In en na de Eredienst

Weliswaar viel 31 oktober dit jaar niet op Zondag, maar op 30 oktober was er in vele kerkdiensten toch aanleiding om aandacht te besteden aan de dag waarop Luther zijn 95 stellingen aanbracht aan de slotkapel van Wittenberg en daarmede de Reformatie inluidde. In vele gemeenten werd toen het alom bekende Lutherlied Een vaste burcht is onze God gezongen, weliswaar geen berijming maar een bewerking van Psalm 46.
Dat lied mag echter in de eredienst niet worden gezongen, dus doen we dat - voorzover we ons houden aan de Kerkorde - na het uitspreken van de zegen. De hele gemeente blijft dan staan en zingt het lied uit het hoofd. Is dat niet wat merkwaardig?
In de eredienst mogen alleen de 150 Psalmen, de Enige Gezangen, het Ere zij God, 19 liederen uit het Liedboek en de Schriftberijmingen uit een buiten onze Kerken volstrekt onbekend bundeltje worden gezongen (art. 69 K.O. en Synodebesluiten van 1959, 1974 en 1989). Maar na de eredienst, d.w.z. als de gehele gemeente nog aanwezig is en de predikant het zingen heeft aangekondigd, mag alles worden gezongen. En dat mag natuurlijk ook voordat het votum wordt uitgesproken, het zgn. intochtslied („voorzang" is een juistere benaming).
Het is al de vraag, of het op de weg van een Generale Synode ligt, vast te stellen wat er in de erediensten mag („zal" bepaalt art. 69 zelfs) worden gezongen. Het is immers ook denkbaar, dat de plaatselijke gemeente dat zelf bepaalt en dat een meerdere vergadering pas ingrijpt, als men in een gemeente onschriftuurlijke liederen zingt.
Maar indien men van mening is, dat alleen een Generale Synode bevoegd is de inhoud van de gemeentezang vast te stellen, dan is het vreemd, dat men zich in 1959 wel heeft uitgesproken ten gunste van het (noch in de Herv. bundel van 1938, noch in het Liedboek voor de Kerken voorkomende) Ere zij God, waarvan de tekst strijdt met die van Luc. 2:14, en niet ten gunste van het (veelvuldig op de Zondag nabij 30 april na de eredienst gezongen) Wilhelmus - te beschouwen als een bewerking van Psalm 42 (Lied 411) -, noch ten gunste van Een vaste burcht. Bij dat laatste lied moet overigens worden opgemerkt, dat het in de ons allen bekende tekst wel voorkomt in de Herv. bundel (Gezang 97), maar niet in het Liedboek, waarin Lied 401 een nieuwe en voor ieder onbekende vertaling van Ein feste Burg bevat.
Het dunkt mij, dat het de hoogste tijd is, art. 69 K.O. en de daarop gefundeerde Synodebesluiten eens grondig te herzien, waarbij men zich - naast de Psalmen - zou dienen te beperken tot liederen die door de gehele Protestantse christenheid in ons land worden gezongen, derhalve uitsluitend een selectie uit het Liedboek, dus geen Ere zij God, maar wel een aantal Kerstgezangen (die we nu - op de drie Lofzangen na - niet mogen zingen „in" de eredienst) en het Wilhelmus. En dan natuurlijk Een vaste burcht in de versie van Gezang 97.

Daarbij zou het wijs zijn, in art. 69 K.O. niet meer te spreken van „in de eredienst", maar van „in de samenkomsten der gemeente". Dan hoeft men het Wilhelmus en Een vaste burcht niet meer eerst na de zegen te zingen.

Verplanke

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen