Leven in het gezin (I)

Wat is een gezin? Onder een gezin versta ik een levenseenheid van ouder(s) en hun eventuele kind(eren). Ook het brede verband van de familie wil ik graag bij dit thema betrekken, ook al zal ik niet iedere keer gezin en familie afzonderlijk noemen. Het gaat om het leven met elkaar in huwelijk, gezin en familie. Ik vat dat dan samen onder het thema „leven in het gezin".

Wat zegt Gods Woord?
Dat is zonder twijfel de belangrijkste vraag bij dit thema. Wat zegt de Here over het leven in het gezin? Wat is Gods bedoeling met het gezin? Wat is de taak van ouders? Wat is de plaats van kinderen? Wat is de waarde van de familie? Wat houdt het eren van onze ouders in? En hoe moet dat als vader onredelijk of moeder bemoeizuchtig is? Of andersom: als kinderen het bloed onder de nagels van hun ouders vandaan halen of hun ouders kleineren?
Het is natuurlijk onmogelijk om op al die praktische vragen in te gaan. Toch wil ik proberen een paar grote lijnen te trekken. En dan begin ik in dit eerste artikel met de hoofdlijnen uit het bijbelse onderwijs. Wat zegt de Here over het gezin? En dat blijkt heel veel te zijn. Zoveel, dat ik me moet beperken. Ik vat daarom de hoofdlijn van het bijbelse onderwijs samen in vijf trefwoorden.

Geschonken
Het eerste trefwoord is „geschonken". Want het gezin is bijbels gezien allereerst een gave van de Schepper. Genesis 1 zegt dit heel duidelijk. God schiep de mens naar Zijn beeld: man en vrouw. (Gen. 1:17) Man en vrouw komen beiden voort uit de scheppende hand van de Here. De één als man, de ander als vrouw. Maar samen, in de twee-eenheid van man en vrouw, vormen ze een gezin. Dat het zo bedoeld is blijkt duidelijk uit Gen. 2:18. Daar motiveert God de schepping van Eva met de woorden: Het is niet goed dat de mens alleen zij. Ik zal hem een hulp maken, die als tegenover hem zij. Uit deze scheppingsgegevens blijkt dat man en vrouw samen een gezin vormen. Ook als er geen kinderen geboren worden is er sprake van een gezin. En Gods bedoeling is dat man en vrouw elkaar - en in het verlengde daarvan kinderen en familieleden - hartelijk liefhebben, dienen en bijstaan. Of om het te zeggen met de woorden van het huwelijksformulier: elkaar in vreugde toebehoren en elkaar trouw bijstaan en helpen in alles, wat tot het tijdelijke en eeuwige leven behoort.
Zo is het gezin een geschenk! Een plaats waar onder Gods zegen veiligheid en geborgenheid, aanvaarding en respect gevonden worden. Een plaats waar de liefde voor elkaar samenbrengt en samenbindt. Een plaats waar boven alles liefde woont voor de Here en Zijn dienst.
Wat is het in dit licht mooi om in de Bijbel te lezen over de liefde van Jakob voor Rachel, of over het kinderloze, maar gelukkige gezin van Zacharias en Elizabeth. Zó bedoelt de Here het gezin. Het feit dat het gezinsleven in de praktijk vaak gehavend is mag ons niet voorbij doen zien aan deze positieve inzet van de Here: het gezin als een geschenk om in liefde en trouw elkaar te dienen. En gelukkig....door Gods goedheid komen we dat in de praktijk regelmatig tegen.

Geschonden en soms gebroken
Maar helaas is dit niet het enige. Het Woord van God laat duidelijk zien dat het gezinsleven door de zonde geschonden en soms zelfs gebroken is. Dat begint al in Genesis 3. Als man en vrouw samen opstaan tegen God, hun Schepper, is niet alleen de verhouding met God verbroken, maar ook het gezinsleven danig verstoord. Ineens is er verwijdering tussen Adam en Eva. En als het gezin van het eerste mensenpaar zich uitbreidt zien we gelijk de wrange vruchten van de zonde in het gezinsleven: Kaïn wordt de eerste moordenaar en het slachtoffer is zijn broer.
En daarna? Daarna stapelen de voorbeelden zich op. Ik geef slechts een paar voorbeelden. Maar ze zijn met vele andere aan te vullen. Ik denk aan Abraham. Zijn gezinsleven heeft jarenlang onder druk gestaan door kinderloosheid in het huwelijk met Sara, door de scheiding met zijn neef Lot en door de problemen tussen Izak en Ismaël. Ik noem David. Bij hem lijkt het gezinsleven af en toe een drama: denk maar aan de grote moeiten met zijn schoonvader (Saul), het overspel, het sterven van een kind, de incest onder Davids kinderen, de opstand van zijn zoon Absalom en de problemen in het gezin over troonopvolging van David. Tenslotte noem ik het gezin van de Here Jezus Christus. Ook bij hen treft ons de gebrokenheid. Want de scheur van het ongeloof loopt door het gezin van Maria. Jezus' broers geloofden eerst niet in Hem zegt Joh. 7:5. Later is dat anders geworden. Maar het tekent wel de verwijdering die er een tijd lang in het gezin is geweest.
Deze kleine opsomming maakt duidelijk dat er in onze tijd en in onze gezinnen niets nieuws onder de zon is. De zonde ontwricht. Ontwricht de relatie met God, maar ook de relatie met elkaar. En de gevolgen daarvan zijn aanwijsbaar aanwezig in de gezinnen. Ook in christelijke gezinnen. Ook in onze gezinnen.
Ik schrijf dat niet als een nuchtere constatering. Want wie kan - levend voor het aangezicht van de Here - bij deze dingen nuchter blijven? Het stemt verdrietig en roept op tot verootmoediging. Want de praktijk van het gezinsleven staat vaak mijlenver af van Gods positieve bedoeling. En de schuld daarvan ligt niet bij de Here, maar bij ons.

Geëerd
Maar - gelukkig - er is meer! Wat namelijk opvalt is dat de Here Jezus het gezin als gave van God geëerd heeft.
Als kind heeft Jezus in gehoorzaamheid Zijn plaats ingenomen in het gezin van Jozef en Maria. (Luk. 2:51) Hij zal de zwakheden en gebreken van Jozef en Maria haarscherp hebben aangevoeld. Maar toch heeft Hij geduld met hen gehad en bleef Hij hen eer, liefde en trouw bewijzen.
Typerend is ook de houding van de Here Jezus op de bruiloft in Kana. (Joh. 2:1-11) Jezus gaat in op de uitnodiging om op het familiefeest aanwezig te zijn en verricht nota bene daar het eerste teken van Zijn heerlijkheid. Terecht verbindt het huwelijksformulier daar de conclusie aan dat Christus door Zijn tegenwoordigheid en door Zijn teken het huwelijk en daarmee het gezin geëerd heeft. En hoe heeft Christus Zijn moeder geëerd in het sterven. Vol zorg en liefde voor haar wijst Hij haar een plaats in het huis van Johannes. (Joh. 19:27).
Zo heeft Jezus de instelling van Zijn Vader geëerbiedigd en de wet van Zijn Vader vervuld. En dat is uiterst belangrijk. Want van daaruit wil de Heilige Geest het gezinsleven heiligen.

Geheiligd
Dat is dan het vierde trefwoord. Door Gods genade wordt het gezinsleven geheiligd. Dat wil zeggen dat de verhouding tot de Here het leven in het gezin gaat stempelen. We zien dat bij voorbeeld in het gezin van Noach. Als gezin worden ze in de ark van het behoud bewaard, terwijl het gericht van God over de aarde gaat. Aangrijpend is ook de belijdenis van Jozua, de opvolger van Mozes. Als hij heel Gods volk voor het aangezicht van God voor de keuze stelt komt hij zelf naar voren en zegt: Maar aangaande mij en mijn huis, wij zullen de Here dienen. (Joz. 24:15) Daar is in het gezin een band gelegd door de liefde voor de Here.
Hetzelfde treffen we aan in de brieven van Paulus. Meer dan eens gebruikt hij de uitdrukking „in de Here". Omgaan met elkaar in het gezin is met elkaar omgaan „in de Here". Dat betekent: de geloofsband aan de Here Jezus Christus stempelt het leven in het gezin. Door het geloof wordt het gezinsleven geheiligd.
Laten we elkaar aansporen om deze genade te zoeken. En laten we daarin ook eerlijk naar onszelf kijken. Merken gezins- en familieleden dat de dienst van de Here voor ons van het grootste belang is? Merken kinderen, dat vader en moeder niet alleen om elkaar geven, maar ook dat ze geestelijk één zijn? Het zijn zomaar wat vragen, maar ze raken wel het wezen van het leven in een christelijk gezin.

Gericht op de toekomst
Het laatste trefwoord uit het bijbelse onderwijs is: gericht op de toekomst. Het is opvallend hoe vaak de Bijbel een verband legt tussen huwelijk en gezin aan de ene kant en de wederkomst van Christus aan de andere kant. Met name het Nieuwe Testament plaatst het gezin in het licht van Jezus' komst, zodat gezegd mag worden dat het gezin een station is op weg naar de bruiloft van het Lam. Dat betekent voor het leven in het gezin: uitzicht op de volkomenheid die komt. Geen enkel gezin is volmaakt. Het kan moeilijk zijn om het leven in het gezin vol te houden. We stuiten op zonden en zorgen. Soms is er onwil om dingen anders te doen. Soms is er onmacht om elkaar werkelijk te dienen. En wat dan?
Dan zullen we - naast andere dingen die ook belangrijk zijn - zeggen: zie gelovig op Hem, die ook het geschonden en gebroken gezinsleven heeft overwonnen en zal overwinnen. Jezus komt terug. En met Hem komt de volkomenheid. En allen die in Hem leerden geloven, zullen verlost worden. Niet alleen van de schuld van de zonde. Maar ook van de gevolgen van de zonde. En die verwachting geeft moed en vertrouwen om ook in onze tijd te „leven in het gezin".

G. van Roekel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen