De nieuwe oecumenische zendingsstrategie (III, slot)

Het christo-marxisme
In dit laatste artikel over het boek van de Tübinger hoogleraar dr. Peter Beyerhaus wil ik nog iets weergeven uit zijn boek „Aufbruch der Armen".
In het vorig artikel werd opgemerkt, dat de vraag gesteld moest worden of wij in de oecumenische kringen te maken hebben met theologische arbeid of met een theologisch ingeklede ideologie. Om daarop antwoord te geven, moet nog gesproken worden over het christo-marxisme, een synthese tussen christendom en marxisme. Vele leidinggevende oecumenische figuren hebben zich de communistische of marxistische kijk op de geschiedenis eigengemaakt. De wereld, aldus deze beschouwing, is verdeeld in twee klassen: in onderdrukkers en verdrukten. De onderdrukking en de uitbuiting is de „zonde", waaronder het mensdom gebukt gaat.
Als wij horen spreken over „tekenen van het rijk", moeten wij weten, wat de oecumenici ermee bedoelen. Zij vullen het in als politieke verandering van structuren. Wij moeten - aldus deze redenering - op weg gaan naar een humane(re) maatschappij, waar christenen en niet-christenen zich voor moeten inzetten. Op deze wijze worden bijbelse begrippen gekoppeld aan een humanistische ideologie. In dit verband wil ik de lezer opmerkzaam maken op een studie van de Stuttgarter predikant Wolfgang Borowsky: „Die „neue Welt" - Vorspiel der Holle. Biblische Betrachtung zur antichristlichen One-World-Bewegung in der Hoftnung auf Jesus Christus." Borowsky heeft zijn boek opgedragen aan de belogen en verraden volkeren en aan de vervolgde kerk, de auteur ziet de „nieuwe wereld" als een voorspel van de hel en geeft vanuit de Bijbel op dit antichristelijk streven een antwoord.
Wij moeten, zo wordt beweerd, „samen op weg" gaan - en nu keer ik terug naar het boek van Beyerhaus - naar één wereld. Welke rol spelen de armen in dit op weg zijn? „Zij zijn „zalig", omdat zij naar gerechtigheid smachten en hopen op bevrijding," zoals wij dat kunnen lezen in de officiële stukken van „Melbourne".
„De armen, ja, de armen alleen kunnen de volledige betekenis van het kruis van Christus verstaan."
Julia Esquivel is een opperbouwwerkster onder de „campesinos" - de krottenbewoners en landarbeiders van Guatemale. Zij zei in Melbourne: „De komende verwerkelijking van een nieuwe mens wordt aangegrepen en tegelijk verkondigd met het komen van een nieuwe aarde en een nieuwe maatschappij. Jezus Christus . . . toont ons, dat de heilsgeschiedenis samenvalt met de geschiedenis van de wereld der mensen. Israël is slechts een voorbeeld. Voor ons zou Israël Zimbabwe, El Salvador, Nicaragua of Guatemala kunnen zijn . . . Jezus is aanwezig en handelt onder het volk als de lijdende Knecht Gods of als de gekruisigde Koning."
In de „Mis van het volk van Nicaragua" wordt onze Heiland bezongen als: „Christus, de 'arbeider".
De vermoorde bisschop Oscar Romero is voor velen een symbool van de lijdende knecht - Gods.

Verandering van structuren
Prof. Beyerhaus stelt in zijn boek de vraag wat er moet gebeuren, nadat de bestaande structuren zijn veranderd. Wat moeten wij denken van de „machten en overheden" waarover de Bijbel spreekt.
„Melbourne" ziet deze machten als politieke, economische en sociale uitbuiting, racisme en militarisme. Maar het communisme, het socialisme en atheïstisch humanisme worden daarbij door „Genéve" niet genoemd.
Het Rijk Gods, zo merkt Beyerhaus op, zal echter in zijn volheid komen, wanneer Jezus Christus in Zijn heerlijkheid zal verschijnen. Dat Rijk is niet afhankelijk van mensen, maar van het apocalyptisch ingrijpen Gods.
Ook de antichrist bouwt aan zijn rijk. Gods - kinderen zullen delen in de vergeving der zonden en in de vernieuwing van het leven. De ideologische utopieën daarentegen zullen door wetenschappelijke analyses en politieke methoden verwerkelijkt dienen te worden. Hierbij spelen de bevrijdingsoorlogen een betekenisvolle rol.
Deze antichristelijke opmars moeten wij onder kennen als een ideologie.
Omverwerping van structuren brengt uiteindelijk geen oplossing, want de slaven van nu, zullen de tyrannen van morgen zijn. De geschiedenis heeft dit maar al te vaak geleerd.

Samen op weg?
Het streven van de Wereldraad van Kerken is om de oecumenici en de zgn. evangelicalen bij elkaar te brengen, teneinde te kunnen spreken van een volledige oecumenisering. De oplossing schijnt vlug gevonden te zijn: beide groeperingen hebben elkaar immers nodig? Wat de evangelicalen met de mond verkondigen, doen de oecumenici door middel van de sociale actie.
In „Melbourne" heeft de kontekstuele methode de plaats ingenomen van de psychotechnische methode van de groepsdynamische experimenten, waarover ik in het eerste artikel heb geschreven. De nieuwe zendings-strategie is er mede een oorzaak van, dat de oecumenisch gezinden en de evangelicals het de laatste tijd zo goed met elkaar kunnen vinden. Over en weer groeit er meer begrip voor elkaars meningen.
Niet ieder deelt deze ontwikkeling. Eimert Pruim van „Kerk en Wereld" schreef onlangs: „Laten beide groepen maar ieder hun eigen wegen gaan, desnoods met wat botsingen. Als ik heel eerlijk ben, denk ik zelfs dat de God van de evangelischen een ander is dan de mijne."
Het is mijn overtuiging, dat een samengaan van beide groepen onbijbels is, als de oecumenischen voortgaan op de heilloze weg, zoals ik dat in deze artikelen heb weergegeven aan de hand van het boek van prof. Beyerhaus.
Het alleen op-weg-gaan is dan zelfs bijbelse opdracht en geen „heilloze polarisatie" zoals men ons wil doen suggereren.

De nieuwe zendingsstrategie
Wij hebben te maken met een nieuwe zendingsstrategie.
De kerk moet deelnemen aan de vrijheidsstrijd en de armen worden uitgenodigd zichzelf te verlossen. Er moet geprotesteerd worden tegen sociale onderdrukking, politiek imperialisme en economische uitbuiting.
Het ziet er naar uit, dat, wanneer deze oecumenische gedachte veld wint, de oude bijbelse zending, ten einde moet komen. Er moet niet meer -een „theologiseren", maar een „strategiseren" plaatsvinden.
Canaan Banana, de methodistische predikant en vrijheidsstrijder uit Zimbabwe heeft eens geschreven: „Deelname aan de bevrijdingsstrijd is een heilige opdracht, die van het handelen Gods afgeleid wordt." In één van de sectierapporten van Melbourne lezen wij: „Ik schaam mij de revolutie niet, want zij is de kracht van het volk tot heil."
Hoe anders sprak Paulus: „Want ik schaam mij het Evangelie niet, want het is een kracht Gods tot behoud voor ieder die gelooft." {Rom. 1:16).
Als er in de wereld maar bevrijding plaatsvindt, dan spelen religieuze en wereldbeschouwelijke visies geen beslissende rol meer. Bij deze nieuwe zendingsgedachte is Jezus Christus het voorbeeld, dat inspireert tot deelname aan het menselijk worstelen om vrijheid. Wij kunnen ook zeggen dat Hij de inspiratiebron is tot een sociaal-revolutionaire inzet.
De nieuwe „zendings"aanpak kan herkend worden aan: eenheid, vrede en bevrijding.
Eenheid, vrede en bevrijding, wie zou daar niet naar verlangen? De vraag is echter hoe deze begrippen gevuld worden.
Beyerhaus: „Het rijk Gods moet verankerd liggen - aldus de oecumenici - in het politieke streven en strijden van mensen, maar het gevolg hiervan is, dat de christelijke toekomstverwachting door de ideologische utopieën versluierd wordt. Er is sprake van een „christianisering" van het Marxisme. De Bergrede wordt een soort „communistisch manifest"; de Lofzang van Maria verwordt tot een nieuwe Marseillaise.

Bijbelse opdracht
Prof. Beyerhaus heeft in zijn boek „Aufbruch der Armen" niet alleen de onbijbelse gang van zaken bij de oecumenische beweging geconstateerd; hij heeft ook de Bijbel laten spreken. Daarover tot slot nog enkele notities.
Als je de Bijbel van armen gesproken wordt wanneer zij geen helper hebben, dan wenden zij zich tot God als hun redder. Jezus ziet de armoede niet in de eerste plaats als het gevolg van een economische wanorde, maar als het gevolg van de zonde.
Het is de opdracht van de kerk de armoede van de wereld te bestrijden.
Aanwending van geweld om sociale veranderingen door te zetten is de kerk opgedragen noch toegestaan.
Gods volk moet in barmhartigheid over armen en ellendigen bewogen zijn.
Het is belangrijk kennis te nemen van de resultaten van een onpartijdig onderzoek, verricht door „Times-Magazine". Daaruit is vast komen te staan dat 65% van alle hulpprojecten door de evangelicalen wordt verricht.
Als ik b.v. luister en kijk naar het IKON, dan krijg ik de indruk, dat de oecumenischen alle sociale ellende moeten bestrijden en dat zij dan ook de enigen zijn. Het „Times-Magazine"- onderzoek leert wel anders.
In het Evangelie naar Mattheüs lezen wij: „En Jezus genas alle ziekte en alle kwaal. Toen Hij de scharen zag, werd Hij met ontferming over hen bewogen, daar zij voortgejaagd en afgemat waren, als schapen, die geen herder hebben." (Matth. 9:35-36).
En de apostel Paulus zegt tegen Agrippa:
„De Here zeide tot mij: Ik zend u, Paulus, om de ogen van dit volk en de heidenen te openen ter bekering uit de duisternis tot het licht en de macht van de satan tot God, opdat zij vergeving van zonden en een erfdeel onder de geheiligden zouden ontvangen door het geloof in Mij." (Hand. 26:18).
Het boek van prof. Beyerhaus „Aufbruch der Armen" is geschreven is grote bewogenheid en moed.
Mogen wij er onze winst mee doen. Het houdt o.m. in: een absoluut neen tegen de Wereldraad van Kerken en de Internationale Zendingsconferentie; en een bidden om en streven naar de Bijbelse eenheid, vrede en bevrijding, samen met allen, die buigen voor het onfeilbaar getuigenis van de Bijbel en die Jezus Christus in onverderfelijkheid liefhebben

Leiden, J. Boelema

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen