De praktijk der godzaligheid ¹

Op 22 februari jl. promoveerde te Utrecht dr. C.A. de Niet. Zijn dissertatie vormt een heel bijzonder werk. Het is de vertaling van een van de belangrijkste traktaten van Gisbertus Voetius. Deze staat bekend als een van de grote theologen uit de tijd na de Dordtse synode, een kampvechter voor de leer van de genadige verkiezing van God.
We kennen Voetius ook als een van de meest sprekende vertegenwoordigers van de Nadere Reformatie. Deze stroming geniet tot op heden ook onder ons bekendheid vanwege de nadruk op de bevindelijke waarheid. Van die stroming was Voetius een krachtig verdediger. Hij heeft menig werk geschreven dat kenmerkend heet voor de Nadere Reformatie.
Een van de meest belangrijke werken was tot nu toe eigenlijk slechts toegankelijk voor weinigen. Het was in het Latijn geschreven en zeer zeldzaam geworden. Wie het wilde raadplegen kon het in een Universiteitsbibliotheek aantreffen, of ook gebruik maken van een fotokopie. Dit werk nu is door dr. De Niet uitgegeven en wel op een zo deskundige en voortreffelijke manier, dat we graag onze bewondering daarvoor openlijk te kennen willen geven.
Het werk bestaat uit twee fraai gebonden delen. Ze zijn opgenomen in een serie Monografieën Gereformeerd Piëtisme, verzorgd door de Stichting Studie der Nadere Reformatie. Het eerste deel bevat de tekstuitgave met inleiding, een tweede deel biedt de vertaling en commentaar. We willen de Stichting en ook de uitgever (De Banier, Utrecht) van harte gelukwensen met deze editie: boeken zijn het die de jaren kunnen trotseren.
Ze komen daarvoor zeker in aanmerking. Immers het werk van Voetius beschrijft op een wetenschappelijke manier de gehele praktijk van de godzaligheid. De disputaties die in het Latijn werden gehouden bestrijken inderdaad het gehele terrein van het innige geloofsleven en van de meer uiterlijke vormgeving ervan in gebed en geloofsoefeningen. Het is een wonderlijk compleet werk. Het is inderdaad een exemplarische uitgave, die als in een spiegel de opvattingen van de Nadere Reformatie het rijkst doet kennen. Men is er in dit licht bezien, niet gemakkelijk te uitbundig over. En hetzelfde geldt van de manier waarop het nu op de markt is gebracht.
Het wetenschappelijk onderzoek kan zich op een gemakkelijke manier toegang verschaffen tot deze bron. Ingeleid met een verhandeling over de aspecten van Voetius' praktische vroomheidsleer, biedt dr. De Niet de tekst op een uiterst betrouwbare wijze.
Het tweede deel geeft de vertaling. Deze loopt in goed Nederlands, waarin de Latinist en de Neerlandicus zich doet kennen. De vertaling is van een respectabel aantal toelichtende noten voorzien. Daarvoor is een groot deel van de beschikbare literatuur doorzocht. De vruchten ervan komen nu ter beschikking ook van degene die het Latijn niet kent. Zo nodigt het werk tot bestudering.
Het is goed dat onze tijd kennis neemt van wat voor Voetius wezenlijk was als het om vroomheid gaat. Er schuilen schatten in, die wij vandaag nodig hebben.
Alleen zal men, ook nu dit werk in deze authentieke vorm voor ons ligt, door de schoolse manier van beschrijving door Voetius gebruikt, moeten heenbijten. Daarover zou het een en ander op te merken zijn. Tijdens de promotieplechtigheid kwam daarvan reeds het nodige naar voren. We laten het hier rusten, omdat we hopen aan de hand van dit werk de gereformeerde vroomheid naar haar wezen nader te bespreken.
Deze aankondiging wil dienen om onze lezers opmerkzaam te maken op de uitgave. We schreven deze regels ook om ons respect tot uitdrukking te brengen voor het vele, vele werk dat hier werd verzet. Alle lof!

W. van 't S.

¹ N.a.v. „De praktijk der godzaligheid", door dr. C.A. de Niet, uitg. De Banier, Utrecht, 2 delen, geb. ƒ 175,-.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen