Waarschuwing tegen de poolkou en poolnacht van de moderne theologie

De poolkou van de moderne theologie waait steeds meer over ons. Een vloed van moderne theologie overstroomt ons en de woordvoerders daarvan zijn bijna allen welsprekende mensen. Prof. dr. K. Runia uit Kampen schreef een boek dat tegenwicht wil geven aan de theologie van met name vijf „moderne" theologen: dr. C.J. den Heyer, dr. H.M. Kuitert, dr. H. Wiersinga, dr. F.O. van Gennep en ds. N. ter Linden. De titel van Runia's boek is Wegen en doolwegen in de nieuwere theologie. Het is niet mijn bedoeling dit boek te bespreken. Het geeft wel aanleiding om een paar zaken nader te bekijken.
De kerken dienen zeer bezorgd te zijn over de gestadige doorwerking van de ideeën van deze theologen. Vooral de manier waarop ze hun gedachten onder woorden brengen, heeft op velen een bijna onweerstaanbare invloed. De geesten worden langzaam maar zeker omgevormd. In de gemeenten, die (nog) willen staan voor de Bijbel als het betrouwbare Woord van God - betrouwbaar voor leven en sterven - en die ook de gereformeerde belijdenis een warm hart toedragen, ontstaat een verdeeldheid in het zicht op de boodschap van het Evangelie en dus op de leer van de gereformeerde kerk die rampzalig zal blijken te zijn. Vele gemeenten met name in de Gereformeerde Kerken in Nederland en ook in de Nederlandse Hervormde Kerk kennen deze soms wanhopig makende problematiek en de gemeenten dreigen daardoor „onbestuurbaar" te worden omdat men elkaar geestelijk niet meer kan (en wil) verstaan.

Jezus heeft gezegd dat de verleidingen er moeten komen, maar wee degenen door wie ze komen (Mattheüs 18:7). Hij spreekt het wee uit over de wereld om de verleidingen tot zonde. Het is onmogelijk dat er geen verleidingen komen. Ze moeten komen. Maar ze mogen er nooit door ons komen! Dat is de scherpte, de spits van deze woorden van Jezus. In al hun gevarieerdheid hebben de zogenaamde moderne theologen dit gemeen dat ze allen ingaan tegen wat de kerk al de eeuwen door heeft geleerd en geloofd en ook heeft vastgelegd in haar belijdenissen. De zogenaamde moderne theologen: ze zijn in ons tijdvak modern, ze lopen nu op een bepaalde manier voorop, maar ze hebben in feite weinig nieuws te zeggen. Want al wat bijvoorbeeld de hier boven vijf genoemde theologen hebben gezegd, is in vorige eeuwen al eerder beweerd. En toen is het door de getrouwe kerk keer op keer afgewezen en veroordeeld. En nu laten kerken, die zich noemen naar de Hervorming of de Reformatie van de kerk deze dwaalleer ronduit toe. Ze ondernemen er geen actie tegen. Hoe moeilijk komt het onaanvaardbaar over de dwaalleer uit de „mond" van de synode van de Gereformeerde Kerken. Eén van de kenmerken van de zuivere kerk is dat de tucht geoefend wordt. En de tucht raakt ook de leer van de dienaren in de kerk. Het gaat er niet om personen eens goed aan te pakken. Het gaat er wel om dat gezegd wordt: hier is de grens. En wilt u zich buiten die grenzen bewegen, dat is uw dan uw keuze, maar doe dat niet meer binnen onze kerken. Trek de consequentie! Maar wij zeggen u dat uw leer in onze kerken onaanvaardbaar is en niet langer geduld zal worden.

Het is zonneklaar dat de leringen van dr. Den Heyer en dr. Kuitert en ook van ds. N. ter Linden - al is het bij hem wat moeilijker te doorzien - geheel tegen de Schrift ingaan en tegen wat de kerk in de loop van de eeuwen heeft geleerd en geloofd. Dat deze theologen het zelf zo niet zien en ervaren, is niet doorslaggevend. Want ze zinken weg in het moeras van het subjectivisme.
Wil een kerk gereformeerd blijven dan is het absoluut noodzakelijk dat er tucht over deze dwaalleeer wordt uitgeoefend. Laat men die na dan kan men wachten op verdere verwoesting van de kerken.

Om onze jeugd
Grote zorg hebben wij om de jeugd van de kerk die met deze leringen in aanraking komt. En het gaat om meer jongeren dan we denken. Wat komen er een verleidingen op onze jeugd af! Ze worden er door overspoeld: vanuit de wereld om hen heen en helaas ook door opvattingen van bepaalde theologen. Hoe bewaren wij onze jeugd bij Gods Woord? Het is een vraag die al klemmender wordt. Vooral op de catechese, met name aan de wat „oudere" jongeren, moet bijbels tegenwicht gegeven worden aan allerlei opvattingen, die tegen Gods duidelijke Woord ingaan. Het is van groot belang dat de catechisanten aan de predikanten en de ambtsdragers merken hoe het Woord en het geloof naar het Woord in hen leven en werken. Misschien dat de twee volgende brandpunten mee zullen bepalen hoe we nog Kerk zullen zijn over tien tot twintig jaren: de bijbelse en confessionele vorming van de jeugd van de gemeente én het missionaire elan van de kerken. Vanuit de opvattingen van de moderne theologie is er op geen enkele wijze nog te evangeliseren. Want ieder moet zelf maar weten wat hij of zij gelooft. Als je je maar bij je eigen „geloof" behaaglijk voelt, dan is het wel goed.
Met andere woorden: in de vorming van de jeugd der kerk moeten en mogen moderne opvattingen wel degelijk besproken worden. Maar God geve ons dat we in staat zijn die „leringen" op overtuigende wijze te weerleggen, geleid door het licht van het Woord zelf en van de Heilige Geest.

Samengevat: de moderne theologie, die lijnrecht tegen Gods Woord ingaat, heeft een gemeenteverwoestende uitwerking en misleidt een mens met het oog op het komende oordeel. Het is hard om het zo te schrijven. Maar het gaat om de zaligheid van zondaren. Het kan niet zo zijn dat de kerk van alle eeuwen in haar strijd tegen de dwaalleer het altijd bij het verkeerde eind heeft gehad. Heeft de Heilige Geest dan stil gezeten in de eeuwen die achter ons liggen? Kan Hij tegen het door Hem geïnspireerde Woord in getuigen? De vraag stellen is haar beantwoorden.

Er komt een barre kou over de kerken. Het is poolkou. Een poolnacht begint over ons neer te dalen. Bijbelgetrouwe theologen hebben het gebed van de kerken hard nodig. Want zij komen buiten de hoofdstroom te staan. En dat is nog nooit echt anders geweest. Hoeveel kracht hebben kerken nog om de dwaalleer te weerstaan? Het wordt al moeilijker om op schriftuurlijke en confessionele wijze kerk te zijn. We hebben bijna alles tegen. En toch zal Gods Woord overwinnen. Maar er zijn hemelse krachten voor nodig om het Woord te verstaan. Het is voor ons allen een worsteling. Maar laat de openlijke weerspreking van de Bijbel ophouden! Een kerk die openlijke dwaalleer in haar midden toelaat, is inderdaad een valse kerk geworden. Hard maar waar.

J. Jonkman

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen