Pastorale zorg (Internet en seksverslaving 2)
In het vorige artikel is de problematiek geschetst van seksverslaving door middel van internet. In dit artikel staan we stil bij de pastorale hulp. Ruwweg is dit onder te verdelen in hulp op afstand (via e-mail) en hulp in een pastoraal gesprek. Daarnaast kan een traject van professionele hulpverlening noodzakelijk zijn. Over dit laatste in een volgend artikel meer.
Zonde draagt nogal eens het kenmerk van stiekemheid in zich. Zeker als het gaat om seksuele zonde is dat het geval. We stoppen het weg in de hoeken van onze gedachten. We willen het niet toegeven naar anderen. We willen het niet vertellen aan God.
In Psalm 32 gaat het om de zegen van de schuldbelijdenis. David zweeg een tijd over zijn (onder andere) seksuele zonde. Dat leek hem toen een goede oplossing, een manier om te (over)leven. Later zegt hij hiervan: 'zolang ik zweeg, kwijnde mijn gebeente weg' (vers 3). David verkommert. Zijn vrede met God staat op de tocht; zijn levensvreugde verpietert en zijn geloofskracht verschrompelt. Hoe komt dat? Hij zwijgt over zijn zonde.
Hij heeft dan de pastorale vinger van de profeet Nathan nodig. Die doorbrak de vicieuze cirkel van zwijgen - verpieteren - Godsvervreemding - mensvervreemding. David gaat spreken, schuld belijden, zich openen naar God en naar de naaste. Dat is een zegen. Maar niet alleen voor David!
Ont-stiekemen
In dit artikel wordt een pleidooi gevoerd voor openheid op het gebied van internet en seksverslaving. Het woord ont-stiekemen staat niet in de Woordenlijst Nederlandse taal, het geeft echter in dit verband heel duidelijk aan wat bedoeld wordt. In de Bijbel wordt ook gesproken over het doorbreken van de stilte als het om de zonden gaat. In Romeinen 13: 12 gaat het over de werken van de duisternis die afgelegd moeten worden.
Seks is een sterke kracht en heeft potentie in zich een afgod te worden. Dat kan alleen teniet gedaan worden door tot de enig ware God te gaan, die in zijn Zoon Jezus Christus een liefhebbend Vader is, en om genade te vragen. Venus en ook haar internetdochter moet aan de leiband van het geloof in God. Seksualiteit is een geweldige gave van God, maar niet voor niets heeft de HEERE er het kozijn van het huwelijk omheen gezet, anders snijden we onze vingers aan de scherpe kanten ervan.
Digitale biechtstoel
Pastorale hulp kan (voor een deel) plaatsvinden op afstand. Sinds 2000 heeft ondergetekende een website.
Vanaf het begin kwamen er vragen binnen over seksualiteit. Dat hangt zonder meer samen met de anonieme wijze waarop je vragen kunt stellen en je hart kunt luchten. Een dominee online is nog wat anders dan een dominee aan de andere kant van de tafel.
Nogal eens begint een bericht met 'Wat ik tegen u vertel, heb ik nog nooit tegen iemand anders verteld.' Ze zijn nogal eens verstuurd in de kleine uurtjes 1:34 uur, 2:16 uur. 'Ik ben een man van dertig die worstelt met porno. Ik ben christelijk, heb een lieve vrouw, maar ik heb een groot probleem.' Wekelijks komen dit soort verhalen binnen. Wildvreemde mensen storten maar zo hun hart bij je uit, soms wel 2 à 3 kantjes vol met teleurstelling en pijn, met verhalen van gesneuvelde voornemens en strompelende relaties.
Op de site en in persoonlijke gesprekken komt duidelijk naar voren wat iemand met seksverslaving verspeelt.
Vrede met God, geloofsvreugde, een gelukkig huwelijk, de rol die je koestert als vader/moeder, geld dat je voor veel betere doelen kunt gebruiken, verlies aan vriendschap en intimiteit en de ontwikkeling van je persoonlijkheid.
Dat is toch teveel voor een verslaving die even een kick geeft en heel veel uren van gekluisterd zijn aan een begoocheling, een zondige fantasie. Dit wil God toch niet?!
Wat kan ik eraan doen?
1. Vergeving
Van belang is inzien dat deze vorm van seksualiteit verkeerd is, niet naar Gods bedoeling met de mens is. Het is nodig telkens deze zonde biddend bij de Heere Jezus te brengen. God wil de zonden vergeven, wat je ook doet, zolang je echt berouw van je zonden hebt. Hij vergeeft, ook wanneer je iedere keer weer vervalt in dezelfde zonde! Ook al voel je jezelf zo'n hypocriet!
2. Anders leven
Van belang is te breken met deze zondige levensstijl door het van God alleen te verwachten. Je valt echter jezelf steeds zo vies tegen. 'Ik' ben zo enorm zwak. 'Ik' kan het alleen maar verwachten van God.
3. Jezelf helpen
Je moet zelf doen wat je kunt. Ik noem een aantal dingen:
a. schaf een filter aan. Deze is niet dicht, maar wel voor 80-95%. Dat scheelt al een heleboel rotzooi.
b. als je in de fout gaat en je erkent dat: bidt God om genade en vergeving, en doe alles weg (delete plaatjes, wis de geschiedenis in Explorer, wis de bestanden, leeg de prullenbak van de computer).
c. zet de computer uit als je hem niet meer nodig hebt.
d. zet Bijbelteksten op de computer, op het beeldscherm; maak een opstartscherm met biddende handen.
e. maak jezelf geestelijk weerbaar.
Leer b.v. Job 31: 1 uit je hoofd, bid dagelijks om discipline en matigheid.
4. Vraag anderen je te helpen.
Je bent geschapen om liefde te geven en te ontvangen. Oefen jezelf in intimiteit. Vind geborgenheid bij de ander. Vertel het aan iemand die je vertrouwt. Dat kan je predikant of ouderling zijn, je vrouw of man, een vriend of collega. Juist dat stiekeme stimuleert de verslaving. Open jezelf Denk aan Psalm 32!
Helpen en geholpen worden
Het komen tot openheid raakt twee personen, namelijk degene die gaat opbiechten en degene die dit aanhoort. Zeker als dat gebeurt binnen het huwelijk of een verkering is de laatste positie geen gemakkelijke. Het ergste is als iemand boos reageert met: 'Dat had ik nooit van je verwacht en ik wil dat je hier subbiet mee stopt. Punt uit. Ik wil hier niet meer over praten'.
Dit is een zondige houding. In Jacobus 5; 16 staat 'Belijdt elkaar uw zonden en bidt voor elkaar'. Dit staat in het kader van pastoraal werk (predikanten / ouderlingen / gemeenteleden). Binnen een pastoraal contact zal zo'n reactie ook niet gegeven worden.
Toch spreekt het huwelijksformulier niet voor niets over 'helpen en bijstaan in alles'. Ik kan me een situatie indenken waarin een openheid als bovengenoemd niet 'kan' en een andere vertrouwenspersoon nodig is. Daarbij mag echter angst of zelfbehoud niet de drijfveer zijn. Wel kan de psychische of lichamelijke conditie van de echtgenoot/echtgenote een reden zijn om 'uit te wijken'.
Een verhaal 'van de andere kant'
Om het belang van een gesprek hierover te illustreren volgt hier het (geanonimiseerde) verhaal van de vrouw van een seksverslaafde.
'Ik ben een vrouw van 36 en moeder van drie kinderen, mijn man en ik zijn al vele jaren gehuwd. Als ik al deze verdrietige verhalen lees (op mijn site, ejvdl) dan geeft me dat hoop, omdat ik nu weet wat een strijd mijn man doormaakt. Ik weet namelijk al heel lang dat hij op tv, en sinds kort internet, porno bekijkt, maar hij heeft dat altijd verloochend, en dat maakte mij ziedend. Maar nu zie ik door deze verhalen hoe moeilijk het is om het ook daadwerkelijk toe te geven.
Ik wil aan alle mannen vragen die seksverslaafd zijn, en getrouwd zijn, of ze met hun vrouwen willen praten over hun strijd. Ook wij vrouwen zijn niet zonder zonde, en wij verlangen naar openheid, vertrouwen. Samen kunnen wij er zeker uitkomen. Een man zei in zijn brief "ik wil mijn vrouw er niet mee belasten". Ik zie het niet als ballast, maar als een geschenk dat jij met mij wilt delen.
Net zoals God ons onze zonden vergeeft, wie ben ik dan.....? Ik ben je vrouw en ik hou van je, laten we het samen doen in goede en slechte tijden. Het is een keuze die ik maak, mijn man is er mee bezig om het te veranderen, en ik ben bezig om zijn probleem te zien en daar openlijk over te praten. Ik wens daarom dat als er vrouwen zijn die dit lezen, en het weten van hun man, ze niet boven hun man gaan staan, maar naast hun.'
En het pastorale gesprek dan?
Digitale hulpverlening blijft altijd hulp op afstand. Het wezenlijke pastorale gesprek is onder vier ogen waarin je samen de Bijbel leest en bidt tot God.
Persoonlijk zou ik het toejuichen wanneer collega's meer doen aan preventie op het gebied van internet en seksverslaving. Dit kan door het plaatsen van opiniërende artikelen, ervaringsverhalen (uiteraard met instemming van de betrokkene) en door het wijzen van een weg uit de verslaving, uit dit dal van de schaduwen des doods.
Na deze eerste linie van zorg komt de pastorale linie waar een stuk pastorale zorg gegeven kan worden in één of meerdere gesprekken.
Mocht het nodig zijn vanwege de zwaarte van de problematiek/verslaving, dan kan vervolgens een doorverwijzing plaatsvinden naar professionele hulp. Omdat seksverslaving een vorm van verslaving is, is zij vaak erg hardnekkig. Wanneer mensen blijven worstelen is het goed om christelijke hulp in te schakelen. Verslavingen ontstaan namelijk vaak als een antwoord op pijnlijke gebeurtenissen.
Herstel vindt in deze gevallen pas plaatst als de verslaafde ook leert hier anders mee om te gaan.
Ds. Erjan van der Linde
(Erjan van der Linde is predikant sinds 1993 en is vanaf dv 28 aug. 2005 predikant van de Samenwerkingsgemeente Rotterdam-Alexanderpolder. Sinds 2000 heeft hij een eigen internetsite (www.dlinde.nl/seks) met vooral ervaringsartikelen over internetseksverslaving. Hij heeft hulp van 2 mensen bij het beantwoorden van vragen die op deze site komen, jaarlijks bezoeken zo'n 15.000 mensen zijn site.)
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 12 augustus 2005
De Wekker | 16 Pagina's