Kerkenraad of kerkeraad?

In het dagblad Trouw is hierover in de rubriek „Ingezonden brieven" een discussie gaande. Broeder D.M. van der Leeden van onze kerk in Rijswijk heeft zich ook in die discussie gemengd en zond de redactie van Trouw een brief, waarvan ik de inhoud de moeite waard vind haar onder de aandacht van de Wekker-lezers te brengen. De inhoud luidt als volgt.
„De heer Knibbe heeft volstrekt gelijk, als hij de spelling „kerkenraad" kritiseert (Trouw 27/8). Hij stelt voor er „kerkraad" van te maken. In een briefwisseling over die gruwelijke spelling, die ik eens had met de hoofdredacteur van het Ned. Dagblad, vroeg deze zich ook al af: Waarom schrijven we niet gewoon „kerkraad"? Ik erken de zinnigheid van dit voorstel. Want er is inderdaad een verschil tussen „kerkraad" en „kerkenraad" (raad van kerken). Toch is er m.i. een betere weg en zou ik bij voorkeur willen vasthouden aan „kerkeraad". Daar heb ik twee redenen voor.
1. In vroeger tijden sprak en schreef men in Nederland naast of i.p.v. kerk over kerke. In oude geschriften kan je bv. meermalen de term „de kerke Gods" tegenkomen. Het is dus geen wonder dat de raad van een kerk(e) de „kerkeraad" genoemd werd. In deze redenering is er ook geen sprake van een tussenklank, net zo min als bij „kerkraad". Bijgevolg Zijn de Spellingwijzigingen 1995 m.b.t. de tussenklank (-e) niet van toepassing en zit het Groene Boekje ernaast, nu dat „kerkenraad" vermeldt.
2. Wie in „kerkeraad" een tussenklank (-e) wenst te horen, moet toch op grond van de Leidraad bij de Spellingvoorschriften 1995 het inlassen van een -n-achterwege laten. Die Leidraad zegt nl. dat er vijf uitzonderingen bestaan op de regel dat er een tussen-n geschreven moet worden. De eerste uitzondering luidt: „Het eerste deel (van het woord) verwijst naar een persoon of zaak, die in de gegeven context enig is in zijn soort." Nel Korstanje en Jan Heere, van wie er een bij de voorbereiding van de nieuwe spelling betrokken was, zeggen ditzelfde met andere woorden in hun boekje „Wat verandert er eigenlijk?" Daarin staat: „als het eerste deel verwijst naar iets of iemand, waarvan er maar één bedoeld wordt." Welnu, een kerkeraad is altijd de raad van één kerk. De Leidraad had dan ook naast de voorbeelden „zonneschijn" en „koninginnedag" even goed „kerkeraad" kunnen vermelden. Want zoals zonneschijn de schijn van één zon en koninginnedag de dag van één koningin is, is een kerkeraad de raad van één kerk. Het contra-argument dat er veel meer kerken zijn dan één snijdt geen hout. In de wereld zijn er ook veel meer koninginnen dan alleen Beatrix. In het heelal zijn veel meer zonnen dan die ene die wij zien.
Het Groene Boekje, de officiële Woordenlijst der Nederlandse Taal spelt echter „kerkenraad". Daarmee is deze officiële lijst in strijd met zijn eigen Leidraad.
Zowel de redenering onder 1 als die onder 2 leidt tot de conclusie dat „kerkeraad" de enige goede spelling is. Dat vele scribenten dit mogen inzien, vooral die van kranten en kerkbladen. Die kunnen er zeer aan meewerken dat de goede spelling in Nederland terugkeert. Hervormd Nederland heeft al het goede voorbeeld gegeven. Na eerst een tijdlang domweg het Groene Boekje gevolgd te hebben heeft de redactie zich daarvan bekeerd en in het begin van dit jaar besloten de goede spelling weer te gaan gebruiken."
Of de redactie van de Wekker en het moderamen van onze generale synode de (eigen-)wijsheid van Hervormd Nederland willen volgen valt te bezien, maar tegen de argumentatie in de brief van broeder van der Leeden valt weinig of niets in te brengen. Aardig om er kennis van te nemen, naar het mij voor komt.

D.K.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen