Negen jaar luisterpost in de industrie

Drs. W.C. Moerdijk is negen jaar industriepredikant geweest. Hij werkte vanuit Rozenburg in het gehele Europoortgebied, een enorm industriegebied ten zuid-westen van Rotterdam. Op 2 juli 1987 nam hij afscheid van de Chr. Geref. Kerk van Rozenburg in verband met het aangenomen beroep naar Nieuwegein. Ter gelegenheid van zijn afscheid is dit vraaggesprek gehouden.

Dominee in de fabriek
Mijn werk als industriepredikant had verschillende kanten, zo vervul je een brugfunctie tussen kerk en industrie. Een luisterpost van de kerk in de industrie. In verschillende bedrijven heb ik een periode als werknemer meegelopen, als bijvoorbeeld constructie-schilder, spuiter, opzakker en proces-operator. In de praktijk deed ik veel ervaringen op waar ik veel van heb geleerd. Vooral over de sfeer in een bedrijf, de verhoudingen tussen arbeiders onderling en met hun bazen. Deze ervaringen zijn belangrijk om weer door te geven.

Gevolgen voor sociale leven
Een andere kant is om aandacht te hebben voor ontwikkelingen in de arbeid die gevolgen hebben voor iemands sociale leven. Ik denk aan ontslag, werkloosheid van ouderen, jongeren die zonder diploma van school komen en nergens aan de slag kunnen komen en ploegenarbeid.

Betrokkenheid van de kerk
De christenen zijn gezonden in de wereld. Het aanstellen van een industriepredikant mag nooit een alibi zijn om zich niet bezig te houden met vragen rond arbeid. In zowel verkondiging, pastoraat en diaconaat zullen de aspecten van het werk meegenomen moeten worden. Vaak is er nu wel aandacht voor vragen uit de woonwereld, maar geen of weinig voor vragen uit het arbeidsveld.

Verantwoordelijk
De bijbel geeft duidelijk aan dat heel ons leven voor Gods aangezicht is. Iedereen is verantwoordelijk voor wat hij doet. Deze maatstaven gelden ook voor ons werk. Het evangelie stelt niet alleen ons persoonlijk leven, maar ook de samenleving onder kritiek. Pastoraal moet er onder ogen gezien worden dat er spanning is tussen de bijbelse visie en de werkelijkheid.

Ondernemingsraad
Het verrichten van arbeid betekent ook verantwoordelijk zijn in de onderneming. Veel mensen doen slechts alleen hun eigen stukje werk. Mensen verdienen morele steun als zij lid worden van ondernemingsraden, want dan tonen zij ook verantwoordelijkheid voor het werk van anderen.

Continu-arbeid
Het in veel bedrijven overgaan naar continuarbeid stempelt een samenleving. Je gezinsleven wordt er door bepaald. Je kan geen enkele afspraak maken zonder je rooster in de agenda na te gaan. Continu-arbeid ondermijnt sommige sociale activiteiten. Het overgaan van vier naar vijf ploegen geeft wel meer vrij op gevarieerde tijden.

Zondagsarbeid
Een onderdeel van de problemen rond continu-arbeid is de arbeid op zondag. In het Europoort-gebied is dit verschijnsel al veel langer bekend. De laatste tijd neemt het ook in andere delen van het land toe. Daarom gaf de Generale Synode van 1986 deputaten Kerk en Bedrijfsleven de opdracht: „nader studie te maken van het toenemend verschijnsel van arbeid op zondag, welke studie dienstig kan zijn voor de pastorale begeleiding van leden der gemeente, die met zondagsarbeid te maken hebben." In het najaar wijden deputaten een studiedag aan dit onderwerp.

Deputaten Kerk en Bedrijfsleven
Deputaten onderhielden contact met de kerkeraad van Rozenburg. Zij bespraken tijdens hun vergaderingen mijn werk en begeleidden daardoor de werkzaamheden. Zelf kon ik mijn ervaringen als adviseur van deputaten weer doorgeven. Tenslotte droegen deputaten een groot gedeelte bij in de financiële kosten.

Toekomstverwachting
Het industriepastoraat in Rozenburg heeft toekomst. Alle deelnemende kerken willen doorgaan. Waarschijnlijk komt er een opvolger als industriepredikant, die eerst een dag per week gaat werken en midden volgend jaar de taak volledig overneemt. Met deze ontwikkeling ben ik erg blij.

Suggesties voor kerkeraden
Voor kerkeraden heb ik een paar suggesties:
1. Heb oog voor het werk van gemeenteleden. Laat dat diaconaal en pastoraal meespelen.
2. Heb oog voor ontwikkelingen in de samenleving. Bijvoorbeeld voor werklozen, voor mensen die als christen in een bedrijf als eenling werken.
3. Probeer in een gemeente ook met vragen bezig te zijn over werk.
4. Geef problemen en ervaringen door aan deputaten Kerk en Bedrijfsleven. Die zullen ze serieus behandelen.

De gemeente in
Na negen jaar werken als predikant in bijzondere dienst, is het gemeentewerk een geheel andere wereld. Wel hoop ik met de adviezen die ik anderen in het verleden gegeven heb, zelf ook wat te doen.

Zou u directeur van een bedrijf kunnen zijn?
Het lijkt me moeilijk. Het maakt wel uit van welk bedrijf. Van belang is wat er gemaakt wordt en hoe de arbeidsverhoudingen zijn.
In de spanning tussen de belangen van de mensen en van het bedrijf, als de winst, ga je gauw je eigen rol rechtvaardigen.
Hoe sterker je betrokken bent, hoe groter het gevaar is om je integriteit te verliezen.

Noodzaak van het industriepastoraat
In de bijbelse visie moeten we in navolging van Jezus Christus het concrete leven ingaan. Dan is dit werk zeer noodzakelijk.

Opgevallen in negen jaar
De sluiting van de RSV-bedrijven heeft op mij een grote indruk gemaakt. Zo ook de wijze van verkoop van Gulf aan Koeweit. Een gebeuren waar de werknemers geheel buiten bleken te staan.
Op lange termijn denk ik aan de voortgaande arbeidsuitstoot. Installaties die steeds meer geautomatiseerd zijn. Er zijn steeds minder mensen voor hetzelfde werk nodig.
Een betere werkverdeling lijkt me een noodzaak. Steeds minder mensen werken steeds harder. De tegenstelling tussen mensen met en zonder baan wordt groter. Hoe deze ontwikkeling te doorbreken, is een van de grote uitdagingen waarover ook de kerken moeten nadenken.

Jan Noorlandt

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen