Wat mag men van de komende synode verwachten? (II)

Men mag verwachten, dat de synode zich houden zal aan datgene wat in de kerkorde is overeengekomen ten aanzien van last en macht van deze kerkelijke vergadering.
Voor mij ligt een model-lastbrief, die door de scriba's van de particuliere synoden ingevuld dient te worden. De tekst van deze lastbrief verschilt niet zo heel veel van de tekst van een geloofsbrief, die de afgevaardigden meekrijgen naar de classis en van de classis naar de particuliere synode.
Ik wil voor de lezers van De Wekker zo'n Lastbrief overschrijven.

L.S. De particuliere synode van het. . . der Christelijke Gereformeerde Kerken heeft in haar vergadering van . . . 19. . . gehouden te . . . tot Afgevaardigden naar de Generale Synode die op. . . 19. . . te . . . zal gehouden worden, benoemd de broeders. . . met last en macht, om met de vergadering, op grond van Gods Woord, aangenomen Formulieren van Enigheid, Dordtse Kerkorde en verdere Synodale bepalingen onzer Kerken, alles te besluiten en uit te voeren, wat tot het werk van die vergadering behoort.
Zegene de Here Uw vergadering.
De Particuliere Synode voornoemd:
praeses,
scriba,. . .

Nu wil ik ter toelichting een paar opmerkingen maken, die voor het verstaan van de betekenis der synode van belang zijn. Men ziet, dat de afgevaardigden door de particuliere synode zijn benoemd. Of dit inderdaad altijd ook formeel zo gebeurt is een vraag, die ik liever onbeantwoord wil laten, zoals ik nu ook niet veel woorden meer wil wijden aan de procedure, die tot deze benoeming leidt. Slechts dit zij vermeld, dat de afvaardiging van een vergadering in staat moet zijn de kerken van het ressort te vertegenwoordigen, zodat langs déze weg de generale synode ook enigermate een representatief karakter heeft voor de kerken. Wil men de vervreemding tussen synode en gemeenten rechtstreeks en doelbewust in de hand werken, dan moet men zorgen, dat een afvaardiging geen weerspiegeling is van de kerken. Deze zouden zich in dit geval gemakkelijk kunnen bedienen van het argument: wat gaat ons de synode aan? Maar goed, daarover nu geen woord, óók omdat een benoeming van afgevaardigden nog niets zegt over de synode zelf. Wát is immers het geval?
De afgevaardigden komen als gezondenen van hun particuliere synode naar de plaats, waar de roepende gemeente hen bescheiden heeft. Zij verrichten daar enkele formaliteiten, als bijv. het kennis nemen van hun logies, het doorgeven van hun dieet, het opgeven van een telefoonnummer, voor hen die thuis bleven, voor het geval dat . . . De afgevaardigden zullen ook de bidstond bijwonen, die gehouden wordt aan de vooravond van de synode en die, gewoontegetrouw, geleid wordt door de voorzitter van de vorige synode. Daarna gaan ze naar hun slaapplaats, om de volgende morgen op de aangegeven tijd aanwezig te zijn, op de vergadering, die geen ander doel heeft, dan om de synode te constitueren. Een gemeente wordt geïnstitueerd. In het Frans spreekt men sinds de tijd der Reformatie over „dresser", aankleden van een gemeente, d.w.z. zij krijgt een kerkeraad en zo vertoont zij zich als gemeente.
Een synode daarentegen wordt niet geïnstitueerd, maar geconstitueerd, dat wil eenvoudig zeggen: zij wordt samengesteld, uit elementen, die aanwezig zijn. Er wordt een moderamen gekozen, natuurlijk heeft dan de voorzitter van de roepende kerk reeds zijn toespraak gehouden, en dit moderamen heeft de taak om te regelen: persé niet om te regéren, want moderari is geen regere, zoals de latijnen het zeiden. Moderari is veeleer matigen, regelen, bijstellen, en zorgen dat de „actie", zoals het oudtijds werd genoemd, goed kan verlopen. Het moderamen regeert dus niet, het functioneert slechts om de synode echt in actie te laten komen. Want om haar gaat het.
Wanneer aldus de synode geconstitueerd is zijn er in de strikte zin geen afgevaardigden meer. Zij hebben geenszins hun identiteit opgegeven, maar zij hebben wél een opdracht gekregen, die geheel en al verschilt van alle mogelijke andere bijeenkomsten en vergaderingen. Ze hebben namelijk last én macht, d.w.z. een opdracht, die in vertrouwen aan hen gegeven wordt om mét de vergadering alles te besluiten en uit te voeren wat tot het werk van die vergadering behoort.
Dit treft men nergens elders aan. In elke vergadering beslist de lastgever.
Kom eens in een van de vergaderzalen van het land. Op een beslissend moment kan iemand in een discussie zich terugtrekken op zijn kiezers. Hij kan zich in een fractieberaad proberen sterk te maken. En voorheen konden zij die in de Staten gekozen waren een beslissing ophouden door te zeggen: wij moeten eerst ruggespraak houden. Wat die merkwaardige term beduidt weten we. Men had zich te verantwoorden ten opzichte van zijn zenders. En het kon gebeuren, dat men daarvan de gevolgen ondervond.
Niets van dit alles vinden we in een synode die zich geconstitueerd heeft.
Want wát is er immers geschied? In een van de eerste, allerplechtigste momenten hebben zij die als afgevaardigden kwamen, zich voor Góds aangezicht gesteld, staande, om zó te betuigen, dat een ieder zich als voor dat aangezicht gebonden wist en weet, om de vergadering vergadering te laten zijn, nl. door te besluiten mét de vergadering geen ander besluit te nemen, uit te voeren, of het zal zijn in overeenstemming met de Schrift, de belijdenis, de kerkorde en de synodale bepalingen.
Hoe vaak ziet men niet, dat de vergadering zich niet alleen constitueert, dat zij zichzelf samenstelt en dat zij ontdekt, gaandeweg meer en meer, dat zij staat voor één Here, voor één opdracht, voor één roeping. En dan gaat de last zwaar wegen. Dan blijft het een lichte last. Maar zij wordt gevoeld voor het aangezicht, niet van de zenders, die op die en die vergadering ons met die en die bedoeling gestemd hebben: juist ons en juist anderen niét gestemd hebben! Ik zeg: dat is dan geheel en al vergeten. Het weegt ook geenszins bij het gevoel van te staan voor het oog van een Zender, die een last geeft, een volmacht verleent, om samen met de anderen één vergadering te vormen, coram Deo, d.i. voor Gods aangezicht. En om sámen te zoeken naar de beste weg voor de Kerk van de Here, die gekocht werd met het bloed van Christus en die alleen leven kan, wanneer zij in trouw en in liefde tracht te helen, te genezen, te weiden, te voeden en hóóp te geven. Wat wij van de komende synode mogen verwachten en ook metterdaad verwachten, in de bidstond afgebeden? Eenheid, liefde, trouw aan Gods Woord en aan de broeders. Wij verwachten dat de synode duidelijk zal zijn.
Maar wat is duidelijkheid in een wereld waarin men zo veel op gedempte toon spreekt over elkaar, en zo weinig op heldere en klare toon mét elkaar?
Wat is duidelijkheid in een kerk, waar spanningen heersen, die ook op onduidelijke manier gevoed worden? Wat is de klaarheid die wij hebben te zoeken?
Het is, om met onze oude professor te spreken - en ieder weet dat het hier prof. Van der Schuit is die ons in herinnering roept, de klaarheid die er is in de waarheid. In de oprechtheid. In de hartelijke begeerte om het Lichaam van Christus te dienen tot opbouw van de heiligen.
Dat betekent derhalve dat de synode niets, maar dan ook niets doet wat met haar eigen norm in strijd is: er zou geen zegen op rusten. Aan het einde van de lastbrief staat: Zegene de Here uw vergadering.
Wij weten, dat dit woord, deze wens leeft in de harten van velen, die de gedachte te kennen gaven om in eigen ressort een bidstond te houden voor de vergadering in Den Haag. En het is ook ons aller wens: Zegene de Here onze vergadering.
Een vorige keer schreef ik iets, slechts iets over een crisis: dat is het oordeel Gods. Hebben we dan nog hoop op een zegen? Neen, niet omdat wij zelfs in onze allerbeste ogenblikken zulks zouden hebben verdiend. Maar omdat er een kruis heeft gestaan, waar Hij gevloekt werd, opdat Hij ons met zijn zegening vervullen zou. Zo is dat kruis onze enige hoop, voor afgevaardigden, die sámen een synode gaan vórmen.

W. van 't S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen