud, de spits, de boodschap? O ja - het gebeurt nog wel; maar is het algemeen?

Breder gesteld: beleven we inderdaad wat we belijden? Geloven is meer dan een stel waarheden onderschrijven.

In Efeze waren ze puur rechtzinnig - Openbaring 2 - maar de Verhoogde Christus had tegen deze gemeente dat ze haar eerste liefde had verlaten.
Schort het daar niet aan en zoeken missers van deze liefde daarom de beleving van deze liefde op andere wijze?
De kerk wordt bruid van de Here Jezus Christus genoemd. Maar verlangt de bruid naar de bruidegom? Is er een echt Adventsverlangen? Leven we bij de gedachte aan Christus' wederkomst?

Ik heb grote bezwaren tegen de gedachtengang van Hal Lindsey - zoals de cursisten van dit jaar weten - maar ik zou wel willen dat de tekenen der tijden ons wat meer bezig hielden en ons drongen tot een verwachtend, uitziend leven, zoals de bedoeling van deze signalen is.
Maar o we zitten zo vast in ons aardse gedoe; in onze wereldse en kerkelijke beslommeringen.

We hebben het nog zo goed en we weten het nog zo goed . . . .
We kibbelen en ruziën, we polariseren en relativeren rustig verder. En als een dominee onder doodse stilte uit de grond van zijn hart bidt aan het eind van een zondag: Kom, Here Jezus, ja kom spoedig, kijkt de gemeente hem aan met een gezicht alsof ze zeggen wil: meen je dat nu echt; we zouden schrikken wanneer dat gebed verhoord werd.
Er is een tekort aan geloof, aan hoop en aan liefde.

Dat is onze zwakheid en althans naar buiten de kracht van de door ons afgewezen Charismatische Beweging.

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen