Marginaal?

Gereformeerde bisschop
Het Lima-rapport, een ambtelijk document van de Wereldraad van Kerken, toegesneden op de rooms-katholieke ambtsidee, kent aan de bisschop een bijzondere plaats toe. Onlangs is in de Gereformeerde Kerken in Nederland de idee geopperd om tot het aanstellen van bisschoppen over te gaan. Men heeft althans de argumenten pro en contra tegenover elkaar gezet. Het lijkt er op dat de eerste nog al sterk benadrukt worden. Een primaire gedachte die bij het lezen van dergelijke voorstellen opkomt is: dat kunnen ze er nog net precies bij hebben. Een gereformeerde bisschop in een Hervormde Kerk. Een fraaie mogelijkheid om de verwarring in het Samen Op Weg een weinig op te krikken. De geschiedenis van sommige gereformeerde kerken levert echter voorbeelden genoeg, dat het episcopaat niet als een halszaak werd beschouwd. Hongaarse bisschoppen waren er in overvloed. Ze waren ook gereformeerd. De kerk van Polen had in de tijd van de Reformatie het episcopaat. Calvijn achtte het mogelijk om langs deze lijn de hervorming te stimuleren. In Engeland kende men in de officiële kerk eigenlijk niets anders dan de bisschop. Hij heeft soms de Reformatie bevorderd, bij tijden haar ook met geweld gekeerd. Het moet mogelijk zijn om in vrede met een bisschop te leven. Maar onze eigen gereformeerde vaderen waren er niet weg van. Ze zouden met het Lima-rapport geen kant uit gekund hebben.

Christus onze enige Bisschop
Zo spreekt onze belijdenis over het ambt van Christus. „En aangaande de Dienaars des Woords, in wat plaats dat zij zijn, zo hebben zij een zelfde macht en autoriteit, zijnde altegader Dienaars van Jezus Christus, de enige algemene Bisschop en het enige Hoofd der Kerk" (Art. 31 NGB). Dat principe zat onze gereformeerde vaderen tamelijk hoog. Alle dienaren zijn gelijk. Er is slechts een werkelijke regering van de kerk, wanneer het gezag van Christus erkend wordt. Eén alleen heeft het daarbij niet voor het zeggen. Het gaat niet alleen om pariteit, maar ook om collegialiteit. De zaken spelen zich af in een college, in een gezelschap. Op die manier werd de kerkeraad gekwalificeerd in het oude formulier, een college of gezelschap, „vertonende de gehele gemeente". Wil men een beeld van de gemeente hebben, dan moet men niet bij de bisschop wezen, maar bij het presbyterium, waarin een dienaar als eerste onder zijns gelijken, de leiding heeft. Zo worden opzicht en tucht over de gemeente uitgeoefend. Voor die zienswijze hebben vrijwel alle gereformeerde reformatoren een krachtig pleit gevoerd. Ze namen een bisschop soms op de koop toe, als het Woord maar een kans kreeg. En ze rekenden er op, dat wanneer het Woord van Christus zou doorwerken, die bisschop vanzelf plaats zou maken voor de presbyter, die zijn naam aan het systeem zou geven. Presbyteriaal-synodaal. Mooier kan het niet. Tenzij geen sterveling meer weet wat opzicht en tucht betekent.

W. van 't S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen