Boekbespreking

Dr. J. Haitsma. Christiaan Salomon Duijtsch (1734-1795), Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, Leiden 1993, 124 blz., ƒ 24,50.
In de serie „Vergeten eerstelingen", waarin monografieën verschijnen over Messiasbelijdende joden, verzorgde dr. J. Haitsma dit deeltje over een van de bekendste bekeerde joden. Hij verwierf die bekendheid met name door een boekje dat meermalen herdrukt werd en in de moderne talen werd overgezet: „De wonderlijke leiding Gods met een blinde leidsman der blinden op wegen en paden die hij niet kende". Over deze bekeerde, van oorsprong Hongaarse rabbijn schreef dr. J. Haitsma zijn interessante studie. In een zevental hoofdstukken heeft hij zijn verhaal ingedeeld. Eerst laat hij iets zien van de tijd waarin Duijtsch leefde, vervolgens vertelt hij over zijn bekering, aan de hand van Duijtsch' eigen boek. Hij brengt daarna diens geloofsbelijdenis ter sprake, en in een volgend onderdeel komt zijn predikantschap aan de orde. De publikaties die hij deed verschijnen worden genoemd en beoordeeld. Ook wordt zijn gezin en zijn nageslacht vermeld. Ten slotte schetst dr. Haitsma de theologische betekenis van Duijtsch. In een Nawoord trekt de auteur een paar lijnen ter vergelijking met andere bekeerde joden.
Zijn studie is van betekenis in het huidige klimaat waarin grosso modo de Israël-theologie zich bevindt. Het zou de moeite waard zijn om het oordeel te vernemen van theologen als dr. Schoon en dr. Den Heyer over Duijtsch. En het zou bijzonder interessant zijn om, ware het mogelijk, het oordeel van de laatste over moderne opvattingen inzake Israël te vernemen. Het trof mij, dat dr. Haitsma de opvatting is toegedaan, dat Duijtsch door persoonlijke bijbelstudie kwam tot een geloofsbeschouwing die hem in de gereformeerde traditie bracht. Het deed me denken aan H.P. Scholte, die eenzelfde weg ging, en dit ook met zo veel woorden later uitsprak. Hij las de bijbel, kwam tot bekering en ontdekte dat hij gereformeerd was geworden. Dit stemt overeen met een zekere mate van subjectiviteit, die ook eigen was aan beider leven. Vandaar dat zijn bekeringsgeschiedenis in de kringen van de gereformeerde vromen graag werd gelezen. Dit boekje werpt derhalve ook licht op een stukje van onze eigen Nederlandse kerkgeschiedenis. Men bemerkt dat dr. Haitsma met toewijding zich aan zijn onderwerp heeft gegeven. Zijn uitgebreide speurtocht naar gegevens leverde een rijke oogst op en de presentatie van die oogst is hem goed gelukt.

Van Uitgeverij J.J. Groen en Zoon te Leiden ontvingen we de volgende boeken:
Je mag zelf bidden, tekst van E. van Veldhuizen, tekeningen van Marianne Witvliet, 56 blz., ƒ 19,95.
Een (voor-)leesboek voor kinderen met veel plaatjes.

„Die Mij vroeg zoeken...".
Een mooi boek voor de leeftijdsgroep van 4-7 jaar.

John Bunyan, De christinnereis, naverteld door M.J. Ruissen, 123 blz., ƒ 29,95.
Bunyan schreef niet alleen de „Christenreis". Een boek daarnaast, mogelijk minder bekend en belangrijk is het boek waarvan hier een bewerking voor kinderen wordt aangeboden.

Dr. J. Stolk (red.). Ik kan het zelf..., 124 blz., ƒ 24,50.
Een leerzaam boekje, samengesteld door drs. L. van Dam („Wat de peuter kan"), drs. W.C. Polinder („Omgaan met een koppige kleuter"), drs. J. Westland („En verhindert ze niet...") en mevr. F.A.J. van Dijke-Reijnoudt („Vanuit de geborgenheid van het gezin").
Waardevolle leiding vanuit christelijk-pedagogische inzichten.

P.R. Meinders (red.), Opzoekende liefde, 184 blz., ƒ 29,95.
In de serie Kom en zie biedt dit tweede deel drie bijdragen. Ds. M. Baan schrijft over de voorbeschikking, ds. J. Koppelaar over het verbond en ds. P. Molenaar over de roeping als verkondiging. Het werk is zeer praktisch opgezet en bedoelt licht en leiding te geven aan het persoonlijke geloofsleven.

J.C. Ryle, Verwacht u Hem? Leven in de verwachting van de wederkomst van Christus. 166 blz., ƒ 29,95.
Van deze Engelse (Anglicaanse) schrijver werden reeds enkele boeken door Groen uitgegeven. Dit werk, vertaald door J. van Wijk, richt de aandacht op de toekomst van Christus, terwijl het tegelijk aandacht vraagt voor de houding van de christen hier en nu, onder de kracht van de verwachting.

John Bunyan, Komen tot Jezus Christus. Hoe zondaren tot Hem komen en waarom ze bij Hem welkom zijn, 208 blz., ƒ 29,95.
Het boek was wel bekend in Nederland, maar de vertaling ervan, onder de titel „Komst en welkomst tot Jezus Christus", was verouderd en nodigde niet tot lezen. Dat is jammer, omdat Bunyan tegen de achtergrond van zijn eigen levensverhaal beschrijft hoe een zondaar zich aan Christus toevertrouwt in het geloof in Gods belofte. De wijze waarop dit geloof functioneert, bestreden wordt, aangevochten, en toch tot zekerheid komt, wordt door Bunyan met kennis van de zaak weergegeven. Daarbij is de Schriftuurlijke leiding opvallend, maar eveneens het pastoraat, dat kennis draagt van de bewegingen in de mensenziel. Deze vertaling, van de hand van ds. A. Baars, biedt een eigentijdse verwoording. Een inleiding op leven en werk van Bunyan gaat vooraf. Toelichtend materiaal is in de aantekeningen opgenomen. We bevelen dit boek van harte aan, om de stof, om de presentatie en vooral om de pastorale houding die Bunyan aan de dag legt, waardoor hij ook vandaag nog leiding kan geven.

A.F. Troost, Aan stille wateren. Bijbels dagboek, Boekencentrum-Zoetermeer, ƒ 26,50.
In dit dagboekje komt in grote lijnen de gehele Schrift aan het woord: gedeelten uit de evangeliën, brieven, de Thora en enkele andere boeken uit het Oude Testament, de Psalmen en ook de profeten. Pakkend en heel direct zijn de stukjes, de tekst geeft gedachten, een kort gebed en een aanwijzing voor de Schriftlezing.

M.R. van den Berg, Als de kerk ter sprake komt, Uitgeverij Van den Berg-Kampen, 144 blz., ƒ 22,50.
Ds. Van den Berg schreef reeds vele populaire werkjes bij wijze van toelichting op bijbelgedeelten. Ze zijn goed te lezen. Ze voldeden mij vrij wat beter dan dit improviserend boekje over de kerk. Het deed me denken aan een boekje over de kerk en haar recht, door dezelfde schrijver indertijd uitgegeven onder de titel De gekerkerde kerk. Ook hier overheerst een zekere oppervlakkigheid. Een vlotte pen is tenslotte niet alles. Dat de kerkelijke structuur op macht gebouwd is (in een negatieve zin op te vatten) kan men slechts beweren wanneer men de geschiedenis niet kent. Nu, dat is het gebrek van dit werkje. Het gooit nog al wat ondersteboven en het heeft wat dit betreft de wind mee. Een beetje steviger moet het wel zal men op de duur een kerk overhouden. Iets meer kennis van en waardering voor de gereformeerde traditie kan geen kwaad.

W. van 't S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen