INgeboekt

P.H.D. van Ree, Bijbel en belasting. Christelijke belastingmoraal. Uitgeverij Den Hertog, Houten 2005, € 9,50, 96 pagina’s, ISBN 90.331.1898.X
“Leuker kunnen we het niet maken – wel makkelijker!” De bekende slogan van de belastingdienst deint mee op het algemene gevoelen dat belasting betalen allesbehalve een pretje is. In Bijbel en belasting worden we geconfronteerd met een ander geluid wanneer de schrijver ons een citaat van Calvijn voorhoudt. Als het gaat om het eren van de overheid (en daar heeft het betalen van belasting alles mee te maken) gebruikt de reformator woorden als eerbied, gehoorzaamheid en – jawel – dankbaarheid!
Van Ree is accountant en geeft in zijn “woord vooraf” aan hoe snel op het gebied van belastingen de bijbelse normen worden overschreden en hoe groot de verleidingen op dat terrein zijn. Hij heeft de indruk dat dit onderwerp in de gereformeerde gezindte te weinig aandacht had en heeft. Zijn boekje wil bijdragen tot een nadere bijbelse bezinning op ons fiscale gedrag.
Boeiend en leerzaam is zijn rondreis door het Oude en Nieuwe Testament om bijbelse lijnen te ontwaren over belasting betalen. Ooit bewust geweest van het feit dat de directe aanleiding voor de splitsing in het twee- en tienstammenrijk het verzwaren van een toch al grote belastingdruk was? Een interessant gegeven omdat het laat zien dat niet alleen van de belastingbetaler maar ook van de belastingontvanger passend gedrag wordt gevraagd.
Niet alleen het ontduiken van belasting maar ook het ontwijken van belasting, door tegen de geest (en niet de letter) van de belastingwetten in te handelen, kan het licht van Gods wet niet verdragen. Anders gezegd: Een christen zal als een goede rentmeester “blijmoedig een gedeelte van zijn inkomen afstaan aan de overheid” (p. 87). Dit boekje helpt om ons belastinggedrag vanuit dat gezichtspunt te overdenken en – zo nodig! – aan te passen.

N. Vennik

T.G. van der Linden, Dietrich Bonhoeffer, Een inleiding met kernteksten, Kok Kampen 2005, € 12,50
In de serie ‘inleidingen met kernteksten’ verscheen dit deeltje over Bonhoeffer. Het is van de hand van dr. T.G. van der Linden. Een aantal jaren gelden is hij gepromoveerd rond Bonhoeffer en sinds enige tijd is hij de voorzitter van de Nederlandse tak van het Bonhoeffer- werkgezelschap. De titel van de serie duidt al aan wat te verwachten is: eerst krijgen we een inleiding op Bonhoeffer. Deze inleiding valt uiteen in drie delen: biografie, theologie en verwerking van Bonhoeffers werk (receptie). Ondanks wat kleine slordigheidjes biedt de inleiding in kort bestek heel wat, zeker ook omdat naast een biografische schets een hoofdstuk geboden wordt met een aantal theologische thema’s die spelen.
Na de uitvoerige inleiding, krijgt de lezer een aantal (opnieuw) vertaalde fragmenten van Bonhoeffer te lezen. Van der Linden geeft daarbij een representatieve doorsnede door Bonhoeffers oeuvre, al ligt het zwaartepunt wel bij de brieven uit de gevangenis. Natuurlijk: zo’n keuze is subjectief en ieder zou een andere selectie gemaakt hebben. Maar al met al krijgt de lezer in de ruim 80 bladzijden teksten van Bonhoeffer mooie passages te lezen uit het werk van een man die de kerk nog altijd veel te zeggen heeft! Dat merk je ook duidelijk in de gekozen gedeelten.

C.C. den Hertog

W. Rietkerk, Die ver is, is nabij, In de relatie met God komt de mens tot zijn recht, Kok Kampen 2005, € 14,90
Wie bekend is met de eerdere boeken van Rietkerk, weet dat hij vaak via verschijnselen uit de moderne tijd (films, boeken) terechtkomt bij diepe vragen die in onze tijd leven. Knap en verrassend is dan vaak hoe hij de bijbelse boodschap ermee weet te verbinden. Ook in dit boek zien we daar een aantal verrassende staaltjes van. Tegelijk aarzel ik ook wel een beetje. Ik denk dan met name aan de manier waarop in dit boek inzichten vanuit de psychologie gebruikt worden. Ik vind het lastig er helemaal de vinger op te leggen. Geloven is tot een zaak geworden waar je psychisch van opknapt. Nu hoop ik ook dat dat zo is, alleen vraag ik me af of de diepte van het evangelie bij deze benadering helemaal aan de orde komt. Dat God ons aanvaardt is nog altijd wel gegaan doordat Hij zijn Zoon de weg van lijden en sterven heeft doen gaan. In zijn dood gaat een radicaal oordeel over ons en onze wegen tot God. Met name in hoofdstuk 6: 3 verbindt Rietkerk psychologie en geloof op een manier die mij de wenkbrauwen doet fronsen: Jezus is de enige mens die volkomen volwassen is. Verder kan geen mens zeggen: ik ben volwassen. Aan de hand van vier polen beschrijft Rietkerk dan de verschillende vormen van scheefgroei die in een mensenleven kunnen optreden. Jezus is nergens scheefgegroeid. Hij is juist uitgegroeid tot iemand die uitermate zelfbewust was en die kon zeggen: Ik ben de weg, de waarheid en het leven. Ik weet niet helemaal of de woorden uit Joh. 14 iets zeggen over de mate van volwassenheid van Jezus … mij dunkt het punt elders te liggen. En als ik dat hier noem, is er volgens mij meer aan de hand dan een subtiel theologisch punt. Een boek dus waar ik wat dubbel bij ben: enerzijds knappe links vanuit de tegenwoordige cultuur naar het evangelie, anderzijds de vraag of de kritiek van het evangelie in al zijn radicaliteit nog gezien wordt.

C.C. den Hertog

W. van ’t Spijker e.a., Het troostboek van de kerk. Over de Heidelbergse Catechismus. Den Hertog, Houten 2005, € 28,90, 309 pagina’s, gebonden, ISBN 90.331.1935.8.
Wilt u veel van de Heidelbergse Catechismus weten? Dat kan, dankzij dit boek.
De Catechismus is met recht een van de belijdenisgeschriften van onze kerken. Wie de Catechismus kent, beseft de grote waarde ervan en begrijpt waarom de Catechismus een plaats moet blijven behouden in het geestelijke leven. Dit boek geeft een grondig overzicht over de geschiedenis en de inhoud van de Catechismus. In de eerste drie hoofdstukken wordt de geschiedenis van de Catechismus en van de tijd waarin de Catechismus ontstaan is heel zorgvuldig beschreven (drs. C.Th. Boerke, dr. W. Verboom). In het vierde hoofdstuk komt de theologie van de Heidelbergse Catechismus op heldere en verhelderende wijze aan de orde (dr. W. van ’t Spijker). Daarbij blijkt hoe nauw de Catechismus aansluit bij het Woord van God. Het vijfde hoofdstuk bestaat uit twee gedeelten. Het eerste laat zien hoe belangrijk de Catechisatie is voor het opgroeien met Bijbel en geloof (dr. W. Verboom). De reformatoren hebben er veel zorg aan besteed. Het tweede deel van dit hoofdstuk tekent de strijd om de kerkelijke erkenning (dr. T.M. Hofman). Daar waar de waarheid verkondigd wordt, klinkt nagenoeg altijd fel verzet. De catechismusprediking en de catechisatie in de eeuwen na het ontstaan van de catechismus worden behandeld in het zesde hoofdstuk (dr. J. op ’t Hof, drs. M. Golverdingen). Tenslotte wordt ingegaan op de vraag hoe actueel de Heidelbergse Catechismus nu nog is (dr. W. van ’t Spijker). Een literatuuroverzicht en enkele registers maken het boek af. Dit is een waardevol boek, uitgebreid geïllustreerd, met een schat aan informatie, van belang voor wie de geschiedenis wil kennen en voor wie zich verdiepen wil in de inhoud van de Catechismus.

G. van ’t Spijker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen