Jozef bij Potifar

Gezegend
Als Jozef uit de put wordt gehaald wacht hem geen vrijheid of terugkeer naar het hem bekende leven. Integendeel! In plaats van door slaven bediend te worden moest hij nu zelf allerlei slavenwerk doen in het huis van een hoge Egyptische beambte. Maar hij schikte zich in de nieuwe omstandigheden. Hij zal er zijn God wel aanhoudend om gebeden hebben: Is dit Uw bedoeling met mijn leven? Maar hij kreeg geen antwoord uit de hemel. De Prediker (9:2) zou het eeuwen later zó zeggen: "Enerlei wedervaart de rechtvaardige en de goddeloze". Daar kunnen we als kleine mensen vanuit ons gezichtspunt dus niet zo maar even helderheid in krijgen. Er staat alleen in v. 2 - en dat was dus Gods antwoord - : En de HEERE was met Jozef, zodat hij een voorspoedig man was.
Die zegen van God was waarneembaar voor hemzelf en voor Potifar. Jozef heeft vanuit een innerlijke overgave aan Gods ondoorgrondelijke leiding in zijn leven de rust gekregen om zijn dagelijkse opdrachten uit te voeren. Hij deed dat opvallend goed. Daarmee was hij het prototype van de christelijke werknemer. Er is een tijd geweest dat werkgevers het liefst christelijke werknemers in dienst hadden: mensen met een goede werkhouding, die er niet de kantjes van af lopen, maar verantwoordelijkheidsbesef hebben. Is dat nog zo? Het mooiste compliment bij een jubileum is: hij/zij komt voor zijn principes uit en leeft daar ook naar.

Verleid
Het waren niet alleen de ogen van Potifar en van zijn mede-slaven en -slavinnen die de nieuwkomer gadesloegen. Jozefs knappe uiterlijk en waarschijnlijk ook de uitstraling van zijn evenwichtige en rustige innerlijk vielen ook mevrouw Potifar op. Op een gegeven moment zocht ze duidelijk meer dan gewoon contact: "Kom bij mij liggen", Jozef had maar te gehoorzamen als slaaf.
Jozef, intelligent als hij was, heeft dit verzoek wel aan zien komen. Het betekende voor hem een verzoeking. Dit was immers een gouden kans om nog meer vooruit te komen in het leven. Toch moet hij er ook de schaduwkanten van hebben ingezien. Hij zou zelf geen rein geweten tegenover God meer hebben en daarmee de krachtbron van zijn leven in den vreemde aantasten. Ook zou deze vrouw hem op een bepaald moment als een stuk vuil van zich weg kunnen werpen. En dan? Ten derde vond Jozef het ook niet fair tegenover Potifar, die hem in alles vertrouwde. Zijn huwelijk moet voor God in stand blijven. Het eerste en het laatste argument zegt Jozef dan ook ronduit in zijn verweer. Hij spreekt duidelijk vanuit zijn geweten tegenover God en de naaste.
Maar mevrouw Potifar is daar niet van onder de indruk. Er wordt wel gewezen op het feit dat haar man zeer waarschijnlijk ontmand was opdat hij zich als hoge functionaris niet zou vergrijpen aan Farao's harem. Dat zou de opmerking in vs. 6 dat Potifar zich alleen om eten druk maakte iets meer reliëf kunnen geven en het verzoek van zijn vrouw begrijpelijker maken. In onze tijd zegt men in zulke situaties: dat moet toch kunnen?
Jozef ondergaat dag aan dag haar aandringen (vs. 10). Wie kan deze permanente verleiding der zonde weerstaan? Jozef zal er dagelijks om gebeden hebben, maar kon zijn meesteres niet altijd ontlopen. Is dat zoveel anders dan allerlei vormen van reclame waar wij dagelijks mee geconfronteerd worden? En vergeet de druppelsgewijze beïnvloeding van allerlei soapseries niet. Met welke moraal groeien onze jongeren op? Denk alleen aan het verschijnsel samenwonen...
Jozef had een teer geweten tegenover God. Hij kende Diens wil en wenste zich daaraan te houden, of hij nu begrip voor zijn standpunt kreeg of niet. Gods normen veranderen niet, hoezeer wij mensen die ook aan onze situatie willen aanpassen. Zo stuiten we als christenen met de Bijbel in onze hand op weerstand en onbegrip. Dan is het moeilijk om voor de heilzaamheid van Gods geboden op te komen.
Mevrouw Potifar ziet op een dag haar kans als er verder niemand in huis is. Ze grijpt de halsstarrige slaaf bij zijn opperkleed en herhaalt haar bevelend verzoek. Jozef beseft dat praten niet helpt en rukt zich los. Jozef was even radicaal als Jezus: Indien uw oog u ergert/ tot verleiding brengt, ruk het uit (Matt.5: 29-30; Mark.9: 43-47).
Zonden op dit terrein kunnen diep in ons gevoelsleven en daardoor in ons geweten ingrijpen. Maar daarmee zijn ze niet ernstiger of minder ernstig van aard dan al die dingen waardoor we Gods geboden overtreden. Wanneer de Heere Jezus in Joh. 8 de op overspel betrapte vrouw voor Zich heeft, stelt Hij alle zonden op één lijn: Wie van u zonder zonde is werpe het eerst een steen- Troostvol is wat we lezen in het doopformulier: Wanneer wij soms (!) uit zwakheid in zonden vallen, moeten we niet aan Gods genade wanhopen, noch in de zonde blijven liggen, omdat de doop een zegel en ontwijfelbaar getuigenis is dat wij een eeuwig verbond met God hebben.

Vernederd
Potifars vrouw is natuurlijk woedend. Deze Hebreeuwse slaaf hoeft haar niet de les te lezen. Ze geeft met als bewijsstuk Jozefs kleed een draai in haar voordeel aan het feitelijk relaas. En Potifar gelooft haar eerder dan Jozef. We lezen geen enkel protest of verweer uit zijn mond. Daarin lijkt hij op de Heiland, Die ook zweeg tegenover valse beschuldigingen. Hij wist in tegenstelling tot Jozef duidelijk dat Zijn levensopdracht van vernedering tot verhoging zou gaan. Letten we dan in onze aanvechtingen op de meerdere Jozef. Die met Zijn heilig leven, lijden en sterven mijn zonde en ook de zondige aard, waar ik levenslang mee te worstelen heb, voor Gods oog bedekt.

Vragen:
1. Hoe zou u de werkmentaliteit van een christen omschrijven?

2. Is vanuit die houding staken geoorloofd?

3. In de eerste eeuwen van de verbreiding van het christendom was het ook de afwijkende (sexuele) moraal die de heidenen opviel. Hoe is dat tegenwoordig?

4. Hoe vindt u de argumentatie van Jozef? Let op de volgorde.

5. Waarom bent u het (on)eens met de stelling dat iedere christen die zich aan internet waagt een filternet- aansluiting dient te hebben?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen