God en het lijden (4)

Door het werk van Christus is ons lijden van karakter veranderd. Dit moet nu goed uit de verf komen. Het is immers van levensbelang voor een gelovig mens dit goed te zien!
In het lijden, zoals het zich verbreid heeft over deze aarde, zagen wij de doorwerking van de goddelijke toorn over de zonde. Maar denk nu toch niet, dat het voor God een vreugde is die machten van ziekte, pijn, angst en ondergang hun gang te laten gaan.
Hier mogen we elkaar wijzen op het woord uit de Klaagliederen: „Immers niet van harte verdrukt en bedroeft Hij de mensenkinderen".
We mogen op grond van de Schriften spreken van een God, die lijdt onder het lijden van de mens. De bijbel tekent ons geen onbewogen God. Hij is zeer bewogen met de lijdende wereld.
En Hij heeft dit getoond in zijn Zoon Jezus Christus. Hij is de Ontfermer, die ons door zijn Zoon bevrijdt van zonde en schuld, van lijden en dood.
Het verdienstelijke van veel publicaties vandaag is, dat ze ons op die zeer bewogen God willen wijzen. Overigens worden we t.a.v. deze publicaties meteen erg voorzichtig.
U hebt kennis kunnen nemen van de artikelen van ds. P.N. Ribbers: „Waar is God en Wie is Hij eigenlijk?". U weet dus hoe in theologische publicaties gedachten ontwikkeld worden over het lijden, het mee-lijden van God, waarbij je je afvraagt: Wat blijft hier over van de bijbelse boodschap? Wat blijft hier over van de prediking, dat de Zoon van God als mens in onze plaats het lijden, de ziekte, de straf draagt?
Immers, als vandaag in veel publicaties sprake is van het mee-lijden van God met ons, wordt niet alleen bedoeld, dat God zeer bewogen is met de menselijke nood. En zeker wordt niet bedoeld, dat Hij zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft om aan het kruis de oorzaak van onze eeuwige honger en kommer, namelijk de zonde, weg te nemen.
Nee, men bedoelt dat God Zelf vrijwillig en weerloos deelneemt aan het lijden van de mensheid en van heel de schepping. En het beeld van deze mee-lijdende God komt dan vooral scherp uit in het evangelie van de Zoon. Het kruis van Jezus betekent dan ook een dieptepunt in Gods weerloosheid, in Gods lijden.
„God Zelf lijdt daar, weent daar, geeft zich daar in de dood op hoop van een nieuw leven met de mensen". Zo schrijft dr. H. Wiersinga er over in zijn boek „Verzoening met het lijden?". Typerend is de titel van één van de hoofdstukken in zijn boek: „Sympathie". Letterlijk betekent dit: het mee-lijden! In de Zoon lijdt God Zelf met ons mee.
Het lijden van God draagt uiteraard een ander karakter dan het lijden van ons mensen. Hij is niet zonder meer „lotgenoot". Hij neemt ons lijden op zich, vrijwillig, gekozen. Zijn lijden is „sympathiseren". Daarom tilt Hij er ook zwaarder aan. Hij is er niet aan gewend en kan er ook niet aan wennen.
Maar juist als „vreemdeling", als outsider ziet Hij mogelijkheden om het lijden te veranderen, op te heffen. Zijn sympathie is een macht tot vernieuwing. Zij inspireert ons om het lijden aan te vatten, te lijf te gaan.
Wiersinga gebruikt het beeld van de ontwikkelingswerker in een ontwikkelingsland. „Zo'n werker komt van buiten. Hij is buitenstaander. Maar tegelijk duikt hij als geen van de lokale bevolking in de problemen; kan ze vanwege de afstand beter zien, tilt er mogelijk zwaarder aan, maar kan er mogelijk ook beter mee overweg".
Zo kan hij iets betekenen voor de mensen daar, hen meenemen op een nieuwe weg. „Hij is feitelijk outsider en insider tegelijk".
Gedachten als deze gaan duidelijk terug op wat Dietrich Bonhoeffer schreef, de duitse theoloog die slachtoffer werd van het Hitlerbewind. Deze schreef in een brief d.d. 16 juli 1944: „God laat zich uit de wereld terugdringen tot op het kruis. God is zwak en machteloos in de wereld en juist zo en alleen zo is Hij met ons en helpt Hij ons".
Er zijn onderling variaties, maar hetzelfde thema klinkt vandaag telkens. In deze wereld is God de weerloze. Hij lijdt met ons mee. Maar Hij zal met zijn mee-lijden de overhand krijgen. Het kruis is een weg naar de opstanding. Op die toekomst mag de mens in zijn smarten hopen. Typerend is wat dr. H. Berkhof schrijft over Gods „weerloze overmacht".
Het zijn gedachten, die veel mensen vandaag aanspreken. Men vindt er de inspiratie in om waar mogelijk tegen het leed, het onrecht te strijden.
En toch komt hier de echte troost in gevaar. Stellig is God de bewogen God? In een bepaalde zin lijdt God met ons mee in ons verdriet. Het is goed dat daar de nadruk op wordt gelegd. De bijbel tekent ons geen God, die hoog boven de wereld in verhevenheid en onaandoenlijkheid troont. In Israëls geschiedenis is het gebleken: „In al hun benauwdheid was ook Hij benauwd . . . "
Maar als God dan iets aan onze benauwdheid gaat doen, doet Hij dit niet als de machteloze God.
Dr. B. Wentsel schrijft in zijn thans verschijnende dogmatiek, dat de grenzen van het bijbelse spreken over de lijdende God worden overschreden „als God wordt voorgesteld als een vermoeide grijsaard die weent bij de puinhopen van zijn schepping en als een machteloze geen oplossing voor de problemen weet".
Nee, als God wat aan ons lijden gaat doen, doet Hij dit als de machtige en overwinnende God.
De Zoon van God wordt mens. Hij gaat als mens in de plaats van mensen de weg naar beneden, de diepten in! Hij gaat de weg van het kruis. Hij ondergaat het gericht om onze zonden. Hij draagt onze smarten, onze ziekten.
Maar van het eerste begin af zien we door de lijdensgeschiedenis heen de heerlijkheid van God stralen!
Zo, langs deze weg van vernedering leidt God zijn Zoon en allen die in Hem geloven naar de glorie.
Zo verzoent God de schuld! Mensen horen uit de mond van Jezus de boodschap van de goddelijke vergeving. „Kind, uw zonden worden vergeven".
Zo overwint God de machten, die het mensenleven terroriseren! Waar Jezus komt, vluchten de duivelen, de boze geesten, weg. Jezus laat zich inderdaad als een weerloze de kelder van de dood indragen. De Zoon van God ondergaat als mens de dood totaal. Maar zo toont God zijn grootheid! En meer dan één keer klinkt op de lijdensweg van onze Here Jezus Christus de stem van de Vader uit de hemel. De Vader roept het uit, dat Hij zijn eigen naam zal verheerlijken, juist nu de Zoon de lijdensweg tot het einde toe gaat.
In dit artikel moet hier alle nadruk op vallen! God heeft door het kruis van zijn Zoon Jezus Christus getriumfeerd over alle machten, die ons benauwen!
Want de schuld is verzoend! Dat is de kern van het evangelie. Dat wordt in allerlei publicaties vandaag naar de achtergrond gedrongen. Plaatsvervangend heeft Christus voor ons genoegdoening geschonken aan Gods eisen. Hij onderging het oordeel in onze plaats. Nu mag voor allen die in Hem geloven het oordeel worden opgeheven. Nu is de heerschappij van de machten verbroken. Op de paasmorgen wordt de bevrijding van zonde en schuld, van duivel, ziekte, oorlogen, ellende en dood openlijk uitgeroepen!
Paulus schrijft in Colossenzen 2, dat God het bewijsstuk heeft uitgewist, dat door zijn inzettingen tegen ons getuigde en ons bedreigde. „En dat heeft Hij weggedaan door het aan het kruis te nagelen: Hij heeft de overheden en machten ontwapend en openlijk ten toon gesteld en zo over hen gezegevierd".
Inderdaad nu mag een gelovig mens weten, dat het lijden van karakter is veranderd.
We mogen weten van een overwinning, die reeds is behaald. De machten zijn verslagen. Hedendaagse publicaties willen aan de mens in z'n lijden hoop geven op een toekomst waarin Gods overmacht zal blijken. Het evangelie wijst ons op God, die door de dood en de opstanding van zijn Zoon de heerschappij van het lijden reeds heeft gebroken.
Het lijden is dus ook ten diepste geen straf meer. Wie met zijn schuld leerde schuilen achter het bloed van Christus, mag dit weten.
Christus droeg de straf. Vroeger werd wel eens gezegd: God straft de zonde maar één keer!
Dit mag onze troost zijn als we het lijden aan den lijve moeten ondergaan. Want in het leven van de gelovigen blijven de machten zich weren, al hebben ze nog maar een kleine tijd. Maar als God toelaat dat ziekte en leed u benauwen, houd het dan vast, dat Hij ons niet doet naar onze zonden en ons niet vergeldt naar onze ongerechtigheden.
Soms beleven leden van de gemeente, gelovige leden van de gemeente, hun lijden als een straf van God op een bepaalde, persoonlijke zonde. In deze artikelen zullen we aan deze nood niet voorbijgaan. Een volgende keer willen we daar met elkaar over spreken.
Maar zelfs als het waar is, dat ik in het leed dat mij treft iets van Gods ongenoegen moet ervaren! Zelfs als het waar is! Zelfs dan blijf ik met mijn schuld opgenomen in het eeuwige erbarmen van God, die mij wel kastijdt, maar die mij wil blijven aanzien in het verzoenende werk van zijn Zoon Jezus Christus! Hij hoort dan ook mijn schuldbelijdenis.
Door alles heen mogen we het weten: De machten zijn overwonnen! God heeft in Christus over het lijden getriumfeerd.
Er blijven geweldig veel vragen. In het volgende artikel willen we naar die vragen luisteren. Maar het ligt vast: „De straf die ons de vrede aanbrengt, was op Hem!" En Christus is onze Here! Hij heeft ons uit de slavernij van de machten bevrijd. Hij heeft ons betaald met zijn bloed. De machten kunnen ons niet meer scheiden van Gods liefde in Christus Jezus onze Here.

A.W. Drechsler

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen